Biographisch woordenboek der Nederlanden. Bijvoegsel

[p. 67]

[J.H.C. Basting]

BASTING (J.H.C.), geboren te Enkhuizen den 20^sten September 1817, mogt het door zijn wilskracht, zijn stalen ijver en zijn veel omvattende taalkennis, bijna geheel door eigen studie verkregen, gelukken de vereeniging tot het verleenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden, door hem kortheidshalve het Roode Kruis (wapen van Zwitserland) genoemd, in het leven te roepen, en vooral later met hulp van generaal Knoop, in Nederland te grondvesten, doch niet dan na het overwinnen van vele bezwaren, ja zelfs van vermogende tegenwerking. Toch was het op zijn ziek- en sterfbed voor hem een troostende gedachte, dat hij zoo boven bidden en denken, een doel had bereikt, waarvoor hij waarschijnlijk zijn leven, door te arbeiden boven zijne krachten, had opgeofferd.

Hij overleed den 24^sten September 1870, te 's Gravenhage, in den ouderdom van 53 jaren. Zijn lijk werd te Eik-en Duin ter aarde besteld.

Professor J. Bosscha zegt in zijn geschrift Het Roode Kruis, nopens Basting: ‘Den officier van gezondheid dr. J.H.C. Basting komt de eer toe, het eerst onder ons vuur te hebben gevat op het lezen van Un souvenir de Solferino. Hij vertaalde het, gaf het uit in April 1863 en noodigde in eene inleiding en een naschrift andere belangstellenden uit, met hem een kongres, dat in September te Berlijn stond gehouden te worden, te gaan bijwonen. Dat kongres was wel een bijeenkomst van beoefenaars der statistiek, maar de statistiek had met cijfers bewezen dat er in den oorlog driemaal meer soldaten omkomen door gebrek aan verzorging dan er gedood worden door den vijand, en nu zou te Berlijn een voorstel besproken worden, om de bedoeling van Dunant (den Geneefschen burger J. Henry Dunant, schrijver van genoemd werkje over Solferino) aan een opzettelijk onderzoek te onderwerpen in een kongres te Geneve te houden, den 26 Oktober van hetzelfde jaar 1863. Op het congres te Berlijn verscheen van onze Nederlanders alleen Basting; de toenmalige minister van oorlog, hem op zijn verzoek verlof verleenende om zich buitenlands te begeven, had hem aanbevolen van deze zaak naauwkeurig kennis te nemen. Het viel juist Basting te beurt, als rapporteur eener sectie, in wier handen het voorstel van Geneve gesteld was, een verslag uit te brengen, waarvan de konklusie door hem met woorden van belangstelling werd aanbevolen. Het gevolg was, dat op voorstel van den voorzitter, graaf von Eulenburg, minister van handel, nijverheid en publieke werken in Pruissen, onder een algemeene toejuiching besloten werd aan de uitnoodiging naar Geneve den steun der vergadering te geven. Op dit kongres te Geneve nam nevens

[p. 68]

Basting de oud-officier der Nederlandsche zeemagt C.W.M. van de Velde deel aan de beraadslagingen, en van hetgeen daar besloten is, heeft wederom Basting ons verslag gegeven in Eene roepsten tot mijn vaderland, uitgegeven in April 1864.’

In Mannen van beteekenis in onze dagen, dat bij den uitgever Kruseman te Haarlem het licht zag, lezen wij, in eene beschouwing over J. Henry Dunant en Het roode kruis, over dr. Basting het volgende:

‘Een ijverig deel aan de werkzaamheden, zoowel te Geneve als te Berlijn, werd genomen door onzen geachten landgenoot dr. J.H.C. Basting, thans eerste officier van gezondheid tweede klasse bij het bureau van den inspekteur der geneeskundige dienst bij de landmagt, als vertegenwoordiger der Nederlandsche regering. In Basting vond Dunant een mede-arbeider zoo als hij dien moest hebben, wilde hij zijne schoone plannen tot verwezelijking zien komen. De heer Basting, bezield met dezelfde liefde voor de edele taak welke Dunant zich had opgelegd, voortvarend in het ontwerpen en uitvoeren van maatregelen, even ervaren theoretikus als bekwaam praktikus, bezit bovendien een groot voordeel dat Dunant mist: de begaafdheid zich in verscheidene talen te kunnen uitdrukken, en behalve de groote diensten door den Nederlandschen officier van gezondheid aan den Geneefschen burger bewezen om een internationale instelling in het leven te roepen, die onzer eeuw tot lof en eer strekt, was de hulp, welke de heer Basting als tolk - om de zaak doodeenvoudig bij haren waren naam te noemen - aan Dunant in de vergadering verleende, voor hem van onschatbare waarde, trouwens door hem erkend.’

Part. berigt.