Gedichten. Deel 3b. Apparaat

[p. 738]

[857] Hélicoptère

Overlevering

M^1	Manuscript, H-57.
M^2	Typoscript, kopij T, H-59.
T	De Vlaamse gids 36 (mei 1952), p. 270.
M^3	Typoscript, kopij D^1, H-76.
P	Proef D^1, H-78.
D^1	Cenotaaf, p. 10.
M^4	Kopij D^2, H-112.
D2	Cryptogamen 4, 86.
M^5	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 787.

Datering

Vóór 21 november 1951

Leestekst

M²

Ontwikkelingsgang

In de eerste fase (M¹ a) schreef Achterberg een opzet voor r. 1-8, waarbij hij sommige regels nog gedeeltelijk of geheel openliet. Dit gedeelte werd in fase b-d bewerkt en vervolledigd. Daarna schreef hij na enige witruimte twee regels, hoogstwaarschijnlijk een aanzet voor het sextet (M¹ e, r. (9)-(10)). In tweede instantie betrok Achterberg deze regels echter bij het octaaf: hij plaatste de oude r. 5 ná deze regels en liet r. 6 (open regel) en 7 (doorgehaald) vervallen (M¹ f). Vervolgens schreef hij, onder de middenvouw van het blad, het sextet (M¹ f-h).

Varianten en correcties

M¹ a-h potlood

M² a typemachine, b potlood

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		h	Hélicoptère
	M^2-D^3		|	|

1	M^1	a	De stilte	suizelt als een discus binnen
		b	Uw leven	[	]
		c	[Uw] [stilte]	[	]
	M^2-D^3		|		|

2	M^1	a	en blijft in		ronde	platen		op	het licht
		b	[	]	dunne	[	]	{in}	[	]
		c	[				]	[op]	[	]
	M^2-D^3		|							|

3	M^1	a	hangen	[			◦	]
		b	geslepen	[hangen]		wild van evenwicht^+
		f	[		],	[		],
	M^2-D^3		|					|

+ [? door evenwicht]

[p. 739]

[857] ‘Hélicoptère’, M¹ (collectie nlmd)

[p. 740]

4	M^1	a	[	◦			]	als		gespannen linnen
		b	in siddering		[	◦	]	[			]
		b	sidderend		[	◦	]	[als]	van	[	]^+
		d	vol sidderingen						[		]^+
		f	[								],
	M^2-D^3		|								|

4/5

M^1-D^3

[strofewit]

5	M^1	a	een		vis,	staande met doodstille vinnen
		d	[	]	diep [vis,]	[		]
		f	om		't [Godsonmo]og[lijke] [dat wil beginnen];^+
	M^2-D^3		|					|

6	M^1	a	[	◦	]
		f	[een in zijn vaart steken gebleven schicht],^+
	M^2-D^3		|		|

7	M^1	a	en onbewegelijk gevangen binnen
		f	[geschoten uit de boog van het weerlicht];^+
	M^2-D^3		|	|

8	M^1	a	het Godsonmogelijke dat wil beginnen.
		f	[een diepvis, staande met doodstille vinnen].^+
	M^2-D^3		|	|
			M^1, r. (9)-(10):

(8/9)

M^1

e

[strofewit]

(9)	M^1	e	een in zijn		vlucht	steken gebleven schicht
		e	[	]	vaart	[	]

(10)	M^1	e	geschoten uit de boog van het weerlicht
			[? door M^1 e, (9)-(10)]
			M^1-D^3, r. 9-14:

8/9	M^1	f	[strofewit]
	M^2-D^3		|	|

9	M^1	f	Gij kunt geen aarde maken door mij heen^+
	M^2-D^3		|	|

10	M^1	f	want ik		ben levend en		ik isoleer^+
		g	[	]	geleid niet		[ik]	ben uw einde
		h	omdat	ik	niet [geleid],		[		].
	M^2	a	|						|
		b	[			].	Ik	[	]
	T-D^3		|						|

+ [? door als]

+ [? door sidderingen]

+ [= M¹ a, 8]

+ [= M¹ e, (9)]

+ [= M¹ e, (10)]

+ [= M¹ d, 5]

+ [? door aarde;? na de regel]

+ [? na de regel]

[p. 741]

10/11	M^1	f	[geen strofewit]
		g	[strofewit?]
	M^2-D^3		[geen strofewit]

11	M^1	f	[	◦	]	gij		zijt	tot in mijn voeten^+
		f	[				]	{gaat}	[	]
		g	Tot in mijn voeten heb ik aan u deel.^+
	M^2-D^3		|							|

12	M^1	g	Hélicoptère, die nergens meer kan landen
		h	Maar gij bemerkt het niet en blijft alleen.
	M^2-D^3		|	|

12/13	M^1	g	[geen strofewit]
	M^2-D^3		[strofewit]

13	M^1	g	[	◦	]	te veel.
		g	en in de hemel als een ding			[	]
		h	[Hélicoptère, die nergens meer kan landen]^+
	M^2-D^3		|					|

14	M^1	g	[	◦	]
		h	[en in de hemel als een ding te veel.]^+
	M^2-D^3		|		|

+ [? na de regel]

+ [? na de regel]

+ [= M¹ g, 12]

+ [= M¹ g, 13]

Commentaar

^1	Zie [855] ‘Cartering’, noot 2.