Logo DBNL
De Zeventiende Eeuw. Jaargang 14 (1998)

De Zeventiende Eeuw. Jaargang 14

(1998)– [tijdschrift] Zeventiende Eeuw, De–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Uitgaven van jezuïten in de Noordelijke Nederlanden 1651-1700
Paul Begheyn S.J.

Toen de Vlaams-Belgische jezuïeten in 1640 het honderdjarig bestaan van hun orde markeerden met de uitgave van een prestigieus gedenkboek, dat in de Nederlandse vertaling de titel droeg Afbeeldinghe van d'eerste eeuwe der Societeyt Iesu, legden zij daarin getuigenis af van het belang van het schrijven en uitgeven van boeken.1. Dat gold niet alleen voor de situatie in de Zuidelijke Nederlanden, waar zij ongestoord hun veelsoortige apostolaat konden bedrijven, maar eveneens voor de Noordelijke Nederlanden. In het gebied boven de grote rivieren, betiteld als de ‘Hollandse Zending’, bleek hun boekproductie aanzienlijk groter dan verwacht mocht worden voor een geloofsgroep, die zo sterk aan banden was gelegd zowel door de politieke als kerkelijke overheid. Recent onderzoek heeft aangetoond dat gedurende de eerste helft van de zeventiende eeuw op het grondgebied van het huidige Nederland liefst 134 uitgaven van jezuïeten zijn verschenen.2.

Tussen 1600 en 1650 was het aantal jezuïeten in de Noordelijke Nederlanden gestegen van 2 tot 90, gevestigd in 63 staties en in vier colleges, die in genoemde periode korte of langere tijd bestaan hebben. Toen in 1652 apostolisch vicaris Giacomo de la Torre zijn Concessiones Ephesinae opstelde, waarin aan de jezuïeten bezit van vrije opvolging in hun staties werd toegestaan, bereikte de Hollandse jezuïetenmissie het toppunt van haar sterkte: 93 priesters in 57 staties. Dit was een doorn in het oog van diens opvolger Joannes Neercassel, die in 1671 de strijd won ten aanzien van het aantal staties dat de jezuïeten mochten bezetten; tegen 1686 was dit teruggelopen tot 75, en in 1700 waren er nog maar 72 jezuïeten actief in de Hollandse Zending. Het aantal colleges in de Generaliteitslanden werd in de tweede helft van de zeventiende eeuw gehalveerd van vier tot twee.3.

Publicaties verzorgd door de colleges in Limburg

De oudste vestiging van de jezuïeten op Nederlands grondgebied is het college, dat in 1575 te Maastricht werd geopend, maar in de jaren 1639-1673 de poorten moest sluiten. Vóór 1650 had men er voor zijn uitgaven steeds beroep gedaan op boekdrukkers te Luik. Betreffende het laatste kwart van de eeuw zijn de gegevens omtrent drukwerk op bestelling van het Maastrichtse college zeer spaarzaam, ofschoon het bestaan moet hebben: programma's voor toneelstukken,4. uitgaven ten behoeve van congregaties en broederschappen, vrome traktaatjes, catechismussen en schoolboeken. Van vier toneelstukken [nrs. 329, 414, 423, 478]5. en een reglement van de Broederschap van de Zalige Dood [nr. 408] zijn de titels bekend, maar niet vastgesteld kon worden of Maastrichtse dan wel elders gevestigde drukkers voor de uitgave ervan verantwoordelijk zijn geweest.

Van het college in Roermond, geopend in 1611, zijn 22 uitgaven bekend, waar-

van er twaalf te maken hebben met het optreden van leerlingen in toneel en declamatie [nrs. 140-142, 161, 239, 240, 369, 370, 377, 378, 387, 424]. Ook is een boekje met een serie gedragsregels bewaard gebleven [nr. 278].6. Populair was het dikwijls herdrukte boekje Kort onderwijs in het recht geloof [nrs. 204, 235, 298, 425],7. dat de gedurende korte tijd in het college gestationeerde Paul van den Berghe (1609-1683) onder pseudoniem schreef. Van zijn medebroeder Anton van den Stock (1611-1703) verscheen een drietal spirituele boekjes [nrs. 164, 169, 173], en van de priester-dichter Lodewijk Makeblijde (1565-1630) werd een troostboekje voor zieken en stervenden herdrukt [nr. 191]. Door toedoen van de Roermondse jezuïeten werd ook een anti-reformatorisch geschrift [nr. 187] uitgegeven van de Emmerikse polemicus Jodok Kedd (1597-1657), van wie in de eerste helft van de eeuw reeds negen apologetische pamfletten aldaar waren verschenen. Tenslotte gaven zij bij gelegenheid van de honderdste sterfdag van Ignatius van Loyola in 1656 een Spaanstalige biografie van de heilige uit, opgedragen aan Leopold Wilhelm, aartshertog van Oostenrijk en landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden [nr. 163].

Nederlandstalige uitgaven van en voor de jezuïetenstaties

In de staties van de Hollandse Zending bestond er vooral behoefte aan geestelijke lectuur en aan uitgaven ten behoeve van liturgie en catechese. De missionarissen schreven of vertaalden wat nodig was, en lieten de boekjes meestal uitgeven door katholieke boekdrukkers uit Nederland, die hun producten vaak voorzagen van een vals Zuidnederlands adres, bijna zonder uitzondering te Antwerpen.8. Het merendeel van deze uitgaven werd gedrukt te Amsterdam, waar in de tweede helft van de zeventiende eeuw ruim dertig katholieke boekhandelaars, drukkers en uitgevers actief waren,9. van wie er negen10. voor de jezuïeten werkten. Van de hierna genoemde uitgaven is niet volledig zeker of zij inderdaad in opdracht van de jezuïeten ter plaatse werden gedrukt, of dat het ging om boeken uitgegeven op initiatief van een drukker. Vaak zal het gegaan zijn om een combinatie van beide factoren.

Er verschenen meditatie- en gebedenboeken van Augustijn van Teylingen (1587-1669) [nrs. 138, 139], Adriaen Poirters (1605-1674) [nr. 167], Taddeus Wieringa11. (1601-1670) [nr. 213], Leyn Perduyn (1630-1708) [nr. 302] en Frans De Smidt (1576-1659) [nrs. 333, 334], maar het was vooral de in Delft werkzame Lodewijk Makeblijde [nrs. 208, 327, 356, 428-430, 440], wiens werk na zijn dood vele malen herdrukt werd. Zijn Den schat der gebeden werd in 1699 zelfs op drie plaatsen gelijktijdig uitgegeven: in Amsterdam, Delft en Haarlem [nrs. 468-470]. Van de Fransen Nicolas Caussin (1583-1651) en Dominique Bouhours (1628-1702) kwamen in Amsterdam twee boekjes van de pers [nrs. 178, 286], en van de Italiaanse kardinaal Roberto Bellarmino (1542-1621) drie uitgaven van diens De vier uyttersten [nrs. 310, 415, 473]. Veel gevraagd was Het hemels palmhof van Wilhelm Nakatenus (1617-1682), dat acht maal verscheen [nrs. 340, 391, 419, 445-447, 459, 460], en tot in de twintigste eeuw populair zou blijven. Maar de uitgevers legden ook graag De navolging van Christus, in de editie van Heribert Rosweyde (1569-1629), op hun persen; dit boekje kwam zeven maal in het Nederlands uit [nrs. 282, 294-296, 309, 441, 479].

Van de reeds genoemde Poirters [nr. 290, 448] en van de in het begin van de eeuw overleden Jan David (1546-1613) [nr. 170] zagen liturgische geschriften het

licht, terwijl Frans Mijleman (1610-1667) [nr. 212], Christiaen De Placker (1613-1691) [nrs. 241, 319, 332] en Taddeus Wieringa [nr. 292] - alle drie werkzaam in de Groningse Ommelanden - liederen voor liturgisch gebruik lieten drukken.12. De Duinkerkenaar Gilles Carlier (1613-1692) publiceerde een boekje over Ignatiaanse spiritualiteit [nr. 287], waarin hij terzijde scherpe opmerkingen maakte aan het adres van de Hollandse calvinisten.13.

Voor persoonlijke devotie waren er de boekjes over Maria [nr. 220] en Jozef [nrs. 382, 390] van respectievelijk Frans Mijleman en Hendrick van der Gracht (1640-1720), en over alle heiligen van de Beierse historiograaf Andreas Brunner (1589-1650) [nr. 361]. Laatstgenoemd werk was een gezamenlijke productie uit 1687 van de drukkers Claes Braau uit Haarlem en Frederik van Metelen en Johannes Stichter uit Amsterdam, die gedrieën vier jaar tevoren ook garant gestaan hadden voor de Nederlandse vertaling van de Oeffeninge der volmaecktheyt van Alonso Rodríguez14. (1538-1616) [nr. 341] in een oplage van 1500 exemplaren. Daartoe hadden zij in 1682 een overeenkomst gesloten ten overstaan van een Haarlemse notaris.15. De catechese werd behartigd met uitgaven van Franciscus Wullins (1631-1689) [nr. 352] en Lodewijk Makeblijde [nrs. 428, 458].

