Gedichten. Deel 3a. Apparaat

[719] Optiek

Overlevering

M^1	Manuscript, H-27.
M^2	Typoscript, collectie J. Vermeulen, H-28.

[p. 517]

T	Criterium [4] (juli/augustus 1946), p. 507.
D^1	Doornroosje, p. 16.
P^1	Eerste proef D^2, H-88.
P^2	Tweede proef D^2, H-89.
D^2	Cryptogamen iii, p. 256.
M^3	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 619.

Datering

Tussen 22-23 maart en april/mei 1946

Leestekst

M²

Varianten en correcties

M¹ a-d potlood

P¹ a gedrukt, b potlood

Titel	M^1	a	[ontbreekt]
		d	Optiek
	M^2-D^3		|	|

1	M^1		De herfst wordt weer met boomen geel en rood		:
	M^2		|	|	;
	T-D^3		|	|	:

2	M^1	a	bloedbosschen	tegen blauwe luchten
		b	[bloed]{verten[?]}	[	]
		b	[bloedbosschen]	[	]
	M^2-D^3		|		|,

3	M^1	a	waarin de		herten	langzaam vluchten
		b	[	]{	hazen[?]}	[	]
		b	[	][	herten]	[	]
	M^2-D^3		|				|,

4	M^1	a	alsof de jager niet zoo snel meer schoot.
		a	gestremd door het opaal dat hen vergroot.
	M^2-D^3		|	|

4/5

M^1-D^3

[strofewit]

5	M^1	a	Mijn droomen liggen open naar uw dood
		b	Zo	naderbij staat alles in de dood
		c	[		] met een stoot
	M^2-D^1		Zóó	|		|	,
	P^1	a	Zo	|			|
		b	[Z]ó	[			]
	P^2		|				|
	D^2-D^3		Zo	|			|

[p. 518]

[719] ‘Optiek’, M¹ (collectie nlmd)

[p. 519]

6	M^1	b	dat ik geen		overgang behoef	te		duchten
		c	[	]	grenzen [hoef]	[			]
		d	- in alle tuinen hangen vruchten					,
	M^2-D^3		|				|	-,

7	M^1	b	[	◦	]
		d	[dat ik geen grenzen hoef te duchten]^+
	M^2-D^3		|		|

8	M^1	b	Mijn droomen		liggen		open		tot in uw dood.^+
		b	[			]	ver	[		]
		d	tusschen mijn droomen en uw dood
		d	[	]	rijpe [droomen en uw dood]
	M^2-D^3		|						|.

8/9	M^1	b	[strofewit]
	M^2-D^3		|	|

9	M^1	b	Zonder verwondering zou ik u hier
	M^2-D^3		|	|

10	M^1	b	zien loopen		nu mijn oogen		krijgen
		b	[			]	glanzen
	M^2-D^3		|	|,	|			|

11	M^1	b	van een		direct		[	◦	],	als bij een dier
		b	[			]	[xxxxx][,]			[	]
		c	[	]	[direct]e		kracht[,]			[	]
		d	[	]	[direct]		geluk [,]			[	]
	M^2-D^3		|								|.

11/12	M^1	b	[geen strofewit]
	M^2-D^3		[strofewit]

12	M^1	b	Nu al mijn pogingen				[	◦		]^+
		c	[			] in dit		kristal[?]^+
		d	U te [xxxxxx] dit
		d	Om met u in [dit]		afgerond				[kr]ista[l]
		d	[	]{	open}				[		]^+
	M^2-D^3		|	|	afgerond				|		|

13	M^1	b	geslepen		in dit licht[?] komen mijn kansen
		c	[	]	staan		liggen [mijn kansen]
		d	eeuwig te zijn			[		]
		d	{samen te zijn}			[		]^+
	M^2-D^3		samen te zijn,			|		|

+ [= M¹ c, 6]

+ [˿ M¹ a, 5]

+ [? door pogingen]

+ [? door kristal[?]]

+ [? na open]

+ [? voor samen te zijn]

[p. 520]

14	M^1	b	ver		over hun waarschijnlijkheden heen
		c	[	]	boven		het	[waarschijnlijkh]eidsgetal.
		c	[			]	{hun}	[	]^+
	M^2-D^3		|			|	hun	|	|

+ [? door hun en het]

Commentaar

^1	In M^1 noteerde Achterberg onder de tekst van het gedicht: ‘nacht 22-23 Maart '46’ (zie afbeelding). Achterberg stuurde het manuscript op 10 september 1946 aan Joan Th. Stakenburg, die hem gevraagd had om ‘oorspronkelijke kladjes’ voor zijn handschriftenverzameling (zie de Verantwoording, p. 14).
^2	Zie [711] ‘Doornroosje’, noot 1 en 2.
^3	Dit gedicht is vertaald in het Duits door A.G. Piechorowski.