De Italiaanse postkoets

[p. 57]

Tips voor Rome-reizigers

[p. 58]

Zo moet het niet in het Italiaans

Tot de vreemdsoortigste drukwerkjes, die op aarde verschijnen, behoren de boekjes waaruit u in een week tijds een aantal woorden in een vreemde taal kunt leren en waaruit u zich een aantal zegswijzen in die taal kunt eigen maken. Zulk een boekje is ‘Wat moet ik zeggen en hoe moet ik het zeggen in het Italiaans’, uitgegeven in samenwerking met de Nederlandse Reisvereniging. Het werkje beleefde reeds een dertiende druk. Het wordt dus ijverig gekocht door Rome-gangers en bezoekers van Italië. Een dezer dagen diepte ik het op uit de tas van zulk een Rome-ganger op de Piazza Navona. Ik heb er mij een uur lang mee vermaakt.

Ik wil niet zeggen dat deze boekjes niet hun goede zijde hebben. Men leert natuurlijk een mondje Italiaans, al is de kennis van een klein mondje Italiaans vaak aanleiding tot grote misverstanden - maar dat heeft ook zijn zonzijde als men over een goed humeur beschikt. Wat zulk een boekje echter lachwekkend maakt is dat de samensteller ervan ons doorlopend de verkeerde zegswijzen in de mond propt en een gebrek aan psychologie aan de dag legt dat Freud zou doen blozen van verrukking - omdat het eenvoudig een nieuw psychologisch fenomeen vormt.

Laten wij het hoofdstukje ‘Restaurant en buffet’ eens bij de kop nemen.

Kelner, wilt u het venster sluiten?
Het tocht hier.
Ik drink geen wijn.
Ik ben geheelonthouder.

[p. 59]

 

Kunt u ons een beetje vlug bedienen?

 

De kip is niet mals.

 

Het vlees is taai.

 

Dit smaakt aangebrand.

 

Dit bord is niet schoon.

 

Ik heb dit niet besteld.

 

Is er geen Hollandse kaas?

Stelt u nu eens voor, lezer, dat gij ook maar de helft van deze volzinnen tegen een kelner, waar ook ter wereld, zegt. En zeker tegen een Italiaanse ober. Hij zal beslist denken met een volslagen gek te maken te hebben.

Gij begint met hem te vragen het venster te sluiten - terwijl gij waarschijnlijk heerlijk op een terrasje in de zon gezeten zijt. Dan laat gij hem weten, dat gij geen wijn drinkt. Dat is uw goed recht, al is het een onrecht tegenover Italië. Maar waarom voegt gij er aan toe dat gij geheelonthouder zijt? Zeg dan liever, ik drink geen wijn, ik heb de mazelen. Het klinkt ook gek, maar het klinkt in ieder geval minder gek. Want wat een geheelonthouder is, weet onze Italiaanse man eenvoudig niet, een geheelonthouder is in Italië nog nimmer in levenden lijve geconstateerd. Gij zijt dan beslist ook de eerste.

Maar goed, gij drinkt geen wijn en wilt u vlug laten bedienen. Is dat echter reden om tegen uw Italiaanse ober achtereenvolgens te zeggen dat de kip niet mals, het vlees taai, het bord niet schoon en de rest aangebrand is? Dat gij alles niet besteld hebt. En of er geen Hollandse kaas is.

Ik kan mij inmiddels levendig voorstellen dat er iets aan uw maaltijd niet deugt, nadat gij als een nurks, zonder ook maar één vriendelijk woord gesproken te hebben, maar zoveel te meer onvriendelijke woorden, op

[p. 60]

uw bord neerkijkt. Het raam dicht, geen wijn, geheelonthouder, en een beetje vlug bedienen - aan zo'n barbaar, zal de ober gedacht hebben, zijn de kip en het vlees tóch niet besteed.

En dan kunt u tien keer tegen hem zeggen: Ik heb dit niet besteld. Hij zal het heus niet terugnemen. Want gij hebt het wel besteld. Door uw barbaarse houding. Waart gij maar liever gekomen zonder de kennis van één woord Italiaans, maar met een vriendelijk gezicht. Dan had hij u een godenmaal gebracht.

Bezien wij de spijskaart eens die het boekje ons biedt. Niet de gehele spijskaart. Alleen de afdeling wild en gevogelte. Een ruime keuze. Ecco, Leeuweriken, Taling, Tamme gans, Wilde gans, Houtsnippen, Watersnippen (aan het spit gebraden), Bastaardnachtegalen, Gebraden kapoen met truffels, Ree, Hert, Jong hert, Wild varken, Damhert, Vinken, Fazant in gelei, Parelhoen als ragoût, Gans (adellijke), Patrijzen, Jonge Patrijzen, Duiven (op het rooster gebraden), Parelhoen, Kwartels, Spreeuwen, Lijsters met olijven. (Het lijstje met wild en gevogelte is nog niet eens volledig overgenomen). Ik at in mijn leven ongeveer honderdmaal in een Italiaans restaurant. Maar geen der bovenstaande gerechten.

Nog een paar, voor de bezoeker van Italië onmisbare volzinnen:

Kunt u mij een drukker aanbevelen?

Ik wil honderd visitekaartjes laten drukken.

(Nederlandse heer tegen barbier:) Zou u iedere morgen bij mij kunnen komen om mij te scheren?

(Nederlandse dame tot dameskapper:) Zou u morgen bij mij kunnen komen om mij te kappen?

‘De handige boekjes zijn bijzonder praktisch op reis’ staat er in dit boekje in ‘Een woord ter aanbeveling

[p. 61]

door het hoofdbestuur van de Nederlandse Reisvereniging’.

Vraag: veronderstelt de Vereniging dat haar leden bestaan uit nurksen uit de Camera Obscura, uit filmsterren en uit miljonairs?