Op het terrein van religieuze poëzie was er het uitzonderlijk populaire emblematische werk Het masker van de werelt afgetrocken van Adriaen Poirters, dat in 1645 voor het eerst was verschenen, en waarvan tussen 1659 en 1688 vijf uitgaven te Amsterdam werden opgelegd, vier door Philips van Eyck [nrs. 186, 203, 268, 289] en een door Johannes Stichter [nr. 373]. Van Eyck publiceerde in 1663 het ‘multimediale embleemboek’ Het geestelyck jubilee van het jaer O.H. M.DC.L. van Jan van Sambeeck (1601-1666) [nr. 206].16. Van Jeremias Drexel (1581-1638), de meest succesvolle ascetische schrijver uit de eerste helft van de zeventiende eeuw, werden twee emblemataboeken in Nederlandse vertaling herdrukt [nrs. 152, 362].

Ook in de polemiek zwegen de jezuïeten in Noord-Nederland niet. Frans Mijleman liet te Amsterdam drie boeken drukken, waarvan het eerste de maagdelijke geboorte uiteenzette voor mennisten [nr. 197], en de twee andere [nrs. 210, 211] zich richtten tot de calvinisten ten aanzien van heiligenverering en goede werken.17. In het aanbrekende conflict met de jansenisten, dat pas goed in de achttiende eeuw zou losbarsten, traden twee jezuïeten in het krijt met een zevental felle schotschriften. Herman Vis (1641-1731) bond in Rotterdam de strijd aan met Andreas van der Schuur [nrs. 350, 351, 368]; en Jacob Claerens (1640-1694), missionaris in Haastrecht, met de Delftse aartspriester Joan Christiaen van Erckel [nrs. 379-381, 388]. Tenslotte verschenen er twee herdrukken van de polemische Opkomste der Nederlantsche beroerten, dat in 1642 voor het eerst was verschenen en dat toegeschreven wordt aan Augustijn van Teylingen [nrs. 238, 277].18.

Latijnse uitgaven van en voor de jezuïetenstaties

Veel geringer dan het aantal Nederlandstalige uitgaven is dat der Latijnse uitgaven, verschenen in opdracht van de jezuïeten in de Hollandse Zending. Van de hand van Isaac van der Mye (1602-1656) verschenen in 1651 te Delft twee poëtische werkjes [nrs. 134, 135], en van zijn medebroeders Hendrik Engelgrave (1610-1670) [nrs. 153, 180, 250, 251] en Jeremias Drexel [nrs. 179, 335] emblematische boeken. Een

meditatieboek voor priesters publiceerde de Ravensteinse missionaris Franciscus Lamberti (1632-1714) [nr. 275]. Een boekje over de betekenis van het kruis van de Fransman Honorat Nicquet (1585-1667) verscheen tweemaal [nrs. 258, 432], en van de spiritueel begaafde Spanjaard Luis de La Puente (1554-1624) verscheen tegen het einde van de eeuw een posthuum werk [nr. 455]. Het zal niet verbazen dat ook de Navolging van Christus, in de editie van Rosweyde, liefst zes maal in het Latijn uitkwam [nrs. 146, 172, 256, 305, 328, 399], waarvan vier maal bij de Elzeviers. Het ligt waarschijnlijk niet voor de hand in deze uitgaven ook de hand van jezuïeten te zien; het ging hier veeleer om puur winstgevend projecten.

In de confrontatie met de jansenisten verscheen in 1697 het Breve Memoriale [nr. 450], dat in 1700 herdrukt werd [nr. 481], in beide gevallen zonder naam van auteur of uitgever. Als auteur van dit geruchtmakende anti-jansenistische geschrift wordt in het meest recente onderzoek19. Frans Verbiest (1660-1700) aangewezen, die werkzaam was in de statie te Delft. In 1698 verscheen ook een theologisch traktaat over het probabilisme [nr. 442], waaraan verscheidene buitenlandse jezuïeten hebben meegewerkt.

Aparte vermelding verdienen de clandestiene uitgaven van het ‘Institutum Societatis Iesu’, de officiële stukken die betrekking hebben op het interne bestuur van de jezuïetenorde. Voor het eerst waren deze documenten uitgegeven te Rome in 1606 en aldaar herdrukt in de jaren 1615-1616. In zestien deeltjes in klein octavo verschenen deze teksten vervolgens in 1635 bij de Antwerpse boekdrukker Joannes Meursius.20. In de tweede helft van de zeventiende eeuw bleek er een tweede, iets afwijkende uitgave van deze Antwerpse editie op de markt aanwezig, over de oorsprong waarvan twee verschillende verhalen de ronde doen.21. Het eerste, opgetekend door een protestants jurist en theoloog uit Bremen, Gerhard von Mastricht, vertelt hoe een exemplaar van de Antwerpse uitgave van de Constituties, dat werd aangetroffen bij gevangen genomen Engelse jezuïeten, gekocht werd door de Amsterdamse boekdrukker Jan Schipper, die het nadrukte. Volgens het tweede verhaal, opgetekend door een niet nader genoemde Nederlandse jezuïet, werd rond 1656 een exemplaar van de Antwerpse uitgave in beslag genomen op een Portugees schip uit Brazilië, dat naar Amsterdam was opgebracht. Schipper kocht en herdrukte niet alleen deze uitgave, maar hij voegde bij de officiële documenten ook een nadruk van de Monita secreta, een falisificatie van de Poolse ex-jezuïet Hieronim Zacharowski, in de hoop daarmee meer kopers te winnen. Toen de Amsterdamse jezuïeten hier lucht van kregen, - aldus nog steeds het verhaal - verzochten zij Schipper om zijn plannen te staken. Deze reageerde slechts met hun de hele oplage te koop aan te bieden voor zeven gulden, en later achttien gulden, per exemplaar, zonder succes overigens. Wat er van deze verhalen waar moge zijn, typografisch onderzoek heeft uitgewezen, dat Schipper, die het drukken van zijn werken uitbesteedde aan derden, voor deze jezuïetendocumenten zeer waarschijnlijk rond 1665 een beroep gedaan heeft op de Amsterdamse drukkers en neven Daniel en Lowijs Elzevier [nrs. 214, 215, 219, 222-234]. Enkele jaren tevoren had hun oomzegger Johan Elzevier te Leiden al een nadruk bezorgd van de regels van de jezuïetenorde, die oorspronkelijk in 1606 te Lyon waren verschenen [nr. 165].22.

In 1690 hadden de gebroeders Huguetan, die zich als drukkers vanuit Lyon te Amsterdam hadden gevestigd, vergeefs contact gezocht met de Bollandisten te Antwerpen en voorgesteld om de Acta Sanctorum te drukken, een project dat aan-

vankelijk de firma Blaeu op zich genomen had, maar moest opgeven wegens de brand die de drukkerij in het rampjaar 1672 verwoestte.23.

Athanasius Kircher

Niet in opdracht van jezuïeten in Nederland, maar van een van Europa's bekendste geleerden, de in Rome woonachtige Duitse jezuïet Athanasius Kircher (1601-1680), werden er in Amsterdam bij Janssonius van Waesberge liefst zeventien, meest in het Latijn gestelde, rijk geïllustreerde foliobanden uitgegeven op vele gebieden van de wetenschap: geologie en vulcanologie [nrs. 218, 247, 299, 320], natuurwetenschap [nrs. 252, 307], magnetisme [nr. 255], licht [nr. 263], geschiedenis van Latium [nr. 264], politiek [nr. 270], bijbelse archeologie [nrs. 283, 304], egyptologie [nr. 288], zijn ‘Museum Kircherianum’ [nr. 300], en China [nrs. 243, 244, 248, 257]. Blijkens een opgave uit 1676 had Janssonius van Waesberghe toen reeds 3220 exemplaren van zijn uitgaven van Kircher verkocht. Zijn plan om ook Kircher's Atlas pantoglossus uit te geven strandde op technische problemen, omdat er 72 talen in gedrukt moesten worden.24. Het werk van Kircher bleek ideaal te fungeren als geschenk, en vijf van zijn Amsterdamse uitgaven blijken gebonden te zijn door de beroemdste boekbinder ter plaatse, Albertus Magnus, onder meer voor Paus Clemens IX.25. De populariteit van Kircher's werk blijkt ook uit het aantal nadrukken en vertalingen [nrs. 200, 201, 244, 254, 255, 312, 443].26. Vondel wijdde in 1652 aan Kircher's Edipus of Tekentolck een gedicht, dat hij liet drukken en naar Rome zond, waar het in het Italiaans werd vertaald door Reyer Anslo.27.

China

Niet alleen Athanasius Kircher publiceerde over China. Sinds de zestiende eeuw was de belangstelling voor het Oosten alleen maar gegroeid, met name dankzij de berichten die missionarissen en ontdekkingsreizigers naar Europa zonden.28. Onder hen waren verscheidene jezuïeten, wier werken ook op de Nederlandse markt in groten getale - liefst 34 verschillende edities - circuleerden, vooral sinds de komst naar de Lage Landen in 1654 van de Italiaan Martino Martini (1614-1661).29. Deze publiceerde in 1655 bij de Amsterdamse firma Blaeu zijn ophefmakende atlas van China in het Latijn [nr. 158, 202], gevolgd door vertalingen in het Nederlands [nr. 157, 209], Spaans [nr. 171], Frans [nr. 205 en Duits [nr. 245]. Tegelijkertijd kwam bij Blaeu zijn zeer populaire verslag van de Mantsjoe-verovering door China uit, dat werd gepubliceerd in het Duits [nr. 148, 155], Nederlands [nr. 149, 156, 192] en Latijn [nr. 154, 196]. Martini's geschiedenis van China verscheen in het Latijn [nr. 185] en het Frans [nr. 404]. Van zijn Franse medebroeders Guy Tachard (1651-1712), Louis Le Comte (1655-1728) en Joachim Bouvet (1656-1730), die door de Franse koning Lodewijk XIV in 1685 op een missie naar China waren gezonden, verschenen veertien uitgaven. Van de verslagen van Tachard's twee reizen naar Siam kwamen edities uit in het Nederlands en Frans [nrs. 364-366, 374, 384-386, 422]. Het werk van Louis Le Comte, dat tegen het einde van de eeuw verscheen30. [nrs. 444, 456, 457, 467], zou een belangrijke rol spelen in de strijd om de Chinese riten binnen de katholieke liturgie, die uiteindelijk is

uitgelopen op een pauselijk verbod aan de jezuïeten om hun missiemethode in China nog langer te practiseren. Van Joachim Bouvet tenslotte werd in Den Haag en Utrecht gelijktijdig diens Geschiedenis van de keizer van China in het Frans en Nederlands [nrs. 464, 465] gedrukt.

