Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 3

[Jan Cock Blomhoff]

COCK BLOMHOFF (Jan), zoon van Johannes Blomhoff en Dorothea Cock, werd den 5den Augustus 1779 te Amsterdam geboren. Eerst door zijnen vader voor de regtspraktijk bestemd, trad hij op vijftienjarigen leeftijd in krijgsdienst, en nam in 1794 als kadet deel aan den veldtogt van het leger der bondgenooten tegen de Franschen. In 1795 nam hij zijn ontslag uit den dienst, en daar hij zich als Prinsgezinde hier te Iande niet meer veilig rekenende, begaf hij zich in 1798 naar Duitschland. Hier vertoefde hij tot in 1799, toen hij dienst nam onder den toenmaligen Erfprins van Oranje-Nassau bij het regiment jagers door dien Vorst opgerigt. Na de mislukte operatiën op de Duitsche grenzen van Nederland, vertrok dit korps naar Engeland, deed eenige diensten in Ierland, tot dat het ten gevolge van den vrede van Amiens in 1802 werd afgedankt en Blomhoff als Officier uit het Engelsche leger ontslagen werd. Nu begaf hij zich naar Emden, ten einde zich daar op den handel toe te leggen. Na drie ja-

[p. 545]

ren aldaar vertoefd te hebben, vertrok hij in 1805, met een particulier schip, naar Java, waar hij in 1808 in krijgsdienst trad en als eerste Luitenant-adjudant bij den Staf van den Generaal Daendels geplaatst werd, doch hij verwisselde in 1809 deze betrekking met die van Ambtenaar Pakhuismeester bij de Nederlandsche factorij op Decima, waar hij den 20sten van dat jaar met het Hollandsche koloniale schip de Goede Trouw aankwam.

Hier stond Cock Blomhoff het opperhoofd van den Japanschen handel, Hendrik Doeff, kloekmoedig ter zijde, toen in Julij 1813 voor Decima twee schepen onder Hollandsche vlag verschenen, waar zich een Engelsch Commissaris aan boord bevond, schijnbaar om de Nederlandsche factorij in bescherming te nemen, doch eigenlijk om die voor de Engelschen in bezit te nemen, bij welke gelegenheid Doeff alle aanbiedingen der Engelschen, hoe voordeelig ook, van de hand wees. Na het tusschen Doeff en den Engelschen Commissaris, Willem Wardenaar, gesloten contract, vertrok Cock Blomhoff in December 1813, met den titel van Opperhoofd bij voorraad, naar Java, om met de Engelschen, voor zoolang zij Java in bezit zouden hebben, een handelsverdrag te sluiten, doch werd door den Engelschen Gouverneur Thomas Stamford Raffles, tegen alle regt en billijkheid, gevangen genomen en naar Engeland gezonden. Tijdens zijne gevangenschap op Java deden hem de Engelschen allerlei voordeelige aanbiedingen, indien hij hun behulpzaam wilde zijn, om hun oogmerk tot het in bezit krijgen onzer factorij, op Decima, te bereiken; doch alle deze schitterende aanbiedingen, onder anderen eene som van vijftien duizend Rijksdaalders, indien hij het geheime sein tot toelating der schepen in Japan openbaarde, wees hij als man van eer en geweten van de hand.

In Engeland aangekomen, werd hij oogenblikkelijk op vrije voeten gesteld, daar intusschen het onafhankelijk bestaan van Nederland was hersteld. Nu keerde hij naar Nederland terug, bood Willem I zijne hulde aan, maakte hem met den staat van zaken in Japan bestemd, en werd door den Koning bestemd tot opvolger van Doeff, als opperhoofd van den Nederlandschen handel op Japan. Uithoofde van de terugkomst van Napoleon van Elba niet kunnende uitzeilen, werd hem gedurende zijn verblijf hier te lande de betrekking opgedragen van Administrateur en Boekhouder bij 's Rijks Approvisionnements-magazijnen voor het leger te Dordrecht.

Eerst in 1816 vertrok hij naar Java en van daar naar Japan, waar hij den 6^den December van dat jaar zijne nieuwe betrekking aanvaardde. In 1818 werd Blomhoff benoemd tot Ridder van den Nederlandschen Leeuw. Hij wist den handel op Japan weder in dien voor ons voordeeligen toestand te brengen, waarin die zich van 1752-1764 had bevonden. In 1823 werd hij na een voortreffelijk bestuur van zeven jaar vervangen door het nieuw benoemde Opperhoofd de Sturler,

[p. 546]

keerde in 1824 van Java naar het Vaderland terug, en leefde na dien tijd als ambteloos burger eerst te 's Gravenhage, later op een buitengoed nabij Amersfoort en sinds 1844 te Amersfoort zelf, waar hij den 13den October 1853 overleed.

Hij was tweemaal gehuwd, in 1815 met Titia Bergsma, die hem naar Japan volgde, doch aan wie bij de aankomst aldaar het verblijf op Decima door het Japansch bestuur geweigerd werd, zoodat zij naar Europa moest terug keeren, waar zij in 1821 te 's Gravenhage overleed. Uit dit huwelijk werd hem in 1816 een zoon geboren, Mr. Johannes Cock Blomhoff.

In 1827 huwde hij andermaal met Maria Adriana van Brengel, die hij als weduwe achterliet, zonder kinderen bij haar verwekt te hebben.

Cock Blomhoff was een warm aanhanger van het huis van Oranje, welks lotwisseling eenen belangrijken invloed op zijn leven heeft gehad, een ijverig Protestant, een weldoener in stilte aan de armen en een liefhebbend echtgenoot, terwijl zijn kloekmoedig gedrag in Japan en zijne onomkoopbaarheid, niettegenstaande alle aanbiedingen der Engelschen, de sprekendste bewijzen voor zijne vaderlandsliefde zijn.

Zie Doeff, Herinneringen uit Japan, bl. 176, 194, 212, 213, 229-231, 249-254; van Kampen, de Nederll. buiten Europa, D. III. bl. 513-514; Onze Tijd, D. XIII. bl. 303-305; Konst- en Letterbode, 1853, D. II. bl. 375-380, uit medegedeelde berigten aangevuld.