Jaap Snoek van Volendam

[p. 85]

Achtste Hoofdstuk.
Jaap krijgt een vijand en bereidt een zeeslag voor.

Op een zekeren morgen was Jaap met de andere jongens voor de school aan het spelen. Een lange rits jongens stond over de heele breedte van de straat hand aan hand. Eén ander stond geheel alleen op tien meters afstand in het midden van de straat en wachtte het oogenblik af, dat de rij in vollen draf naar hem toekwam. Dan koos bij een der minst sterken uit en trachtte die uit de rij te trekken. Lukte hem dit, dan moest de gevangen jongen hem bijstaan, als opnieuw de anderen in gesloten gelid kwamen aanrukken. Onder de talrijke schooljongens was er een, die, hoewel hij tot de grootste schreeuwers behoorde en dapper meedeed, bij de jongens in 't geheel niet bemind was.

[p. 86]

Dat was Geert Stuffer, een jongen uit de vijfde klasse, dom in 't leeren, knap in 't vechten, maar niet eerlijk, niet met open vizier. Door een grooten mond op te zetten trachtte hij den anderen jongens vrees aan te jagen, maar in werkelijkheid was hij zoo'n held niet.

Ofschoon Jaap twee jaar jonger en een hoofd kleiner was dan Geert, was hij toch minstens even sterk. En eigenaardig was het, dat alleen Jaap niet bang scheen voor Geert en bijna alle andere jongens wèl.

Dat vond Geert niet prettig.

Hij wilde liever Jaap óók onder den duim hebben.

Maar Jaap, die Geerts bedoelingen volkomen begreep, was zoo dom niet.

Het spel was in vollen gang en er waren reeds eenige jongens gegrepen, onder wie ook Jaap was.

Hij deed nu op zijn beurt zijn best om weer een ander uit den aanrukkenden troep in handen te krijgen en bemerkte nu, dat de anderen het blijkbaar niet aandurfden, Geert te vangen, die nog tot de vrijen behoorde.

Waarschijnlijk vreesden zij Geerts valsche knepen en stompen en misschien nog meer het dierlijke geloei, dat Geert aanhief, als hij kwam aanstormen.

Maar dat gebrul en geschreeuw van Geert deerde Jaap al heel weinig, en op het moment, dat de wijde-broeken-mannetjes weer kwamen aanhollen en Geert als een oorlogvoerende Indiaan een heidensch gebrul uitstiet, wachtte Jaap hem kalm op, deed alsof hij een anderen kant uitkeek en schoot toen ineens

[p. 87]

op Geert af, hem stevig om het middel grijpend.

‘Een-twee-drie, je bent er bij!’

Maar Geert, driftig wordend bij die plotselinge overrompeling, gaf Jaap een stomp tegen de kin.

Jaap, niet driftig, werd wit van woede.

Hij keek den laffen, langen Geert met fonkelende oogen aan en dacht opeens aan zijn ontzaglijk sterken grootvader, aan Jaap de Reus. En hij voelde de kracht van dien Reus in zijn vuisten, toen hij langzaam een paar stappen nader kwam aldoor Geert recht in de oogen ziende.

Geert wilde schreeuwen van angst om 't vreemde gekijk van die oogen, maar hij kon niet.

Hij wilde wegloopen, maar hij kon niet, de oogen van Jaap hidden hem vast.

Toen stak Jaap kalm z'n linkerhand uit en greep Geert in den arm, stevig klemmend z'n vuist en op 't zelfde oogenblik gaf hij hem met den rechter een vuistslag tusschen neus en oog, dat alle jongens ervan schrikten.

Op dat oogenblik ging de schooldeur open en traden alle kinderen binnen.

‘Als je 't hart hebt, iets te zeggen, krijg je er vanmiddag nòg zoo een!’ zei Jaap eenvoudig en keerde Geert den rug toe.

Geert had twee dingen tegelijk te wrijven: zijn arm en zijn gezicht. En beide vertoonden een groote, blauw-groen-gele vlek. Toen meester dat mooie oog van Geert zag, vroeg hij:

‘Wel Geert, hoe kom je daar nu aan?’

[p. 88]

‘Met m'n hoofd tegen 'n paal geloopen, meester,’ zei Geert.

Maar in stilte dacht hij: nu zeg ik nog niets, anders verft-ie me vanmiddag 't andere oog ook, maar ik heb den tijd en zal wachten, tot ik Jaap eens een leelijken poets kan spelen. Wacht maar, Japie, mijn dag komt ook.

Sedert dien morgen had Jaap in Geert een vijand. Eigenlijk liet hem dit volkomen onverschillig, maar Geert was onbetrouwbaar en valsch en dat maakte hem tot een gevaarlijken vijand.

In die dagen had vader aan Jaap toestemming gegeven, om met een groote roeiboot in de haven te spelevaren. Hij kon dan, wanneer hij daar plezier in had, zoo'n beetje het zeilen leeren en moest dan maar zien, hoe hij de verdere spulletjes, een mast, zeil en touwen bij elkaar kreeg.