Geschiedenis

De geschiedschrijvers onder de jezuïeten vonden eveneens grote aftrek in de Republiek. Allereerst zijn het twee auteurs, die reeds in de eerste helft van de zeventiende eeuw hun werk gepubliceerd zagen: de Italiaan Famiano Strada (1572-1649) met zeven herdrukken van zijn geschiedenis van de Tachtigjarige Oorlog De Bello Belgico [nrs. 145, 147, 160, 160a, 174, 237, 480]; en de raadselachtige Keulse jezuïet Adolphus Brachelius (+ 1652/53)31. met vijf herdrukken van zijn Geschiedenis van onze tijd [nrs. 151, 162, 176, 177, 236]. Deze laatste was oorspronkelijk een toevoeging aan het werk van de Italiaan Orazio Torsellino over de geschiedenis van het begin der wereld tot aan het jaar 1598, dat eenmaal te Den Haag [nr. 303] en drie maal te Franeker [nrs. 375, 407, 434] van de pers kwam. Een ongekende populariteit genoot Louis Maimbourg (1610-1686), officieel historicus van de Franse koning. Toen hij zich bij het schrijven van de geschiedenis van de middeleeuwse pausen niet onpartijdig genoeg uitliet over Gallicaanse vrijheden, diende hij op last van Paus Innocentius XI in 1681 de orde te verlaten. De stroom publicaties van zijn hand in Nederland eindigde echter niet, het Père op de titelpagina werd slechts gewijzigd in Monsieur. achttien verschillende edities zagen het licht tussen 1681 en 1687 [nrs. 308, 313-315, 322-326, 336-339, 347, 354, 355, 357, 363], die een weids spectrum van historische onderwerpen behandelen: het westers schisma, het verval van het keizerrijk, het lutheranisme, het arianisme, de kruistochten, het calvinisme, het Griekse schisma en de beeldenstormers.32.

De Fransman François Pomey (1618-1673) zag enkele van zijn historische werken uitkomen in Utrecht [nrs. 383, 449, 462], en van de Italiaan Alessandro Donati (1584-1640) verscheen posthuum zijn geschiedenis van het oude Rome [nrs. 417, 426]. De publicatie van de Geschiedenis van het nestorianisme [nrs. 453, 454] van Louis Doucin (1653-1726) in 1698 had wellicht te maken met het feit, dat de auteur kort tevoren deel uitgemaakt had van de Franse delegatie op het Rijswijkse vredescongres (1696-1697) en bij die gelegenheid ook een Franse vertaling had gemaakt van het eerder vermelde Breve Memoriale tegen de jansenisten.33.

Taalkunde

Op het gebied van taalkunde was er een groot aantal buitenlandse jezuïeten, dat bij de Nederlandse uitgevers in de smaak viel. Van Famiano Strada verscheen een werk over welsprekendheid [nrs. 150, 175]; van Michael Radau (1617-1687) zijn Orator extemporaneus [nrs. 136, 159, 198, 276, 348]; van Jacobus Pontanus (1542-1626) een poëzieleer [nrs. 221, 269]; en van Dominique Bouhours zowel Les entretiens d'Ariste et d'Eugène [nrs. 259, 317], een verzameling gedichten [nr. 409], als beschouwingen over de Franse taal [nrs. 279, 410, 411]. Uit het Parijse jezuïetencollege afkomstig

was het populaire Gradus ad Parnassum34. [nrs 297, 343, 376], een lexicon voor oefeningen in poëzie, terwijl van Pierre Gautruche (1602-1681) zijn Histoire poetique [nr. 311] en van François Pomey een werk over voor- en achtervoegsels [nr. 463] het licht zagen. De Franse humanist en theoloog René Rapin (1621-1687) zag in Nederland zijn gedichten, onder meer zijn tuinlyriek en literatuurkritiek, in talrijke uitgaven gepubliceerd [nrs. 249, 271-273, 349, 358-360, 412, 433]. Van China-missionaris Guy Tachard tenslotte werden zijn studie over de Franse taal [nr. 406] en een Latijns-Frans woordenboek [nrs. 413, 472] gedrukt.

Exacte vakken

Publicaties op het terrein van de exacte vakken waren geringer in aantal. Een discussie over wiskundige stellingen tussen Grégoire de Saint Vincent (1584-1667) met Christiaan Huygens verscheen in 1651 bij de Elzeviers te Leiden [nr. 137], die een jaar later ook de optica van Christoph Scheiner (1573-1650) [nr. 144] uitgaven. Van de enige broeder onder de jezuïeten-auteurs in de tweede helft van de zeventiende eeuw, Jan Bisschop (1590-1664), kwam een handleiding voor apothekers vier keer van de pers [nrs. 166, 193, 194, 199]. De verhandeling over vestingbouw van Georges Fournier (1619-1652) werd gedrukt in het Nederlands, Frans en Duits [nrs. 216, 242, 246], voorzien van talloze illustraties, terwijl over het experiment met de Maagdenburger halve bollen Kaspar Schott (1608-1666) een studie publiceerde [nr. 274]. Het grootste aantal uitgaven (11) had evenwel Ignace Pardies (1636-1673) op zijn naam, die onder meer onderzoek verrichtte op het gebied van geometrie en wiskunde [nrs. 284, 392-394, 396-398, 405, 420, 421, 461].

Overige publicaties

Plaatsgebrek laat niet toe om de resterende publicaties alle te noemen.35. Slechts de drie meest opvallende auteurs kunnen nog de revue passeren. Van Leonard Lessius (1554-1623) verschenen zes edities van zijn Schat der soberheid [nrs. 133, 143, 301, 313, 321, 439]; van Friedrich Spee (1591-1635) een Nederlandse vertaling van zijn Cautio criminalis,36. waarin hij het opneemt tegen de heksenvervolging [nr. 168]; en van Baltasar Gracián (1601-1658) elf uitgaven van zijn belangrijkste werken, waaronder het Handorakel, onder meer in het Spaans bij Blaeu [nrs. 181-183, 217, 346, 353, 403, 427, 437, 438, 477].37.

Slotbeschouwing

In de tweede helft van de zeventiende eeuw werden er op het huidige Nederlandse grondgebied 349 uitgaven gepubliceerd, waarvan in totaal 77 met name bekende jezuïeten de auteur of bezorger waren, naast enkele anoniem verschenen werken. Van hen waren er 28 lid van de Vlaams-Belgische Provincie. Onder de buitenlandse auteurs nemen de Fransen de belangrijkste plaats in, hetgeen niet verwonderlijk is, omdat rond het midden van de zeventiende eeuw een steeds

groter aantal Franse schrijvers zijn toevlucht nam tot Hollandse uitgevers, die bovendien zonder enige schaamte talloze in Parijs verschenen uitgaven nadrukten.38.

De publicaties geven niet zozeer een indruk van het leven en werken van de jezuïeten in Nederland, als wel van hun activiteiten en interessegebieden over heel de wereld. Alle terreinen zijn vertegenwoordigd, waarbij de Nederlandse auteurs vooral oog hebben gehad voor de behoeften van colleges en staties in de vorm van geschriften op het gebied van catechese, practische theologie, spiritualiteit en apologetiek. Opvallend is de ondervertegenwoordiging van theologie en exegese.

Evenals gedurende de eerste helft van de zeventiende is het aandeel van de jezuïeten in de Nederlandse boekproductie beduidend groter dan op basis van hun aantal verwacht mocht worden. Kennelijk boden bij de vele niet-katholieke drukkers en uitgevers de jezuïeten-auteurs van buiten de landsgrenzen de garantie voor een succesvol product. Voor de jezuïeten die in de Hollandse Zending werkten moet de faam, die hun buitenlandse medebroeders in de wetenschappelijke wereld genoten, een welkome ondersteuning gevormd hebben.

Short-title catalogue van uitgaven van jezuïeten in de Noordelijke Nederlanden 1651-1700

De nummering sluit aan bij de lijst over de periode 1601-1650, die reeds eerder werd gepubliceerd in De Zeventiende Eeuw 13 (1997), p. 300-304.

Van elk exemplaar zijn niet alle vindplaatsen vermeld.

