Nieuw biographisch, anthologisch en critisch woordenboek van Nederlandsche dichters. Deel 3

[p. 183]

[Johannes Stalpert van der Wielen]

Stalpert van der Wielen (Johannes), een Hagenaar in 1630 overleden, deed in 1622 te 's Bosch in 4⁰. naamloos drukken:

Vrouwelick Sieraet
Van Sint Agnes versmaet.

Hier beneffens gaet by manier van voorreden een Kleed-Bericht innehoudende de Middelmatigheid, nae de welcke ieder mensch zijn Kleed behoordt te fatconneren. ‘Het geheele werk’ zegt de Heer Hermans, ¹ ‘bewijst, dat de schrijver een goed Latijnsch en Grieksch taalkundige, een ervaren godgeleerde en een belezen geschiedkundige was. Zijn prosa-stijl is los en vloeijend. Van zijne gedichten mag ik volmondig nazeggen, wat Siegenbeek van onzen GewestgenootPoirters zegt ², dat zijne werken namelijk op een' lossen, zwierigen en bevalligen trant gesteld zijn, en geheel den geest van Cats ademen.’ Wij nemen hier ten proeve over en gedeelte van de rede, welke eene vrouw door den minnaar van St. Agnes, zijnde de zoon des Gouverneurs van Rome, in den mond wordt gelegd, om het meisje voor den verliefde te winnen.

Ghi siit daer hi van spreeckt; ghi, deer hi staeg om denckt,
Wat voedsel dat m' hem breeckt, wat drincken dat m' hem schenkt,
En is het niet gesaust als metten zoetsten Balsem
Uws naems, al waert Zukaet, het dunckt hem niet dan alsem,
Dan myrrh', dan geele gal. Helas! den jongen held
Toont overal de kracht, tuigdt om end' om tgeweldt

1 Geschiedkundig Mengelwerk over de Provincie Noord-Braband, D. I, bl. 179, waar men een meer omstandig verslag van dit dichtstuk vindt.

2 Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, bl. 161.

[p. 184]

 

Vant lieffelicke vier, twelk hi uit uw bruin oogen,

 

Tot in het diepste toe ziins harten heeft gezogen.

 

Ziin wapentuig verroest; hi gaet niet meer te jagt;

 

Bellona werdt weerzien; Diana blijft veracht;

 

Minerva nog veel bet; ziin dagelickschen handel

 

En is schier anders niet als met gestage wandel

 

Te gaen voorbi uw deur, te letten op uw glas.

 

Gaet maer eens aen den Raem, ick weet ghi zult hem ras

 

Zien komen, of te voet of op ziin Rosch zien riden.

 

En dat tot geenen eind als om zich te verbliden

 

Maer eens door uw gezigt. Of is het dat de nacht

 

Hem van de straten weerdt, zoo hoort men niet dan klagt

 

Van hem, nu op den boog, en nu eens op den koocker

 

Of zeecker op het vier, 't welck die verblinde stoocker ¹

 

In u lui heeft geboet, met zoo oneffen hand,

 

Dat daer in hem gevoedt werd een gestaegen brand;

 

Ghi, recht als heel berooft van allerlei gevoelen,

 

Geen mededuld en toondt, ziin vlammen te verkoelen.

 

Dit doet hem huiden eens schier staecken al de hoop,

 

En nu hem morgen weer, met een vervatte loop

 

Eens draven, als voor heen, door straten en door wegen;

 

Zoo lang tot dat hi weer het avondtuer gekregen

 

Heeft, dat hi uw gezigt maar eens en heeft gezien.

 

Hier over hoordt men hem zich zelven weerom bien

 

Geluck, met zulcken moed als of hi, Edel Ridder,

 

Alreé waer van uw zin gebleven een verbidder.

 

Men voelt het aen ziin mond, men ziet het aen zijn hand.

 

'k En zeg niet van papier, daer werdt nauw eene wand

 

Gevonden in 't Palleis ziins vaders, daer nae 't leven

 

Met vaersen niet en staan uw gracien geschreven;

 

Den planten van ziin hof, de vruchten all te zaem

 

Bewassen met uw lof, besproeijen met uw naem

 

Jae kost hi oock de vlucht der vogelen bedwingen

 

Men zou de gansche lucht uw loven horen zingen, enz. ²

1 Cupido.

2 Vrouwelijk Sieraat bl. 76 en 77.