Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[892] En route

Overlevering

M^1	Manuscript, H-80.
T	Maatstaf 1 (juli 1953), p. 253.
M^2	Typoscript, kopij D^1, H-81.
P	Proef D^1, H-86.
D^1	Autodroom, p. 14.
M^3	Kopij D^2, H-112.
D^2	Cryptogamen 4, p. 160.
M^4	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 859.

Datering

Vóór 5 september 1952

Leestekst

T

Ontwikkelingsgang

Van dit gedicht schreef Achterberg eerst r. 1-8 (M¹ a). Vervolgens bracht hij in dit gedeelte veranderingen aan en voegde hij een nieuwe regel 3 toe (fase b),

[p. 872]

waardoor de overige regels een plaats opschuiven. Door deze toevoeging vervalt het strofewit in r. 4/5 (het is niet opnieuw door Achterberg aangegeven). Ook in het vervolg van het gedicht is het strofewit niet of niet duidelijk gemarkeerd. In fase b schreef Achterberg verder tot en met r. 12, waarvan hij met name r. 10 voortdurend veranderde (op twee plaatsen op het manuscript: M¹ I/II). Daarna schreef hij op de onderste helft van het blad de nieuwe r. 11-14 (M¹ III), waarbij hij voor r. 13-14 op een aparte plaats een tijdelijk alternatief noteerde (M¹ IV).

Varianten en correcties

M¹ a-g potlood

Reekstitel	M^1		[ontbreekt]
	T		[Zeven reisgedichten]
	M^2-D^3		[ontbreekt]

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		g	En route
	T-D^3		|	|

1	M^1	a	Landstreken		hebben zich				in mij	vergeten.
		b	[	]	liggen eens				[		]
		b	[	]	worden			als	[		]
		b	[				]	achter ons		[	]
		b	[	]	liggen		of ze zijn			[	]
		b	[			]	als in mij			[	]
	T-D^3		|								|

2	M^1	a	Bestemmingen, misschien		[	◦	]	bereikt
		b	[	]	nog wel			[	]
		b	[						],
	T-D^3		|						|

3	M^1	a	passeren hemelsbreed en staan geijkt
		b	wanneer ik doel en richting had	geweten
		b	had ik de richting en het doel	[	],
	T-D^3		|		|

4	M^1	a	in torenspits	[	◦	]
		b	[passeren hemelsbreed en staan geijkt]^+
	T-D^3		|			|

4/5	M^1	a	[strofewit]
		b	[geen strofewit]
	T-D^3		[strofewit]

5	M^1	a	Onstentenis van wat had kunnen heten
		b	[in torenspits] en aantal kilometers.^+
	T-D^3		|	|

+ [= M¹ a, 3]

+ [= M¹ a, 4][?? door kilometers]

[p. 873]

6	M^1	a	levensvervulling,		[		◦	]	blijkt^+
		a	[	]	lotsbedeling,				[	]
		b	[Ontstentenis van		wat]		kon hebben			[heten]^+
		b	[			]	{ooit zouden}			[	]
		b	[			]	[kon hebben]			[	]
	T-D^3		|								|

7	M^1	a	op	lege zijwegen, de wagen wijkt
		a	{in}	[	]
		b	bestaans[vervulling,] [lotsbedeling, blijkt]^+
	T-D^3		|			|

8

M^1

a

geen

[

◦

]

af

[breekt af]

b

aan [lege zijwegen

,

de

wagen wijkt]^+

f

[

].

D[e]

[

]

T-D^3

|

|

8/9	M^1	b	[geen strofewit]
	T-D^3		[strofewit]

9	M^1	b	[geen] haarbreed		uit	zijn koers	,	wij	rijden door^+
		b	[	]	van	[				]
		f	[	]	uit	[				]
		f	[				].	W[ij]	[	],
	T		|							|
	M^2-D^3		|	|	van	|				|

10

M^1 I

b

raken

verloren,

komen

niet weerom

c

[

]

[n]ooi[t] [weerom]

c

[

]

^om

c

geraken

uit het

oog en

komen

c

[

]

wij

[komen]

c

al verder

[

]

c

worden verloren

uit het oog

en komen

c

zijn uit het oog verloren

[

]

II

c

raken

verdwenen

[uit het oog]

[

]

c

[

]

verloren

[

]

T-D^3

|

|

11	M^1 I	b	wat zal er worden van	[		◦	]
	III	c	waarschijnlijk in dit leven		nooit	meer langs.
		c	[	]	niet	[	]
		c	[	]	nooit	[	]
		c	[	]	niet	[	]
	T-D^3		|				|

11/12	M^1 I	b	[strofewit?]
	M^1 III	c	[geen strofewit]
	T-D^3		[strofewit]

+ [? door levensvervulling]

+ [= M¹ a, 5]

+ [= M¹ a, 6]

+ [= M¹ a, 7]

+ [= M¹ a, 8]

[p. 874]

12	M^1 I	b	een zoet vervreemden van[?] zichzelf		[breekt af]
	III	c	War doet een onbenut gebleven kans?
	T-D^3		|	|

13	M^1 III	c	Ee
		c	[E]ven een zoet vervreemden, waargenomen
	IV	d	{Ter hoogte van het buikvlies waargenomen}
	V	e	[Even een zoet] be[vreemden,] [waargenomen]^+
	T-D^3		|	|

14	M^1 III	c	op buikvlieshoogte. Een verlaten spoor^+
	IV	d	{even een zoet vervreemden van het spoor.}
	V	e	[op buikvlieshoogte], of		ik	iets		verloor^+
		e	[	]	er	[	]	bevroor.
	T-D^3		|						|
			[M^1 IV, r. 13-14 merden (fase e) tezamen doorgehaald]

+ [= M¹ III]

+ [? door verlaten]

+ [= M¹ III]

Commentaar

^1	Dit gedicht is mogelijk geinspireerd op de reis die Achterberg in 1952 met Ed. Hoornik naar Frankrijk maakte. Zie verder § 39.3.3.
^2	Zie [886] ‘Valuta’, noot 2 en 3.