 

Sigla van de vindplaatsen

 

BL British Library, Londen
BN Bibliothèque Nationale, Parijs
BSB Bayerische Staatsbibliothek, München
CCU Museum Catharijneconvent, Utrecht
GBR Gemeentebibliotheek, Rotterdam
KB Koninklijke Bibliotheek, Den Haag
KBB Koninklijke Bibliotheek, Brussel
KUB Katholieke Universiteit Brabant, Tilburg
KUL Katholieke Universiteit, Leuven
KUN Katholieke Universiteit, Nijmegen
NUC National Union Catalogue
RG Ruusbroecgenootschap, Antwerpen
SBA Stadsbibliotheek, Antwerpen
SBH Stadsbibliotheek, Haarlem
SJH Bibliotheek Jezuieten, Heverlee
SJN Provinciebibliotheek Jezuïeten, Nijmegen
UBA Universiteitsbibliotheek, Amsterdam
UBG Universiteitsbibliotheek, Groningen
UBL Universiteitsbibliotheek, Leiden
UBM Universiteitsbibliotheek, Maastricht
UBU Universiteitsbibliotheek, Utrecht
UFSIA Universitaire Faculteiten Sint Ignatius, Antwerpen
VU Vrije Universiteit, Amsterdam
000 geen exemplaar bekend
133.Lessius, Leonardus e.a. De schat der soberheit. Amsterdam, Tymon Houthaak / Klaas Fransz, 1651. (RG)
134.Mye, Isaac van der. Idyllium, de morte, et apotheosi poetae Casparis Kinschoti. Delft, Jacob Jacobsz. Pool, 1651. (000)
135.Mye, Isaac van der. Musa paraenetica ad juventutem Belgicam. Delft, Jacob Jacobsz. Pool, 1651. (000)
136.Radau, Michael. Orator extemporaneus. Amsterdam, [?], 1651. (BSB)
137.Saint Vincent, Grégoire de. Exetasis cyclometriae; [aanhangsel bij:] Christiaan Huygens, Theoremata de quadratura hyperboles, ellipsis et circuli. Leiden, [Bonaventura & Abraham Elzevier], 1651. (UBA)
138.[Teylingen, Augustijn van]. Handt-boexken der meditatien. Antwerpen [= Amsterdam], Joachim van Metelen, 1651. (000)
139.Teylingen, Augustijn van. Het paradys der wellusticheyt. Antwerpen [= Amsterdam], Joachim van Metelen, 1651. (KUN)
140.Allusio ad claves gentilitias Balduini vander Piet oblata a gymnasio Societatis Iesu. [Roermond, Gaspar du Pree?], [1651]. (000)
141.Festa syncharmata Andreae Creusen IV. Ruraemundensium episcopo a studiosa iuventute collegii. Roermond, Gaspar du Pree, [1651]. (000)
142.Interludium convivale Andreae Crueseno quarto Ruraemundensium episcopo. A iuventute Sicambrica Societatis Iesu Ruraemundae. Roermond, Gaspar du Pree, 1651. (000)
143.Lessius, Leonardus. Schat der soberheit. Amsterdam, [?], 1652. (000)
144.Scheiner, Christoph. Oculus hoc est: fundamentum opticum. Londen, J. Flesher (Corn. Bee) / Leiden, Elzevier, 1652. (UBL)
145.Strada, Famiano. Histoire de la guerre de Flandre. [Leiden, Bonaventura & Abraham Elzevier], 1652. (UBA)
146.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomae à Kempis de imitatione Christi. Leiden, Johannes en Daniel Elzevier, [c. 1653]. (UBA)
147.Strada, Famiano. De bello Belgico decas prima. [Amsterdam, Johannes Janssonius], 1653. (UBA)
148.Martini, Martino. Histori von dem Tartarischen Kriege. Amsterdam, Joan Blaeu, 1654. (KBB, Basel, Uppsala, Wolffenbüttel)
149.Martini, Martino. Historie van den Tartarschen oorloch. Delft, Jacob Jacobsz. Pool / Aernold Bon, 1654. (UBU)
150.Strada, Famiano. Eloquentia bipartita. Gouda, Willem van der Hoeve, 1654. (UBA)
151.Brachelius, Adolphus. Historiarum nostri temporis. Amsterdam, Jacob van Meurs / Johannes Janssonius van Waesberge I, 1655. (UBA)
152.Drexel, Jeremias. 't Uurwijser van den helpende en beschermende engel. [Amsterdam], Philips van Eyck, 1655. (KUB)
153.Engelgrave, Hendrik. Lux evangelica. Keulen / Amsterdam, Jacob van Meurs, 1655. (UBA)
154.Martini, Martino. De bello Tartarico historia. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge I, 1655. (UBA)
155.Martini, Martino. Histori von dem Tartarischen Kriege. Amsterdam, Joan Blaeu, 1655. (BN, Stuttgart)
156.Martini, Martino. Historie van den Tartarschen oorloch. Utrecht, Gerard Nieuwenhuysen, [1655]. (UBU)
157.Martini, Martino. Seste deel van de nieuwe atlas. [Amsterdam], Joan Blaeu, 1655. (UBA)
158.Martini, Martino. Theatrum orbis terrarum, sive Novus Atlas. Pars sexta. [Amsterdam], Joan Blaeu, 1655. (UBA)
159.Radau, Michael. Orator extemporaneus. Amsterdam, Jacob van Meurs, 1655. (SBA, BSB, Xanten)
160.Strada, Famiano. De thien eerste boecken der Nederlandtsche oorloge. Dordrecht, Jacobus Savry / Jacob Braat, 1655. (UBA)
160a.Strada, Famiano. De thien eerste boecken der Nederlandtsche oorloge. Rotterdam, Andries van Hoogenhuyse / Dordrecht, Jacob Braat, 1655. (KUN)
161.Alexandro VII. in Christi vicarium electo. Epigrammata a gymnasio Societatis Iesu. [Roermond,] Gaspar du Pree, [1655]. (000)
162.Brachelius, Adolphus. Historia nostri temporis, dat is: Geschiedenis onses tijdts. Rotterdam, Andries van Hoogenhuyse / Dordrecht, Nicolaes de Vries, 1656. (UBA)
163.[Nieremberg, Juan Eusebio?]. Epitome de la vida y muerto de San Ignacio. Roermond, Gaspar du Pree, 1656. (KB)
164.Stock, Anton van den. Dogmata pia ac salutaria et utilia. Roermond, Gaspar du Pree, [1656]. (000)
165.Regulae Societatis Iesu. Lyon, Jacques Roussin, 1606 [= Leiden, Johan Elzevier, 1656]. (UBA)
166.Bisschop, Jan. Pharmacia Galenica et chymica. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1657. (UBA)
167.Poirters, Adriaen. Het duyfken in de steen-rotse. Amsterdam, Jacob van Meurs, 1657. (UBL,UBU)
168.[Spee, Friedrich von]. Waer-borg om geen quaed hals-gerecht te doen. Amsterdam, Jan Hendriksz. & Jan Rieuwertsz. / Jacob de Jonge, 1657. (UBA)
169.[Stock, Anton van den]. Dogmata salutaria ac pia litteris chronicis composita. Roermond, Gaspar du Pree, 1657. (000)
170.David, Jan. Den bloemhof ende kruythof der kerckelicker ceremonien. Antwerpen [= Gouda], Gerrit Sickes, 1658. (UBA)
171.Martini, Martino. Atlas nuevo. Amsterdam, Joan Blaeu, 1658. (UBA)
172.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomae à Kempis de imitatione Christi. Leiden [= Amsterdam], [Daniel] Elzevier, 1658. (KB)
173.Stock, Anton van den. De spiritali imitatione Christi. Roermond, Gaspar du Pree, [1658]. (UBA)
174.Strada, Famiano. De bello Belgico decas secunda. [Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge], 1658. (UBA)
175.Strada, Famiano. Eloquentia bipartita. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1658. (UBA)
176.Brachelius, Adolphus. Geschiedenis onses tijts. Nijmegen, Andries van Hoogenhuyse / Harderwijk, Johan Toll, 1659. (KUN)
177.Brachelius, Adolphus. Historiarum nostri temporis. Amsterdam, Jacob van Meurs / Johannes Janssonius van Waesberge [= Johannes van Ravesteyn], 1659. (UBA)
178.Caussin, Nicolas. Deugds-tooneel oft overhand in alle staten. Amsterdam, Philips van Eyck, 1659. (UBA)
179.Drexel, Jeremias. Deliciarum gentis humanae [deel 2 en 3]. Amsterdam, Jan Jacobsz. Schipper, 1659. (UBU)
180.Engelgrave, Hendrik. Lucis evangelicae emblematum, pars tertia. Keulen [= Amsterdam], Jacob van Meurs, 1659. (RG)
181.Gracián, Baltasar. El heroe. Amsterdam, Joan Blaeu, 1659. (UBA)
182.Gracián, Baltasar. El politico D. Fernando el Catholico. Amsterdam, Joan Blaeu, 1659. (UBA)
183.Gracián, Baltasar. Oraculo manual. Amsterdam, Joan Blaeu, 1659. (UBA)
184.[Mambrun, Pierre]. Constantinus sive idolatria debellata. Amsterdam, Uldericus Balck, 1659. (000)
185.Martini, Martino. Sinicae historiae decas prima. Amsterdam, Joan Blaeu, 1659. (UBA)
186.Poirters, Adriaen. Het masker vande werelt afgetrocken. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1659. (KUN)
187.Kedd, Jodok. De gereformeerde duymendrayer. [Roermond, Gaspar du Pree, 1660]. (UBA)
188.Le Moyne, Pierre. La gallerie des femmes fortes. Leiden, Johannes Elzevier, 1660. (UBA)
189.Le Moyne, Pierre. La gallerie des femmes fortes. Leiden, Johannes Elzevier / Paris, Charles Angot, 1660. (UBL)
190.Le Moyne, Pierre. La gallerie des femmes fortes. Leiden [= Amsterdam], Lowijs & Daniel Elzevier, 1660. (BN)
