Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[966] Nebo

Overlevering

T^1	Europa [1].1 (november 1955), p. 5.
M^1	Tweede manuscript D^1, H-96.

[p. 1106]

M^2	Tweede typoscript, kopij D^1, H-97.
M^3	Derde typoscript D^1, collectie Ministerie van ok&w, H-102.
M^4	Doorslag van M^3, kopij T^2, H-104.
P^1	Proef T^2, H-106.
P^2	Eerste proef D^1, H-107.
P^3	Tweede proef D^1, H-108.
T^2	De gids 120.1 (maart 1957), p. 210.
D^1	Spel van de wilde jacht, p. 52.
M^5	Kopij D^2, H-112.
D^2	Cryptogamen 4, p. 214.
M^6	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 903.

Datering

Vóór november 1955 (T¹)

Vóór 30 november 1956 (M¹)

Leestekst

T¹

M¹ (zie p. 506)

Varianten en correcties

M¹ a potlood, b bl ballpoint (aangebracht ná M²)

T¹, r. 1-14:

Reekstitel

T^1

Twee bergen

Titel

T^1

Nebo

1

T^1

Verstillen met de avondauto's, ver

2

T^1

naar andre dorpen en de kamer leeg

3

T^1

van lichaam voelen worden, elke keer

4

T^1

dieper betrokken bij wat na u zweeg,

4/5

T^1

[strofewit]

5

T^1

sinds gij de ruimte tot uw woning kreeg,

6

T^1

die ik moet vullen om u telkens weer

7

T^1

te ondervinden in de oude sfeer.

8

T^1

Ik breng u bijna woordeloos te weeg.

8/9

T^1

[strofewit]

9

T^1

Naarmate mijn gedachten u bereiken,

10

T^1

raken de nachten uit hun hechte voegen

[p. 1107]

11

T^1

en komt een ijlte in mijn ogen staan.

11/12

T^1

[strofewit]

12

T^1

Verbouwereerd zie ik sterren prijken

13

T^1

boven een land, overbekend van vroeger

14	T^1		en wil zonder verwijl naar binnen gaan.
			M^1-D^3 r. 1-14:

Titel

M^1-D^3

Nebo

1

M^1-D^3

Morendo met de goederentreinen ver^+

2

M^1-D^3

achter de bergen en het landgoed meer

3

M^1-D^3

onteigend voelen worden, elke keer^+

4

M^1-D^3

definitiever aan het wanbeheer

5

M^1-D^3

onttrokken door het rijk; de wildbaan leeg.

6

M^1-D^3

Landmeters in d'oranjerie. Ik kreeg

7	M^1	a	wegwerkers in het poortgebouw		en zweeg.
		a	[	];	[	]
	M^2-D^3		|			|

8

M^1-D^3

Ik breng u met geen woorden meer te weeg.^+

8/9

M^1-D^3

[strofewit]

9

M^1-D^3

Naarmate mijn gedachten u vermalen,^+

10

M^1-D^3

breken de nachten uit hun lange spleten^+

11

M^1-D^3

en komt een ijlte in mijn ogen staan.^+

11/12

M^1-D^3

[strofewit]

12

M^1-D^3

Verbouwereerd zie ik de sterren stralen^+

13

M^1-D^3

op landen van belofte, ongemeten,

14	M^1-2		en wil		zonder verwijl		naar binnen gaan.^+
	M^1	b	[			]	daar [binnengaan.]
		b	[	]	op stel en sprong		[	]
		b	[	]	[zonder verwijl]		[	]
	M^3-D^3		|					|

+ [← T¹, 1]

+ [← T¹, 3]

+ [← T¹, 8]

+ [← T¹, 9]

+ [← T¹, 10]

+ [← T¹, 11]

+ [← T¹, 12]

+ [← T¹, 14]

Commentaar

^1	Zie [965] ‘Tabor’, noot 1.
^2	Omstreeks 14 december 1956 heeft Achterberg elf gedichten (in doorslag, M^4) ter publicatie aan De gids gestuurd. In eerste instantie was het de bedoeling

[p. 1108]

	dat de elf gedichten samen met het eerder gestuurde gedicht [994] ‘Watersnood’ gepubliceerd zouden worden. Om redactionele redenen werd de voorpublicatie echter verdeeld over het januari- en het maart-nummer van De gids (zie verder § 47.10.1 en § 47.11).
^3	Paul Rodenko heeft in verband met zijn artikel ‘Spiegel van de wilde jacht’ (zie § 47.16.1) met Achterberg gesproken over M^1-D^3, r. 8, die door de criticus Govaart geïnterpreteerd was als: ‘mijn vers is niet meer in staat u op te roepen’. Volgens Achterberg was het ‘alleen relatief bedoeld: “te weeg” wil zeggen: “op de weg” - op de weg nl. waar de wegwerkers bezig zijn; op die weg kan ik haar niet meer evoceren, maar dat wil niet zeggen dat ik het ergens anders, langs andere wegen niet zou kunnen.’ (P. Rodenko, ‘Spiegel van de wilde jacht’, p. 718.)
^4	Literatuur over het gedicht: Schenkeveld, M.H., ‘De heilige-berggedichten in Achterbergs Spel van de wilde jacht.’