Gedichten. Deel 3a. Apparaat

[776] Werkster

Overlevering

T	Vrij Nederland 26 juli 1947, p. 15.
M^1	Typoscript D^1, collectie D.-E. Baestaens, H-46.
D^1	Hoonte, p. 29.
P^1	Eerste proef D^2, H-88.
P^2	Tweede proef D^2, H-89.
D^2	Cryptogamen iii, p. 191.
M^2	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 658.

Datering

Vóór 18 juli 1947

Leestekst

T

Varianten en correcties

Opdracht	voor ds Buskes > [ontbreekt] M^1-D^3
11	blik; > blik. M^1-D^3
12	symbolen > Symbolen M^1-D^3

Commentaar

^1	Achterberg heeft dit gedicht afgestaan aan Ed. Hoornik ter publicatie in Vrij Nederland. Op 18 juli 1947 schreef Hoornik hem: ‘Je gedicht heeft zonder uitzondering alle redacteuren diep ontroerd. Het gooit inderdaad alle discussie,

[p. 566]

	zelfs alle daden volkomen overhoop [...].’ Hoornik doelde op de discussie die was ontstaan naar aanleiding van de bespreking van En Jezus schreef in 't zand door M.H. van der Zeyde in Tijd en taak. Ook de redacteur van Tijd en taak, J.J. Buskes, die zich tegen de recensie gekeerd had en aan wie dit gedicht in T is opgedragen, noemde het gedicht ‘de meest overtuigende weerlegging van het artikel van Mej. v.d. Zeyde’ (brief aan Achterberg, 30 juli 1947). Zie verder § 32.2.6.
^2	Dit gedicht is vertaald in het Duits door H.T. Asbeck, in het Engels door P. Boyce (2x) en P. Vincent, in het Esperanto door G.F. Makkink, in het Frans door H. Fagne, in het Russisch door E.V. Vitkovskij en in het Spaans door F. Albal [= F. Carrasquer] (2x) en F. Carrasquer (3x).
^3	Literatuur over het gedicht: Groot, J.H. de, ‘Bij een vers van Gerrit Achterberg.’ Kranendonk, A., ‘Dichter bij de werkster.’ Nijhof, J., ‘Het lot van de werkster.’ Stolk, F.R.W., ‘Dichter en werkster.’