191.[Makeblyde, Lodewijk]. Den vriendelyken adieu. Roermond, Jacob Bouillé, 1660. (000)
192.Martini, Martino. Het verwoest Sina, door den wreeden Tartar. Amsterdam, Gillis Jansz. Valckenier / Schoonhoven, Leendert van Heck, 1660. (UBA)
193.Bisschop, Jan. Pharmacia Galenica et chymica. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1661. (UBA)
194.Bisschop Jan. Pharmacia Galenica et chymica. Rotterdam, Pieter & Abraham van Waesberghe, 1661. (UBA)
195.Le Moyne, Pierre. La gallerie des femmes fortes. Leiden, Johan Elzevier / Paris, Charles Angot, 1661. (000)
196.Martini, Martino. Regni Sinensis a Tartaris tyrannice evastati [sic] depopulatique enarratio. Amsterdam, Gillis Jansz Valckenier, 1661. (UBA)
197.Mijleman, Frans. Vast ende klaer bewys hoe dat Christus Jesus heeft aengenomen onse nature. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1661. (UBM)
198.Radau, Michael. Orator extemporaneus. Amsterdam, Jacob van Meurs, 1661. (BSB)
199.Bisschop, Jan. Pharmacia Galenica et chymica. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1662. (UBA)
200.Kircher, Athanasius. Het eerste deel van het groote licht der natuur-kunde. Haarlem, Joannes Casteleyn, [1662]. (UBA)
201.Kircher, Athanasius. Musurgia universalis. Amsterdam, [?], 1662. (000)
202.Martini, Martino. Atlas Maior, volumen decimum: Novus atlas Sinensis. Amsterdam, Joan Blaeu, 1662. (UBA)
203.Poirters, Adriaen. Het masker van de werelt afgetrocken. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1662. (SBA)
204.[Berghe, Paulus van den]. Kort onder-wys in het recht gelooff. Roermond, [Gaspar du Pree?], 1663. (UBU)
205.Martini, Martino. Le grand atlas. IX. Asie (Chine). Amsterdam, Joan Blaeu, 1663. (UBA)
206.Sambeeck, Jan van. Het geestelyck jubilee van het jaer 1650. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, [1663]. (UBA)
207.Bellarmino, Roberto. Chronologia brevis ab orbe condito usque ad a. 1613. Groningen, Jan Cöllen, 1664. (UBL)
208.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der ghebeden. Antwerpen [= Amsterdam], Joachim van Metelen, 1664. (UBU)
209.Martini, Martino. Negende stuck der aerdrycks-beschryving, welck vervat Asia, en Sina. Amsterdam, Joan Blaeu, 1664. (UBA)
210.[Mijleman, Frans]. Getrouwe leydsman. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1664. (UBA)
211.[Mijleman, Frans]. Modell waer naer alle dwael-geloovige sich hebben te reguleeren. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1664. (UBA)
212.[Mijleman, Frans]. Nederlandtsche weer-galm. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1664. (KB)
213.Wieringa, Thaddeus. Weg des hemels. Antwerpen, [= Groningen?], [z.u.] 1664. (000)
214.Acquaviva, Claudio. Industriae pro superioribus. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665] (KB)
215.Acquaviva, Claudio. Instructio pro superioribus ad augendum conservandumque spiritum. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665] (KB)
216.Fournier, Georges. Tractaet van fortificatie. Amsterdam, Jacob de Zetter, 1665. (KB)
217.Gracián, Baltasar. El discreto. Amsterdam, Pieter le Grand, 1665. (UBL)
218.Kircher, Athanasius. Mundus subterraneus. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & Elizeus Weyerstraten, 1665. (UBA)
219.Loyola, Ignatius van. Exercitia spiritualia. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
220.[Mijleman, Frans]. Gloriose triumph-wagen van de hoog verheven Moeder Godts. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1665. (000)
221.Pontanus, Jacobus. Institutio poetica. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & Elizeus Weyerstraet, 1665. (UBM)
222.Canones Congregationum Generalium Societatis Iesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
223.Compendium privilegiorum et gratiarum Societatis Iesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
224.Constitutiones Societatis Iesu et examen cum declarationibus. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
225.Decreta Congregationum Generalium Societatis Iesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
226.Directorium in exercitia spiritualia. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
227.Epistolae praepositorum generalium ad patres et fratres. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
228.Formulae congregationum. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
229.Index generalis in omnes libros Instuti Societatis Iesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
230.Instructiones ad provinciales et superiores Societatis. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
231.Litterae apostolicae, quibus institutio, confirmatio, et varia privilegia continentur Societatis Jesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
232.Ordinationes praepositorum generalium. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
233.Ratio studiorum Societatis Iesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
234.Regulae Societatis Jesu. Antwerpen, Joannes Meursius, 1635 [= Amsterdam, Lowijs & Daniel Elzevier voor Jan Jacobsz. Schipper], [c. 1665]. (KB)
235.[Berghe, Paulus van den]. Kort onderwys in het recht geloof. Roermond, [Gaspar du Pree?], 1666. (RG)
236.Brachelius, Adolphus. Historia nostri temporis, dat is, geschiedenis onses tijdts. Amsterdam, Samuel Imbrecht, 1666. (UBA)
237.Strada, Famiano. De thien eerste boecken der Nederlandsche oorloge. Amsterdam, Abraham Wolfgangh, 1666. (UBA)
238.[Teylingen, Augustijn van.] Op-komste der Neder-landtsche beroerten. Ceulen [= Amsterdam?], wed. en erfg. van Casper de Kreimer, 1666. (KB)
239.Gymnasium Societatis Iesu Ruraemundanum ex communibus urbis cineribus publica ac privata munificentia erectum. [Roermond, Gaspar du Pree?,] [c. 1666]. (000)
240.Lacrymae amoris et doloris in abitu Eugenii Alberti d'Allamont fusae a gymnasio Societatis Iesu. Roermond, [Gaspar du Pree], 1666. (000)
241.[De Placker, Christiaen]. Evangelische leeuwerck. Antwerpen [= Amsterdam], Herman Aeltsz., 1667. (UBL)
242.Fournier, Georges. Handbuch der itzt üblichen Kriegs-baukunst. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & weduwe van Eliseus Weyerstraet, 1667. (UBA)
243.Kircher, Athanasius. China monumentis illustrata. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & Elizeus Weyerstraet, 1667. (UBA)
244.Kircher, Athanasius. China monumentis illustrata. Amsterdam, Jacobus van Meurs, 1667 (UBL)
245.Martini, Martino. Atlas Maior dasz ist Weltbeschreibung. IX. Asia (China). Amsterdam, Joan Blaeu, 1667. (UBA)
246.Fournier, Georges. Traité des fortifications. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & de weduwe van Elizeus Weyerstraet, 1668. (UBA)
247.Kircher, Athanasius. Mundus subterraneus. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & weduwe van Elizaeus Weyerstraet, 1668. (UBA)
248.Kircher, Athanasius. Toonneel van China. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & de weduwe van Elizeus Weyerstraet, 1668. (UBA)
249.Rapin, René. Hortorum Libri IV. Leiden, Arnold Doude, 1668. (KB)
250.Engelgrave, Hendrik. Coelum empyreum. Keulen / Amsterdam, Gabriel à Roy, 1669. (UBA)
251.Engelgrave, Hendrik. Lucis evangelicae I. Keulen [= Amsterdam], Jacob van Meurs, 1669. (000)
252.Kircher, Athanasius. Ars magna sciendi. Amsterdam, Johannes Janssonius & weduwe van Elizeus Weyerstraet, 1669. (UBA)
253.Kircher, Athanasius. Naturelijke en geneeskonstige navorsching der peste. Rotterdam, Abraham van Waesberge, 1669. (UBA)
254.Kircher, Athanasius. Principis christiani archetypon politicum. Amsterdam, [?], 1669. (000)
255.Kircher, Athanasius. Magneticum naturae regnum. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & weduwe van Elizeus Weyerstraet, [c. 1669]. (UBA)
