Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 12. Eerste stuk

[Ludovicus Mazurius]

MAZURIUS (Ludovicus) of MASURIUS, eigentlijk Louis des Masures, werd in den aanvang der XVI^e eeuw te Doornik geboren, verwierf de gunst van Jan de Lorraine, zoon van hertog René II en der prinses Philippa van Gelderland, werd raadsheer en eerste secretaris van dien kardinaal, en was zulks nog den 26 April 1547. Na den dood van Frans I, bij wien hij in gunst stond, verliet hij Frankrijk, en kwam, na eenigen tijd rondgezworven te hebben, te Rome, waar hij zich den 1 Aug. 1549, ten huize van den kardinaal Jean de Bellay, bevond. Hij was er nog het volgende jaar, toen hij vernam dat zijn beschermer, de kardinaal, den 10 Mei was gestorven. Dit verlies trof hem diep, ‘et quoique son âge encore ne fust trop avancé, il n'eut plus en pensée, qu'un exil miserable et perpetuel en Asie, ou il délibèroit aller passer le surplus de ses jours.’ De prinses Christina van Denemarken, hertogin-weduwe van Calabrie, Lorraine, Gelderland, zijn plan vernomen hebbende, koos hem tot secretaris, zoo van haar zelve als van haar zoon Karel III, hertog van Lorraine. Masurius begaf zich nu naar het hof van Nancy, waar hij voor 1 Mei 1551 aankwam. Hij werd den 6 Junij 1553 tot den adelstand verheven, en huwde met Diana Baudoire, die bij de geboorte van zijn eerste kind (Claude) stierf. Den 22 Julij 1557 verkreeg hij van koning Hendrik II het privilegie van de 8 eerste boeken zijner overzetting der Aeneas van Virgilius, te mogen laten drukken. Tot nog toe had Masurius de R.C. godsdienst beleden, maar nu ging hij tot de hervormde kerk over, trachtte proselyten te maken en hield godsdienstige bijeenkomsten te St. Nicolas, waar hij een hugenoot, Christophel genoemd, van Metz liet komen om te prediken. Hertog Karel III zond den bail-

[p. 451]

luw van Nancy Jean de Savigny, met krijgsvolk derwaarts, met bevel zich van Masurius meester te maken; deze nam de vlugt en begaf zich naar het hertogdom van Tweebruggen, keerde vervolgens naar Metz terug, deed daar opentlijk belijdenis van de hervormde kerk, werd predikant in die stad en vervolgens te St. Marie de l'Ermitage en eindelijk te Straasburg. Het jaar van zijn dood is onbekend. Hij was bevriend met Jean de Salïgnac, doctor der Sorbonne, de beroemden Petrus Ramus, met Biset, van wien men scholien op Aristophanes heeft, met Theodorus Beza, en eenigen tijd met Rabelais. Toen deze zich echter tegen de hervorming verklaard had, werd die vriendschap verbroken. Masurius beoefende de Fransche en Latijnsche poezy op eene loffelijke wijze: zelfs blijven de voortbrengsels zijner Latijnsche Muse nog heden de goedkeuring wegdragen. Hij stierf te Straasburg in 1580.

Men heeft van hem:

Les deux premiers livres de l'Enéïde de Virgile, traduicts en vers Français. Paris 1547. 4^o.

Les quatre premiers livres de l'Enéïde de Virgile traduicts en vers François. (Paris) 1551 4^o. 1554 12^o. Ook met

Vingt Pseaumes de David, traduicts selon la vérité Hebraïque en rimes Françoises et autres oeuvres poëtiques. Lyon 1557 4^o.

Le jeu de Echecs, en vers François traduit du Latin de Jérôme Vida. Lyon 1557. 4^o.

Hymne sur la justice de Metz, de la prise de Saint Quentin et de la conqueste de Calais. Tholose 1558. 4^o.

Chant pastoral sur le parlement de France du Duc Charles de Lorraine et Claude de France son espouse. Lyon 1559.

Les douze livres de l'Enéïde de Virgile traduicts en vers François. Lyon 1560. 4^o.

It. l'Enéïde de Virgile, prince des poëtes Latins translatées de Latin en François par Louis des Masures, Tournisien. Avec les carmes Latins correspondans verset pour verset. 1572. 12^o. Met al de werken van Virgilius. Paris, Claude Micart. 1576. 16^o. 1580. 12^o.

David combattant, triomphant et fugitif, Tragédies saintes, par Loys des Masures, Tournisien. Paris 1565. 12^o.

Eclogue sur l'enfance de Henry du Pont, fils premier nay de Charles Duc de Lorraine. Genève 1566.

Tragedies sainctes. Genève 1566. 4^o.

Bergeri Spirituelle. Paris 1566. 4^o.

Josias, Tragédie. Genève. 12^o.

Men vindt Fransche verzen van hem voor:

Rois et Ducs d'Austrasie, trad. en vers François sur les Latins de Nicolas Clément Traelaeus of de Trélas par François Guibaudet, soi-disant de Dyon. Cologne 1591. fig.

[p. 452]

Poëmata, secundo edita, ab authore ipso recognita et novis aucta. Basileae. 1579. 16^o.

Babylon sive Babylonicae Tyrannidis eversio; ex Gallico in Latinam sermonem conversa. Genev. 1569. 4^o.

Carmen de exsilio suo a Galliarum finibus achter de 2^e uitg. van Les quatre premiers livres de l'Enéïde.

Men vindt ook Lat. gedichten van hem in de Schediasmata poëtica van Paulus Melissus. Francfo. 1574. 12^o. Lutet. Paris. 1586. 12^o. in de Delit. Gruteri, T. III. p. 473 tot 543.

Zie du Verdier, Bibl. p. 803-804; Sweertii, Ath. Belg. p. 521; Calmet, Bibl. de Lorraine, p. 646-648, Moreri, p 330, 331 (edit. 1760); Paquot, Mém. T. III. p. 283; Godard de Beauchamps, Recherches sur le Théatre de France, T. I. ann. 1556-1560; Biogr. Univ. T. II. p. 209; Hoeufft, Parn. Lat. Belg. p. 37; Peerlkamp, de Poëtis Lat. Neêrl. p. 57; Val. Andreas, Bibl. Belg. p. 636; Foppens, Bibl. Belg. T. I. p. 834.