Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[870] Déjà-vu

Overlevering

M^1	Manuscript, H-80.

[p. 787]

T	Podium 8 (maart/april 1952), p. 102.
M^2	Typoscript, kopij D^1, H-81.
P	Proef D^1, H-86.
D^1	Autodroom, p. 12.
M^3	Kopij D^2, H-112.
D^2	Cryptogamen 4, p. 158.
M^4	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 857.

Datering

Vóór juni 1952

Leestekst

T

Varianten en correcties

M¹ a-g potlood

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		c	Déjà-vu
	T-D^3		|	|

1	M^1	a	Het		zachte	water, dat gezonken staat^+
		a	[	]	{zware }	[	]^+
		a	[	]	[zachte]	[	]
	T-D^3		|				|

2

M^1-D^3

in alle laagte, die het liggen laat

3	M^1	a	bij de witte kastelen langs de straat^+
		c	[	],
	T-D^3		|	|

4	M^1	a	blinkt op als uit een droom	,	de	auto gaat^+
		c	[	].	D[e]	[	].
	T-D^3		|				|

4/5	M^1	a	[geen strofewit]
		b	[strofewit]
	T-D^3		|	|

5	M^1	a	verder in het	fluweel	[breekt af]^+
		b	Taferelen	uit een boek is wat ik zie.^+
		c	Gebeuren	[		]
		c	Tonelen	[		]
		c	afkomstig	[		]
		c	A[fkomstig]	[		]
	T-D^3		|			|
			[? door M^1 a, r. 4-5]

+ [? door zachte]

+ [? door zware]

+ [← [828], 11]

+ [→ [900], 10]

+ [→ [900], 10]

+ [? door Taferelen]

[p. 788]

6	M^1	b	Een	werklijkheid geworden fantasie
		c	Tot	[	]
	T-D^3		|		|

7	M^1	b	wordt tot het			onontkoombaar		déjà-vu.
		c	verandert	in		een	dwingend	[	]^+
		c	[		]	het	[		]
		c	gaat over	[					]^+
		c	[verandert]	[	]	een	[		]
	T-D^3		|						|

8	M^1	b	Ik ga u weer hervinden in het nu
		b	{voor}
		b	[Ik ga u weer hervinden in het nu]
		b	{[voor]dat ik u kan vinden	[	]}
		c	{[Ik] {moet}[u weer hervinden in het nu]}^+
		c	[voordat ik u kan vinden	in het nu]
		c	{Ik ben u aan het vinden	[	]}
		d	{van dat ik u zal vinden in het nu}^+
		d	{gij kunt niet meer ontbreken aan het nu}^+
		g	Gij kunt u niet onttrekken aan [het nu].^+
	T-D^3		|		|
			[? door M^1 b, r. 5-8]

8/9	M^1	b	[strofewit]
	T-D^3		|	|
			M^1 I, r. (9)-(13):

(9)

M^1 I

b

's Avonds in de Camargue om tien voor tien

(10)

M^1 I

b

Wat is de wereld ver om u te zien

(11)	M^1 I	b	Ze zeggen wel van niet	,	ik	zeg misschien
		b	[	].	I[k]	[	]

(12)

M^1 I

b

zoals ik zei van wel. We zullen zien

(13)	M^1 I	b	maar even		stren
		b	[	]	fel, precies op tijd voordien
			[???? door M^1 I, r. (9)-(13); later (fase f) werden de regels in één keer doorgehaald, tezamen met M^1 c-d, r. 8; eerst schreef Achterberg eronder een nieuwe versie van r. 9-14:]
			M^1 II-D^3, r. 9-14:

9	M^1 II	d	Wij rijden		in een oude spiegel rond,
		d	{[	]	als in lange [spiegel]s door}^+
		d	[	]	[in] ovale [spiegels] [rond,]^+
		g	[			];
	T-D^3		|			|

+ [? door verandert in]

+ [? door gaat over]

+ [? door moet;? door ga]

+ [? door de regel]

+ [? door de regels]

+ [? door onttrekken]

+ [s van spiegels tussen ()]

+ [() geschrapt]

[p. 789]

10	M^1 II	d	herkennen aan		ons zelf	de achtergrond
		d	[	]	[onszelf]	[	]
	T-D^3		|				|

11	M^1 II	d	en weten dat dit eenmaal ook bestond
		g	[	].
	T-D^3		|	|
			[? door M^1 II d, r. 9-11]

11/12	M^1 II	e	[strofewit]
	T-D^3		|	|

12	M^1 II	e	Dezelfde zijkanten komen en gaan
		g	[	].
	T-D^3		|	|

13

M^1 II

e

het

hart is

[

◦

]

ontdaan

e

[

]

op de oude manier

[

]^+

e

[

]

vol van

slag

f

[

]

[

◦

]

amalgaam

g

H[et]

[

]

't oude

[

]

T-D^3

|

|

14	M^1 II	e	dat
		e	Wij zullen	tegenover elkander staan
		f	waarin	wij		altijd tot elkander			staan.
		f	[		]	tot elkander		blijven	[	]
		g	[waar]mee	[			]	[bl]even	[	]
		g	[				]	[bl]ij[ven]	[	]
	T-D^3		|							|

+ [? door manier]

Commentaar

^1	Dit gedicht is geïnspireerd op de Franse reis die Achterberg en zijn vrouw samen met het echtpaar Ter Kuile hebben gemaakt in april 1919. Zie verder § 36.1.
^2	Zie [866] ‘Gehenna’, noot 1.
^3	Zetfout (beschadigd zetsel) in D^2, r. 4: gaat i.p.v. gaat. en r. 14: staan i.p.v. staan. (in M^4 zijn op deze plaatsen in rode ballpoint vraagtekens geplaatst).
^4	Literatuur over het gedicht: Krijgers Janzen, E., ‘Déjà-vu en Depersonalisatie.’