256.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomas a Kempis de imitatione Christi. Leiden [= Amsterdam], [weduwe van Daniel Elzevier] / Paris, Charles Angot, [1669]. (KB)
257.Kircher, Athanasius. La Chine. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & erfgenamen van Elizeus Weyerstraet, 1670. (UBL).
258.Nicquet, Honorat. Titulus Sanctae Crucis. Antwerpen [= Amsterdam], Andreas Frisius, 1670. (KB)
259.[Bouhours, Dominique]. Les entretiens d'Ariste et d'Eugene. Amsterdam, Jaques le Jeune [= Daniel Elzevier], 1671. (UBA)
260.Dobeilh, François. L'art de bien mourir. Amsterdam, Daniel Elzevier, 1671. (000)
261.Dobeilh, François. De la tribulation. Amsterdam, Daniel Elzevier, 1671. (000)
262.Dobeilh, François (vert.). La vie du roi Almansor écrite par le vertueux capitain Aly Albençufian. Amsterdam, Daniel Elzevier, 1671. (KB)
263.Kircher, Athanasius. Ars magna lucis et umbrae. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & erfgenamen van Elizaeus Weyerstraet, 1671. (UBA)
264.Kircher, Athanasius. Latium. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & erfgenamen van Elizeus Weyerstraet, 1671. (UBA)
265.[Nieremberg, Juan Eusebio]. L'aimable mere de Jesus. Amiens, weduwe van Robert Hubant [= Amsterdam, Daniel Elzevier], 1671. (KB)
266.[Nieremberg, Juan Eusebio]. Reflexions prudentes. Amsterdam, Daniel Elzevier, 1671. (UBA)
267.[Nieremberg, Juan Eusebio]. Reflexions, sentences, ou maximes royales et politiques. Amsterdam, Daniel Elzevier, 1671. (UBA)
268.Poirters, Adriaen. Het masker van de wereldt afgetrocken. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1671. (KB)
269.Pontanus, Jakob e.a. Thesaurus phrasium poeticarum. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1671. (UBA)
270.Kircher, Athanasius. Principis Christiani archetypon politicum. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1672. (UBA)
271.Rapin, René. Eclogae cum dissertatione de carmine pastorali. Leiden, Arnold Doude, 1672. (UBA)
272.Rapin, René. Hortorum libri, eclogae, liber de carmine pastorali, odae. Leiden, Arnold Doude, 1672. (UBA)
273.Rapin, René e.a. Hortorum libri. Utrecht, Joannes Ribbius, 1672. (UBA)
274.Schott, Kaspar (ed.). Ottonis de Guericke experimenta nova Magdeburgica de vacuo spatio. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1672. (UBA)
275.[Lamberti, Franciscus]. Septimana sancta sacerdotis catholici. Nijmegen, Reinerus Smetius, 1673. (UBM)
276.Radau, Michael. Orator extemporaneus. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1673. (UBA)
277.[Teylingen, Augustijn van]. Op-komste der Neder-landtsche beroerten. Keulen [= Noordnederland?], weduwe en erfgenamen van Gaspar de Kreimer, 1673. (KB)
278.Reglement voor de studenten. [Roermond, vóór 1673]. (KBB)
279.[Bouhours, Dominique]. Doutes sur la langue françoise. Den Haag, Arnout Leers, 1674. (KB)
280.Gagliardi, Achille. Lichte practyke voor alle christene zielen. Rotterdam, François van Hoogstraten, 1674. (GBR)
281.[Nieremberg, Juan Eusebio]. Reflexions importantes sur divers sujets. Nijmegen, Isaac van Hervelt, 1674. (BL)
282.Rosweyde, Heribert (ed.). De navolginge Christi van Thomas a Kempis. Rotterdam, François van Hoogstraeten, 1674. (UBM)
283.Kircher, Athanasius. Arca Noë. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1675. (UBA)
284.Pardies, Ignace Gaston. Discours de mouvement local. Amsterdam, [?], 1675. (000)
285.Sommal, Henri de (ed.). Augustini libri XIII confessionum. Leiden [= Amsterdam], Daniel Elzevier, 1675. (UBA)
286.[Bouhours, Dominique]. Christelycke ghepeysen voor alle daghen der maendt. Amsterdam, Joachim van Metelen, 1676. (KUL)
287.Carlier, Gilles. Ad maiorem Dei gloriam. Tot meerdere glorie Godts. Christelycke spreucke van Ignatius de Loyola. Amsterdam, weduwe van Joachim van Metelen, 1676. (UBA)
288.Kircher, Athanasius. Sphinx mystagoga. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1676. (UBA)
289.Poirters, Adriaen. Het masker van de wereldt afgetrocken. Antwerpen [= Amsterdam], Philips van Eyck, 1676. (UBA)
290.[Poirters, Adriaen]. Mysterie van den godts-dienst der H. Misse. Haarlem, Claes Braau, 1676. (UBA)
291.Vavasseur, Françis. Theurgicon, sive de miraculis Christi. Leiden, Johannes van Gelder, 1676. (UBL)
292.[Wieringa, Thaddeus]. Lust-hof van geestelijke lieden. Antwerpen [= Groningen], Hendrick Hoorndijck, 1676. (KUN)
293.Nieremberg, Juan Eusebio. L'aimable mère de Jésus. Keulen / Paris, Thomas Jolly [= Amsterdam, Daniel Elzevier], 1677. (000)
294.Rosweyde, Heribert (ed.). De drie boeken van Christus naervolginge, door Thomas van Kempen. Amsterdam, Adriaen van Gaesbeek, 1677. (UBA)
295.Rosweyde, Heribert (ed.). De vier boeken van Christus naervolginge. Antwerpen [= Amsterdam], Adriaen van Gaesbeek, 1677. (UBU)
296.Rosweyde, Heribert (ed.). De naervolginghe Christi van Thomas a Kempis. Leuven [= Haarlem], Claes Braau, 1677. (RG)
297.Gradus ad Parnassum. Amsterdam, weduwe van Jan Jacobsz. Schippers, 1677. (KBB)
298.[Berghe, Paulus van den]. Kort onder-wys in het recht geloof. Roermond, [z.u.], 1678. (UBU)
299.Kircher, Athanasius. Mundi subterranei tomus II. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1678. (UBA)
300.Kircher, Athanasius. Romani collegii Societatis Jesu musaeum celeberrimum. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1678. (UBA)
301.Lessius, Leonardus. De schat der soberheit. Middelburg, Johannes Meertens, 1678. (UBA)
302.[Perduyn, Gislenus]. Recollectie van dry daghen op de parabel van den vygheboom. Amsterdam, weduwe van Joachim van Metelen, 1678. (RG)
303.Torsellini, Orazio. Historiarum ab origine mundi usque ad annum 1598 epitomae libri decem. Den Haag, Petrus Tongerloo, 1678. (KUN)
304.Kircher, Athanasius. Turris Babel. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1679. (KB)
305.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomae à Kempis de imitatione Christi. [Amsterdam, Daniel Elzevier, 1679]. (KB)
306.[Boutauld, Michel]. Les conseils de la sagesse. Den Haag, Abraham Troyel, 1680. (UBA)
307.Kircher, Athanasius. Physiologia Kircheriana experimentalis. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1680. (UBA)
308.Maimbourg, Louis. Histoire du grand schisme d'occident. [Amsterdam, Henricus Wetstein?], [ca. 1680]. (UBU)
309.Rosweyde, Heribert (ed.). De naervolginghe Christi van Thomas a Kempis. Amsterdam, Johannes Stichter, [ca. 1680]. (UBU)
310.Bellarmino, Roberto. De vier uyttersten. Leuven, Jan Maes, voor: Amsterdam, Gijsbert de Groot, 1681. (KUN)
311.Gautruche, Pierre. Histoire poetique. Den Haag, Abraham Arondeus, 1681. (NUC)
312.Kircher, Athanasius e.a. Theatrum sympateticum, ofte wonder-toneel des natuurs verborgentheden. Amsterdam, Jacob van Royen / Timotheus ten Hoorn, 1681. (UBA)
313.Lessius, Leonardus. De schat der soberheit. Amsterdam, Pieter Arentsz, 1681. (RG)
314.Maimbourg, Louis. Histoire de la décadence de l'Empire aprés Charlemagne. Paris, Sebastien Mabre-Cramoisi, [= Amsterdam, Henricus Wetstein?], 1681. (UBU)
315.Maimbourg, Louis. Histoire du Lutheranisme. [Leiden, Hackes], 1681. (KUN)
316.Maimbourg, Louis. Histoire du Lutheranisme. [Amsterdam, weduwe van Daniel Elzevier], 1681. (KB)
317.[Bouhours, Dominique]. Les entretiens d'Ariste et d'Eugene. Amsterdam, Jacques le Jeune [= Jacob de Jonge], 1682. (UBG,KBB)
318.[Boutauld, Michel]. Les conseils de la sagesse. Den Haag, Abraham Troyel, 1682. (NUC)
319.[De Placker, Christiaen]. Evangelische leeuwerck. Antwerpen [= Amsterdam], Herman Aeltsz., 1682. (UBA)
320.Kircher, Athanasius. D'onder-aardse wereld. Amsterdam, erfgenamen van Johannes Janssonius van Waesberge, 1682. (UBA)
321.Lessius, Leonardus. De schat der soberheit. Amsterdam, Pieter Arentsz, 1682. (UBA)
