De Italiaanse postkoets

[p. 84]

Zijn Nederlandse toeristen zo belachelijk?

In het hoogseizoen verspreidt de Nederlandse toerist zich over Europa zoals de buitenlandse toerist zich over Nederland verspreidt.

Het is een soort kleurig dier. Of een neergedaalde engel. Maar geen mens. Ieder jaar weer wordt hij in de dag- en weekbladen van zijn land toegesproken. Men dient hem van advies, wijst hem de schoonste plekjes, bekritiseert hem, maakt hem belachelijk.

De toerist is een gemakkelijk en dankbaar slachtoffer. Hij is dat altijd geweest. En zal het altijd blijven.

De vakantieganger is een boom die losbreekt en met wortel en al aan de haal gaat. Hij levert een zonderling schouwspel op, deze boom, in de landen die hij bereist. Zonder het te willen, afficheert hij doorlopend het verschil in zeden en gewoonten, waarmee hij zich van vreemde volkeren onderscheidt. Hetgeen hem menigmaal belachelijk doet zijn. Aan de oppervlakte althans. Want kijkt men dieper dan is deze zelfde toerist vaak groots.

Ik heb mijn leven lang allerlei slechts over de Nederlandse toerist gelezen. Men ziet zijn hoofd altijd weer vallen onder de valbijl van de vaderlandse kritiek. Maar is het in werkelijkheid zo erg met hem gesteld? Ik geloof er niets van. Integendeel, ik ben ervan overtuigd, dat de Nederlandse toerist, zich in het algemeen beter gedraagt dan de gemiddelde toerist uit menig ander land. Een Nederlander in het buitenland is veel minder chauvinistisch dan een Engelsman, een Fransman of Duitser en hij kan daardoor veel meer oprechte sympathie aan de dag leggen voor het land

[p. 85]

dat hij bezoekt. Hij verbroedert gemakkelijker. Hij is geen wandelende ivoren toren van nationaliteitsbesef. Ik ken talrijke Italianen die in korte tijd bevriend raakten met Nederlandse toeristen. Voor diezelfde Italianen bleven Engelse of Duitse kennissen niet anders dan levenslang keurige dames en heren.

Goed, een Nederlander neemt zijn gebreken mee op reis. Maar hij neemt ook zijn deugden mee. En dat zijn er niet weinige. Als ik in een Romeinse autobus een heer zie opstaan voor een Italiaanse dame, dan schat ik zijn nationaliteit reeds voor meer dan vijftig procent op Nederlands. Een Italiaanse heer haalt het niet in zijn hoofd om in een propvolle autobus op te staan voor een oudere landgenote. Hij krijgt liever een hartaanval. Hij staat alleen op voor een chique geklede jongere landgenote. Maar denk niet dat hij daarmee het pad der hoffelijkheid betreedt. Hij begeeft zich op vrijersvoeten.

Een mannelijke Nederlandse toerist draait zijn nek niet voortdurend in de knoop bij het zien van iedere schone Italiaanse die hem passeert. Zeker niet als hij in het gezelschap is van zijn eigen vrouw. Een Italiaan doet dat wel, uitvoerig en ongegeneerd.

De meest grootse eigenschap van de Nederlandse toerist is zijn nimmer aflatende eerlijkheid. En dat terwijl hij in een land als Italië gedurende een verblijf van tien dagen dagelijks in meerdere of mindere mate wordt afgezet en opgelicht.

Wil hij zijn goed humeur bewaren dan moet hij er zich bij voorbaat bij neerleggen dat hij minstens twintig procent aan zijn begroting moet toevoegen voor oplichterij. Hij moet dat dan maar beschouwen als vermakelijkheidsbelasting. Anders is het met zijn humeur in het zonnige zuiden gedaan.

[p. 86]

Maar mag dan de Nederlandse toerist zijn humeur verliezen, zijn gevoel voor eerlijkheid verliest hij nooit. Want ook een Italiaanse ober kan zich vertellen in zijn eigen nadeel. Hij wordt daar dan trouw door de Nederlandse toerist opmerkzaam op gemaakt.

Nog onlangs zag ik een Nederlandse dame en heer afrekenen met de ober in een restaurant op de piazza Navona. Argwanend geworden door vroegere ervaringen rekenden zij de nota zorgvuldig na en kwamen tot de conclusie dat de ober hun duizend lires te weinig gerekend had.

Zij wenkten hem en maakten hem op de fout attent. De ober, verkerende in de bijna vanzelfsprekende waan dat hem een oplichterij van duizend lires verweten werd ontstak terstond de lont van zijn verontwaardiging in zijn eigen kruitvat. Het duurde tien minuten voor hij tot bedaren was gebracht.

Het duurde nog tien minuten voor de Nederlandse heer hem bijgebracht had dat hij niet zijn gast maar zichzelf duizend lires te kort deed. Toen verkeerde al 's obers zuur even plotseling in zoet.

Het was misschien belachelijk wat die Nederlandse heer deed. Na zo vaak te zijn opgelicht. Maar als het belachelijk was dan was het tevens groots.