Nu, dat was voor Jaap al een heel klein bezwaar.

Vaders oude boot was nog best in orde en vertrouwd, en een Volendammer jongen is zoo dom niet of hij weet wel aan een zeiltje en een mast te komen.

De scheepstimmerman aan 't Edammerpad had een kleine werf, waar roeibootjes lagen voor de vreemdelingen en verder alle benoodigdheden. De man had schik in Jaap en gaf hem een flinken langen stok, die als mast kon dienst doen. Een oud katrolletje om 't zeil te hijschen was ook gauw gevonden en nu fabriceerde Jaap van een paar oude zakken, die hij

[p. 89]

aan elkaar naaide, een flink zeil, zoodat hij de gereedschappen al spoedig bij elkaar had.

En nu was het een lust te zien, hoe Jaap in de haven, als er maar een beetje wind was, van den eenen kant naar den anderen zeilde.

Het zeilen voor den wind was eenvoudig, maar bij het laveeren, vooral bij een eenigszins sterken bries, was opletten de boodschap.

Maar Jaap was een geboren zeeman en den eersten dag al kende hij het zeilen beter dan de vervoeging der werkwoorden.

Toen kwam Jaap op het idee, met nog wat andere jongens en meerdere roeibooten een zeeslag te leveren, en dan bijvoorbeeld een gevecht van Piet Hein tegen de Spanjaarden.

Dat plan vond bij de jongens algemeene instemming en graag wilden er wel twintig meedoen.

't Was jammer, dat Gijs en Pleun met den botter uit visschen waren, anders hadden ze juist goed voor zeekapitein kunnen spelen.

Jaap besprak het plan met zijn kornuiten op de groote werf aan de haven.

't Was een alleraardigst gezicht, die twintig jongens met 'r kolossale zwarte broeken en platte petjes. Er zaten ook nog wat nieuwsgierige meisjes bij, maar die telden natuurlijk niet mee.

‘Nou,’ zei Jaap tot de anderen, die naast elkander op een hotter zaten, ‘de booten zijn er, wel zes, maar nou gaan we twee partijen maken, de Watergeuzen en de Spanjaarden.

[p. 90]

‘Ik ben Watergeus!’

‘Ik ook!’

‘Neen, Spanjaard wil ik zijn!’

‘En ik wil Piet Hein wezen!’

‘Zeg, jij hebt nogal een gezicht voor Piet Hein. Jij kon beter Piet Lut wezen.’

‘Nou, en als ik geen Piet Hein mag wezen, doe ik niet mee.

[p. 91]

't Was Geert Stuffer, die dat riep.

Maar ditmaal stoorden de jongens zich niet aan hem en Jaap allerminst.

‘Best,’ zei Jaap, ‘dan doe jij maar niet mee.’

‘Maar ik doe wèl mee,’ dreinde Geert.

‘Ook best, maar je moet afwachten wat je te doen krijgt.

Geert zag wel, dat Jaap hem alweer de baas was en mompelde wat binnensmonds, maar dat verstond gelukkig niemand, anders had het voor Geert wel eens op een flink pak slaag kunnen uitloopen.

‘Jongens,’ begon Jaap weer, ‘nou doen we de booten in twee partijen, drie voor de Hollanders en drie voor de Spanjaarden. Mijn boot en die van Kees en Hein zijn Hollandsche booten. Van wie de boot is, die mag kapitein wezen. Maar wie moet er nou Piet Hein zijn?

‘Wees jij dan maar Piet Hein,’ zei Kees.

‘Goed,’ zei Jaap dadelijk.

‘Dan wil ik de Spaansche Admiraal zijn,’ riep Geert. Niemand lette op hem en Jaap, die nu toch eenmaal door de jongens als de baas van 't spel werd beschouwd, ging bedaard voort, de lakens uit te deelen.

De booten van Dirk, Piet en Willem zijn de Spanjaarden. Jullie bent dan ook kapiteins. Nou hebben we zes kapteins en veertien matrozen.

Maar zooals altijd en overal, er waren een paar spelbrekers, die, omdat ze geen kapitein mochten zijn, niet wilden meedoen.

‘Ook best,’ zei Jaap kalm, ‘dan zoekt elke kapitein twee matrozen.’

[p. 92]

Zoo geschiedde en de drie Spaansche kapiteins maakten onder elkaar uit dat één hunner, Piet, de admiraal zou zijn. Bij hem was ook Geert aan boord.

Zaterdagmiddag zou de zeeslag geleverd worden.

Tot zoolang hadden de oorlogvoerende partijen nog tijd om alles in orde te brengen.

De Hollanders zouden Oranje sjerpen om het lijf dragen. De Spanjaarden een rooden lap.

Jaap kreeg van zijn vader een potje verf en schilderde netjes op den voorsteven van zijn boot.

‘De 7 Provinciën’

Stokken en haken, vlaggen en touwen werden in de booten gereed gelegd, alles werd netjes nagezien en alle jongens wachtten met groot verlangen het begin van den zeeslag af.