322.Maimbourg, Louis. Histoire de l'arianisme. [Amsterdam, Abraham Wolfgang], 1682. (UBU)
323.Maimbourg, Louis. Histoire des croisades. [Amsterdam, Abraham Wolfgang], 1682. (UBA)
324.Maimbourg, Louis. Histoire du calvinisme. [Den Haag, Adriaen Moetjens], 1682. (UBU)
325.Maimbourg, Louis. Histoire du calvinisme. [Amsterdam], [z.u.], 1682. (UBL)
326.Maimbourg, Louis. Histoire du schisme des Grecs. [Amsterdam, Abraham Wolfgang], 1682. (UBU)
327.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der ghebeden. Antwerpen [= Amsterdam], Frederick van Metelen, 1682. (Oosterh Cath; St. Truiden)
328.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomas a Kempis de imitatione Christi. Keulen, Baltasar van Egmond [= Amsterdam, Joan Blaeu], 1682. (UBU)
329.[Scheerlynck, Ignatius]. Treurspel in Ursicius. Maastricht, [?], 1682. (KBB)
330.Strada, Famiano & Dondino, Guglielmo. Primera [2a, 3a] decada de las guerras de Flandes. Colonia [= Holland], z.u., 1682. (KBB)
331.[Berghe, Paul van den]. Kort onderwijs in het recht geloof. Antwerpen [= Amsterdam], Johannes Stichter, 1683. (UBM)
332.[De Placker, Christiaen]. Evangelische leeuwerck. Antwerpen [= Amsterdam], Herman Aeltsz, 1683. (000)
333.De Smidt, Franciscus. Dagelijcksche meditatien voor het geheel iaer. Antwerpen [= Haarlem], Claes Braau, 1683. (UBA)
334.De Smidt, Franciscus. Dagelijcksche meditatien voor het geheel iaer. Antwerpen [= Amsterdam], Fredericus van Metelen, 1683. (UBA)
335.Drexel, Jeremias. Antigrapheus. Keulen, Kalcovius [= Amsterdam, Joan Blaeu?], 1683. (KUN)
336.Maimbourg, Louis. Histoire de l'arianisme. [Amsterdam, Joan & Pieter Blaeu], 1683. (UBU)
337.Maimbourg, Louis. Histoire de l'hérésie des iconoclastes. [Amsterdam, Joan & Pieter Blaeu], 1683. (UBU)
338.Maimbourg, Louis. Historie der kruisvaarders. Amsterdam, Timotheus ten Hoorn, 1683. (UBA)
339.Maimbourg, Louis. Historie van het verval des kaiserrycks. Amsterdam, Timotheus ten Hoorn, 1683. (UBA)
340.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Amsterdam], Joannes Stichter & Fredrick van Metelen, 1683. (KUN)
341.Rodríguez, Alonso. Oeffeninge der volmaecktheyt ende christelycker deugden. Antwerpen [= Amsterdam], Frederick van Metelen, 1683. (UBA, UBU)
342.Villiers, Pierre de. L'art de prêcher. Amsterdam, Henri Desbordes, 1683. (BL)
343.Gradus ad Parnassum. Amsterdam, weduwe van Jan Jacobsz Schipper / Harderwijk, Albertus Sas, 1683. (KB)
344.[Berghe, Paul van den]. Kort onderwys in het recht geloof. Antwerpen [= Amsterdam], Fredrick van Metelen, 1684. (UBM)
345.[Boutauld, Michel]. Les conseils de la sagesse. Den Haag, Abraham de Hont, 1684. (KB)
346.Gracián, Baltasar. L'homme de cour. Den Haag, Abraham Troyel, 1684. (000)
347.Maimbourg, Louis. Historie der kruisvaarders. Amsterdam, Timotheus ten Hoorn, 1684. (UBA)
348.Radau, Michael. Orator extemporaneus. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge, 1684. (000)
349.Rapin, René. Observationes in poëmata Homeri et Virgilii. Utrecht, François Halma, 1684. (UBA)
350.[Vis, Herman]. Noodige vragen over 't stuk van Gods eeuwige verkiezing. [Rotterdam?, z.u.,] 1684. (UBU)
351.[Vis, Herman]. Prang op 't antwoord van Andreas van der Schuur. [Rotterdam?, z.u.,] 1684. (UBU)
352.[Wullins, Franciscus]. Korte onderwysinge om voorsichtelyck te verkiezen eenen saligen staat. Rotterdam, Pieter van Wynbrugge, 1684. (SJN)
353.Gracián, Baltasar. L'homme de cour. Den Haag, Abraham Troyel, 1685. (BL)
354.Maimbourg, Louis. Histoire des croisades. [Amsterdam, Abraham Wolfgang], 1685. (UBM)
355.Maimbourg, Louis. Historie van de kettery der beeldstormers. Amsterdam, Timotheus ten Hoorn, 1685. (UBA)
356.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Amsterdam], Frederick van Metelen, 1685. (RG)
357.Maimbourg, Louis. Histoire de la décadence de l'Empire. Paris, Sebastien Mabre-Cramoisi [= Amsterdam, Henricus Wetstein?], 1686. (UBA)
358.Rapin, René. Oeuvres diverses. Amsterdam, Abraham Wolfgang, 1686. (000)
359.Rapin, René. Du grand et du sublime. Amsterdam, Pieter Mortier, 1686. (000)
360.Rapin. René. 't Groot en 't verhevene. Amsterdam, Pieter Mortier, 1686. (UBA)
361.Brunner, Andreas. Korte legende van de levens ende martyrie der heyligen voor 't geheele jaer. Antwerpen [= Haarlem / Amsterdam], [Claes Braau,] Joannes Stichter, Fredericus van Metelen, 1687. (UBA)
362.Drexel, Jeremias. Zodiacus christianus, christen gordel. Rotterdam, François van Hoogstraeten, 1687. (RG)
363.Maimbourg, Louis. Histoire du lutheranisme. [Noordnederland?], 1687. (KUN)
364.Tachard, Guy. Reis na Siam. Amsterdam, Aart Dirksz. Oossaan, 1687. (UBM)
365.Tachard, Guy. Reis van Siam. Utrecht, Johannes Ribbius, 1687. (UBA)
366.Tachard, Guy. Voyage de Siam. Amsterdam, Pieter Mortier, 1687. (RG)
367.[Villiers, Pierre de]. L'art de précher. Amsterdam, Henri Desbordes, 1687. (KB)
368.[Vis, Herman]. Wegzoeker onderwezen van regtwyzer in d'oude Roomsche leering. Keulen [= Rotterdam?], Nicolaes Schouten, [1687]. (RG)
369.Wolf, Adriaen de. Applaudissement nuptial dans les noces de Guliaume [sic] Hyacinthe de Nassau et Marie Francoise [sic] de Furstenbergh. Roermond, Lenaert van Ophoven, [1687]. (000)
370.Wolf, Adriaen de. Hymenaeum Guilielmo Hyacintho Nassavio ac Mariae Franciscae Furstenbergicae neo-sponsis. Roermond, Lenaert van Ophoven, [1687]. (000)
371.Bissel, Johann. Argonauticon Americanorum. Amsterdam, Gielis Janssonius van Waesberge, 1688. (000)
372.[Bouhours, Dominique]. La maniere de bien penser. Amsterdam, Abraham Wolfgang, 1688. (UBA)
373.Poirters, Adriaen. Het masker van de wereldt afgetrocken. Antwerpen [= Amsterdam], Joannes Stichter, 1688. (UBA)
374.Tachard, Guy. Voyage de Siam. Amsterdam, Pieter Mortier, 1688. (UBA)
375.Torsellini, Orazio. Historiarum ab origine mundi epitome. Franeker, Leonardus Strik, 1688. (UBA)
376.Gradus ad Parnassum. Amsterdam, Henricus & weduwe van Theodorus Boom, 1688. (UBA)
377.Den H. Propheet Daniel het bedrogh van den afgodt Bel ontdeckende. Roermond, Lenaert van Ophoven, 1688 (SJH)
378.Selsaeme liefde in Isabella dochter der coninckx van Castilien coninginne van Engelandt. Roermond, Lenaert van Ophoven, [c. 1688]. (000)
379.[Claerens, Jacob]. Erasmi van Vrede antwoord op de zendbrief van Jan Hendrikse Slechthart. [z.p., z.u.,] 1689. (UBU)
380.[Claerens, Jacob]. Erasmi van Vrede antwoord op den tweeden en derden zend-brief van Jan Hendrikse Slechthart. Amsterdam, [z.u.], 1689. (UBA)
381.[Claerens, Jacob]. Erasmi van Vrede antwoord op de 4e, 5e en 6e zendbrief van Jan Hendrikse Slechthart. [z.p., z.u.], 1689. (000)
382.Gracht, Hendrik van der. Het leven van Sint Joseph. Vita S. Ioseph. Antwerpen, Joannes Galle/ [Amsterdam], Joannes Stichter, 1689. (KUN)
383.Pomey, François. Indiculus universalis. De beknopte wereld. Utrecht, François Halma, 1689. (UBA)
384.Tachard, Guy. Second voyage au Siam. Middelburg, Gilles Horthemels, vader & zoon, 1689. (UBA)
385.Tachard, Guy. Second voyage au Siam. Amsterdam, Pieter Mortier, 1689. (UBM)
386.Tachard, Guy. Voyage de Siam. Amsterdam, Pieter Mortier, 1689. (UBA)
387.De blyde weder-komste van den heylighen Landelinus tot synen oom den heylighen Aubertus. Roermond, Lenaert van Ophoven, [1689]. (SJH)
388.Claerens, Jacobus. Uijterste neerlagh Heer N. Smit Pastoor tot Hilversum. [z.p., z.u.], 1690 (000)
389.Gautruche, Pierre. Les dieux et la religion des payens. De goden en godsdienst der heydenen. Utrecht, François Halma, 1690. (RG)
390.Gracht, Hendrik van der. Het leven van S. Joseph. Utrecht, [z.u.], 1690. (000)
391.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Amsterdam], Joannes Stichter & Frederick van Metelen, 1690. (UBU)
392.Pardies, Ignace Gaston. Beginselen der geometrie. Hoorn, Stoffel Jansz. Korting / Amsterdam, Johannes van Ceulen, 1690. (UBA)
