Biographisch woordenboek der Nederlanden. Bijvoegsel

[p. 173]

[Dirk Buddingh]

BUDDINGH (Dirk), zoon van Arien Buddingh en Johanna Vermeer, den 18^den December 1800 te Driel in Gelderland geboren, ontving onderwijs zoo in de school van zijn dorp als te Heteren en Nijmegen, werd secondant te 's Hage op de school van Oudemans en Dill. Hij trad vervolgens als privaatonderwijzer op, en vestigde zich eindelijk, na zich in 1813 met Jacqueline Catharine Eichholz door den echt verbonden te hebben, te 's Hage, waar hij zelf een tweeledig Instituut voor onderwijs opende, waarbij zijne zeer bekwame echtgenoote aan het hoofd der jonge dames afdeeling als leermeesteres optrad, zoo als Buddingh reeds aan de spits der jonge heeren afdeeling stond. Negen jaar later drong hem de dood zijner echtgenoote naar een anderen werkkring om te zien. In 1842 benoemde hem de minister van binnenlandsche zaken, baron Schimmelpenninck van der Oye, tot leeraar in de Hoogduitsche taal en letterkunde bij de oprigting der Delftsche akademie, waaraan hij 22 jaren tot op het tijdstip harer opheffing (1864) is verbonden geweest, de laatste 2 jaren tevens als leeraar voor de Aardrijkskunde en Bibliothekaris. Bij de herschepping der Akademie in eene Polytechnische school kreeg hij zijn pensioen, en vestigde hij zich onder Abcoude bij Utrecht, waar zijne tweede echtgenoot Albertha Sara Ogterop zich met de opleiding harer eenige dochter bij de drie dochters zijner eerste vrouw bezig hield. Toen deze dochter eerst als dames institutrice en later als directigd, der hoogere burger damesschool te Utrecht was gevestigd, vertrok Buddingh derwaarts en overleed er den 16 April 1874.

Zeer groot is het aantal zijner geschrevene werken. Zijn biografist vermeld er tot 111 stuks toe, behalve een legio van verscheidene kleindere geschriften.

De voornaamste zijn:

Sulzer's gesprekken over de schoonheid der natuur. 1824.

Sulzer's Zedek. bespiegelingen. 1824.

Aanleiding tot de kennis der letterkundige geschiedenis van de Nederlanden. 1825.

Opvoedingsleer in den geest des Christendoms. 1826-27.

De Mentor, Weekblad. 1827.

De Paedagoog. Magazijn voor opvoeding en onderwijs. 1828-1829.

Schetsen der Nederl. geschiedenis. 1829.

(Alle te 's Hage uitgegeven.)

Tijdstroom, Wet. Handboek voor het Koningrijk der Nederl. Amst. 1830.

Grammaire Française. Rotterdam, 1832.

Principaux événements de l'histoire Universelle. Ald. 1832

[p. 174]

Merkwürdige Begebenheiten aus der allgemeine Weltgeschichte, Ald. 1833.

Leçons de géographie Universelle. Amst. 1833.

Archief voor de geschiedenis van opvoeding en onderwijs. 's Gravenh. 1833.

Algemeene geschiedenis van opvoeding en onderwijs. Amst. 1834.

Over de vorming, verheffing en veredeling van den onderwijzer. Gron. 1834.

School-Atlas der Nederlanden. Rott. 1834.

Chronologie des principaux événements de l'Histoire des Pays-Bas. Amst. 1834.

Beautés de l'histoire des Pays-Bas. Amst. 1834. Z.-Bom. 1838.

Hollandsch Penningmagazijn voor de jeugd. Weekblad. 's Hage, 1835.

Savanna, Jaarboekje voor onderwijzers en opvoeders. Rott. 1835.

De Noordsche Godenleer. Utr. 1836.

Ontwerp eener algemeene handelschool. Ald. 1836.

Handboek der Noordsche mythologie. Utr. 1837.

De ontdekking van Amerika. 's Gravenh. 1838.

Histoires tirees de l'Ecriture Sainte. 's Hage 1840.

Beschrijving van Zuid-Holland. Amst. 1841.

Zak-Atlas van het Koningrijk der Nederl. 's Grav. 1842.

Geschiedenis van opvoeding en onderwijs in Nederland. Leiden 1842.

Drinkplegtigheden der Germanen. 's Grav. 1842,

De Koninklijke Akademie ter opleiding van Ingenieurs te Delft. 's Gravenh. 1842.

(Een reeks van brochures.)

Verhandeling over het Westland. Leid. 1844.

Alemannia, Deutsches Lesebuch. 's Gravenh. 1845.

Geschiedenis van opvoeding en onderwijs. Leiden 1846.

Natuurkundige aardrijksbeschrijving. Haarl. 1846-1847.

Algemeene statistiek van handel en nijverheid. Amst. 1847.

Jaarboek voor handel en nijverheid. Amst. 1847.

Leitfaden zur Unterricht in der Deutschen sprache. 's Grav. 1847.

Avondstonden eens kluizenaars. Delft 1848.

Bardenhain, Geschichte der Deutschen Literatur. 's Grav. 1848.

Geschied- en letterk. Archief. Ald. 1850-52.

Jaarberigten voor algemeene statistiek voor landbouw, handel en nijverheid. Haarlem 1851-58.

Kerk, school en wetenschap in de Vereenigde Staten van N. Amerika. Utrecht 1852-1853, 3 dln.

[p. 175]

De zendeling voor stad en dorp. Weekbl. Amst. 1853-58.

Dordtsche stemmen. 3 dln. Dordr. 1853-56.

Dr. J. Dowling's Geschied. der Roomsche kerk. 3 dln. Ald. 1853-57.

Theutonia. Deutsches Uebungsbuch. 's Hage 1854.

Wandelingen door de Betuwe. Tiel 1854-60.

Een menigte brochures over schoolwezen en schoolwet. 1856-60.

Geschiedenis der Dietsche Taal en poezy. Gorinch. 1859.

Geschied. en letterk. archief. Gorinch. 1859.

Het boetregt Delft 1862. (Niet in den handel.)

Poddem of Poddinghem. Tiel 1863.

Nieuwe wandelingen in de Betuwe. Ald. 1865.

Mijn laatste woord over den dichter Jacob van Maerland. Utrecht 1874.

Zie het Boetregt (waarin zijn stamboom voorkomt); Dr. Wap, Levensbeschr. van Budding in de Levensb. van de Maatsch. v. Nedrl. Letterk. 1867; Huberts, enz.; Biogr. Woordenb.