[Bernard of Bernardus Zwaardecroon]
ZWAARDECROON (Bernard of Bernardus), van Amersfoort, een geleerd en godvreezend man, was leeraar der Quartani in de Hieronymus school te Utrecht, 1586-1589, toen hij onderwijzer werd van graaf Floris II van Culemborg, dien hij naar Leiden volgde, waar hij van 1595 tot 1607 tot rector aan de Latijnsche school is geweest. In 1607 benoemde hem de regering van Utrecht tot rector der genoemde school, die onder zijn bestuur bloeide.
Hij bekleedde dien post tot 1619, toen hij ontslagen werd, wijl hij den door de Synode van Dordrecht gevorderden eed niet wilde afleggen. Sedert bleef hij te Utrecht, zich met wetenschappelijken arbeid bezig houdende, tot zijn dood. Wanneer die plaats had, is onbekend, doch hij leefde nog in 1628. Hij was gehuwd met Elizabeth van Loendersloot. Van zijne kinderen zijn ons bekend Jan, die van 1608-1609 lector of conrector tertii classis aan dezelfde school was en toen ‘van zijn ambt gelicentieerd werd wegens merckelijcke redenen den raad hiertoe moverende’. Hij had tot vrouw, Margaretha van den Broek; voorts Wolphaart, die zijn broeder Jan opvolgde en in 1619 te gelijk met zijn vader werd afgezet, gehuwd met Emmetje van Beeck. Ook had hij maar eene dochter.
Casper Kinschot en Laurens Nyendalius vervaardigden Latijnsche gedichten onder de beeldtenis van Bernardus.
Zie Ekker, De Hieronym. school te Utrecht, bl. 82 volgg.; Schotel, Floris II v. Pallant, bl. 135; O, Kinschotii Poem., p. 184; Nyendalii Poem. p. 75; Orlers, Beschrijv. v. Leyden, bl. 217; Nijhoff, Bijdr., D. I, bl. 35; Voet van Oudheusden, Beschrijv. van Culemborgh, D. I, bl. 251; Dodt van Flensburg, Utrecht, Tijds. Voorheen en thans. D. 12, bl. 167 enz, 185 enz.; Verwoert; Kobus en de Rivecourt.