Gedichten. Deel 3a. Apparaat

[50] ‘Zij, die hun liefde tot haar einde gingen,’

Overlevering

M^1	Manuscript, in brief aan R. Houwink, 19 april 1928.
T	Elsevier's geïllustreerd maandschrift 38.11 (november 1928), p. 346.
M^2	Manuscript, kopij D^1, H-1.
P^1	Proef D^1, H-2.
D^1	Afvaart, p. 19.

[p. 22]

P^2	Eerste proef D^2, H-57.
P^3	Tweede proef D^2, H-58.
D^2	Oude cryptogamen, p. 11.
M^3	Kopij D^3, H-122.
D^3	Verzamelde gedichten, p. 27.

Datering

Vóór 19 april 1928

Leestekst

M¹

Varianten en correcties

P² a gedrukt, b potlood, c bl ballpoint (in de hand van S. Heynemann)

M³ a gedrukt, b potlood (in de hand van D. Wolthers)

Titel	M^1		[ontbreekt]
	T-D^3		Wedergeboorte

Opdracht	M^1		[ontbreekt]
	T-M^2		voor	Cathrien
	P^1-D^1		Voor	|	|
	P^2	a	|		|
		c	[doorgehaald]
	P^3-D^3		[ontbreekt]

3	M^1-D^2		vonden		bij 't opslaan van hun tenten
	M^3	a	|				|
		b	[	]	in hun tentopeningen
	D^3		|			|

7	M^1		lang achter hen ligt zij vermoord
	T-D^1		|	|,
	P^2	a	|		|
		b	een aureool heeft haar omgloord,
	P^3-D^3		|	|

8	M^1-D^1		van wie zij		nochtans		helder zingen;
	P^2	a	|					|
		b	[	]	heden	[		]
	P^3-D^3		|					|

Commentaar

^1

Op 19 april 1928 meldde Achterberg aan Roel Houwink dat dit gedicht door de redactie van Elsevier's geïllustreerd maandschrift was aangenomen. Achterberg schreef verder: ‘Het vers [...] vraagt een titel. Weet U niet een gepaste, of behoor ik dit zelf [te] doen?’ Houwink heeft aan dit verzoek voldaan, want op 17 juni bedankte Achterberg hem ‘voor de m.i. goedgekozen titel: Wedergeboorte, voor het U bekende vers’. Zie verder § 3.2.

[p. 23]

^2	Op 6 november 1928 heeft Achterberg een - niet bewaard gebleven - afschrift of overdrukje van dit gedicht naar Roel Houwink en Arie Dekker gestuurd. Aan Dekker schreef hij: ‘Tot mijn genoegen verscheen thans mijn vers in het Novembernummer van Elseviers. Het zij je in oude vriendschap geschonken. Ik hoop er je oordeel over te vernemen!’ Dat oordeel heeft Dekker gegeven, blijkens de brief van Achterberg d.d. 19 december 1928: ‘In je bespreking van “Wedergeboorte” trof me je zienswijze in de verhouding der critiek tot haar object. Een gevarieerd gevoel of liever een ontvankelijker zal in een vers meer vinden dan een onontvankelijker[.] Maar misschien zullen diepte en breedte hier wel met elkaar congrueeren.’ Zie verder § 3.2.
^3	In T-D^1 is dit gedicht opgedragen aan Cathrien van Baak, met wie Achterberg van 1924 tot eind 1927 voor de eerste maal een relatie had (zie Biografie, p. 87 e.v.). Zie ook [63] ‘Gij stondt met een hoog hopen’, noot 2.
^4	Dit gedicht is vertaald in het Engels door P. Boyce.
^5	Literatuur over het gedicht: Honders, A.C., ‘Achterberg en het bijbels getuigenis.’