393.Pardies, Ignace Gaston. Discours de la connoissance des bestes. Den Haag, Adriaen Moetjens, 1690. (NUC)
394.Pardies, Ignace Gaston. Elemens de geometrie. Den Haag, Adrian Moetjens, 1690. (UBA,KB)
395.Menestrier, Claude François. La science de la noblesse. Paris, Etienne Michallet [= Noordnederland], 1691. (KUN)
396.Pardies, Ignace Gaston. Traitté de l'ame et de la connoissance des bêtes. Amsterdam, George Gallet, 1691. (000)
397.Pardies, Ignace Gaston. Oeuvres de mathematiques. Den Haag, Adrian Moetjens, 1691. (UBA)
398.Pardies, Ignace Gaston. Discours de mouvement local. Den Haag, Adriaen Moetjens, 1691. (UBA)
399.Rosweyde, Heribert (ed.). Thomae à Kempis de imitatione Christi. Amsterdam, Theophilus Henricus Grentzius, 1691. (UBA)
400.Bouhours, Dominique. La manière de bien penser. Amsterdam, Abraham Wolfgang, 1692. (BL)
401.Bouhours, Dominique. La manière de bien penser. Amsterdam, Huguetan, 1692. (000)
402.Bouhours, Dominique. La manière de bien penser. Paris, Cramoisy [= Nederlands], 1692. (000)
403.Gracián, Baltasar. L'homme du cour. Den Haag, Abraham Troyel, 1692. (000)
404.Martini, Martino. Histoire de la Chine. Amsterdam, George Gallet, 1692. (000)
405.Pardies, Ignace Gaston. La statique ou la science des forces mouvantes. Den Haag, [Adriaen Moetjens?], 1692. (000)
406.Tachard, Guy. Genie de la langue françoise. Paris, André Pralard [= Amsterdam, George Gallet], 1692. (000)
407.Torsellini, Orazio. Historiarum ab origine mundi epitomae. Franeker, Leonardus Strik, 1692. (UBA)
408.Broederschap van den heyligen doodt-strijdt Jesu Christi. Maastricht [?], [z.u.], 1692. (000)
409.Bouhours, Dominique. Recueil de vers choisis. Paris, Georges & Louis Josse [= Noordnederland], 1693. (UBA)
410.Bouhours, Dominique. Remarques nouvelles sur la langue françoise. Amsterdam, George Gallet, 1693. (UBL,KBB,NUC)
411.Bouhours, Dominique. Suite des remarques nouvelles sur la langue françoise. Paris, George en Louis Josse / Amsterdam, Marc Huguetan, 1693. (NUC)
412.Rapin, René. Les comparaisons. Amsterdam, Abraham Wolfgang, 1693. (UBA)
413.Tachard, Guy. Dictionarium novum latinum-gallicum. Paris, André Pralard [= Amsterdam, George Gallet], 1693. (UBA)
414.Curtius amans patriae, Christus amans naturae humanae. Maastricht [?], [?], 1693. (000)
415.Bellarmino, Roberto. De vier uyttersten. Leuven, Jan Maes / Amsterdam, weduwe van Gijsbert de Groot, 1694. (UBA).
416.Cheminais de Montaigu, Timoléon. Sermons. Paris, George & Louïs Josse [Den Haag], 1694. (UBM)
417.Donati, Alessandro. Roma vetus ac recens utriusque aedificiis illustrata. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & Joannes Wolters / Kampen, Caspar Cotius, 1694. (UBA)
418.Gautruche, Pierre. Les dieux et la religion payens. Amsterdam, Johannes van Ravesteyn, 1694. (KUB)
419.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Amsterdam], Frederick van Metelen en Joannes Stichter [?], 1694. (000)
420.Pardies, Ignace Gaston. Discours du mouvement local. Den Haag, [?], 1694. (000)
421.Pardies, Ignace Gaston. Opera mathematica. Amsterdam, [?], 1694. (000)
422.Tachard, Guy. Relation des Indes Orientales. Amsterdam, George Gallet, 1694. (000)
423.Joseph Aegypti prorex, drama tragicum. Maastricht [?], [?], 1694. (000)
424.Joseph van syne broeders ghekent. [Roermond?], Petrus Vallen, [1694]. (UFSIA)
425.[Berghe, Paul van den]. Kort onderwys in het recht gelooff. Roermond, [z.u.], 1695. (UBU)
426.Donati, Alessandro. Roma vetus ac recens utriusque aedificiis illustrata. Amsterdam, Johannes Janssonius van Waesberge & Joannes Wolters / Kampen, Caspar Cotius, 1695/94. (UBA)
427.Gracián, Baltasar. L'heros. Amsterdam, [?], 1695. (000)
428.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der christelycker leeringhe. Antwerpen [= Delft], Hendrik van Rhijn, 1695. (000)
429.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Delft], Hendrik van Rhijn, 1695. (UBU)
430.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Utrecht], Arnoldus van den Eynden, 1695. (000)
431.Ménestrier, Claude-François. Philosophia imaginum. Amsterdam / Gdansk, Johannes Janssonius van Waesberge, 1695. (UBA,UBU)
432.Nicquet, Honorat. Titulus Sanctae Crucis. Leiden, Petrus van der Aa, 1695. (RG)
433.Rapin, René. Les oeuvres diverses. Amsterdam, Pieter Mortier, 1695. (RG,UBU)
434.Torsellini, Orazio. Historiarum ab origine mundi epitome. Franeker, Leonard Strik / Amsterdam, Willem de Jonge, 1695. (VU)
435.Gaillard, Honoré. Oraison funèbre de l'archeveque de Paris. Amsterdam, Jean Louis de Lorme & Estienne Roger, 1696. (000)
436.Gautruche, Pierre. Verhandelinge van de goden en godsdienst der heidenen. Amsterdam, Jacobus van Hardenberg, 1696. (UBM)
437.Gracián, Baltasar. L'homme de cour. Den Haag, Abraham Troyel, 1696. (KB)
438.Gracián, Baltasar. De konst der wysheit. Den Haag, Pieter van Thol, 1696. (UBA)
439.Lessius, Leonardus. De schat der soberheid. Amsterdam, weduwe van Pieter Arentsz., 1696. (UBA)
440.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Amsterdam, Johannes Stichter, [1696]. (CCU)
441.Rosweyde, Heribert (ed.). De naervolginghe Christi van Thomas a Kempis. Utrecht, Arnoldus van den Eynden, 1696. (UBU)
442.[Ehrentreich, Adam]. Synopsis tractatus theologici de recto usu opiniorum probabilium. Amsterdam, Allard Aaltsen, 1697. (UBU)
443.Kircher, Athanasius e.a. Theatrum sympateticum, ofte wonder-toneel der natuurs verborgentheden. Leeuwarden, Hendrik Rintjes / Amsterdam, Jan ten Hoorn, 1697. (UBL)
444.Le Comte, Louis. Nouveaux mémoires sur l'état présent de la Chine. Amsterdam, Jean Louis de Lorme & Estienne Roger, 1697. (UBA)
445.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Amsterdam], Willem van Bloemen, [1697]. (UBU)
446.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Haarlem], Claes Braau, 1697. (Achel)
447.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Haarlem?], [Leiden], voor Frans de Does [Claes Braau?], 1697. (UBU)
448.Poirters, Adriaen. Mysterie van den godt-dienst der H. Misse. Antwerpen [= Haarlem], Claes Braau, 1697. (SBH)
449.Pomey, François. Pantheum mythicum. Utrecht, Willem van de Water, 1697. (UBU)
450.[Verbiest, Frans.] Breve Memoriale. [Den Haag?, z.u.], 1697. (UBU)
451.Ayrault, Guillaume. Recueil de plusieurs pièces pour la défense de la morale et de la grace de Jesus-Christ. Delft, Hendrik van Rhyn, 1698. (UBU)
452.Bissel, Johann & Pedro Gobeo de. Argonauticon Americanorum. Gdansk [= Amsterdam], Gillis Janssonius van Waesberge, 1698. (BL)
453.Doucin, Louis. Histoire du Nestorianisme. Rotterdam, Reinier Leers, 1698. (UBG)
454.Doucin, Louis. Histoire du Nestorianisme. Den Haag, Adrien Moetjens, 1698. (UBA)
455.La Puente, Luis de. Pretiosa sensa. Amsterdam, Allard Aaltsen, 1698. (KUN)
456.Le Comte, Louis. Nouveaux mémoires sur l'état présent de la Chine. Amsterdam, Henri Desbordes & Antoine Schelte, 1698. (SJN,KUB,UBM)
457.Le Comte, Louis. Beschrijvinge van het machtige keyserryck. Den Haag, Engelbrecht Boucquet, 1698. (UBA)
458.Makeblyde, Lodewijk. Catechismus. Leuven [= Amsterdam], Willem van Bloemen, 1698. (UBGent)
459.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palmhof. Antwerpen [= Haarlem], Claes Braau, 1698. (Leuven, Abdij Keizersberg)
460.Nakatenus, Wilhelm. Hemels palm-hof. Antwerpen [= Amsterdam], Willem van Bloemen, 1698. (UBA)
461.Pardies, Ignace-Gaston. Discours de la connaissance des bestes. Den Haag, [Adriaen Moetjens?], 1698. (000)
462.Pomey, François. Pantheum mythicum. Utrecht, Willem van de Water, 1698. (UBA)
463.Pomey, François. Les particules réformées. Leiden, Pierre Labry, 1698. (000)
464.Bouvet, Joachim. Histoire de l'empereur de la Chine. Den Haag, Meyndert Uytwerf, 1699. (UBA)
465.Bouvet, Joachim & Gobien, Charles. 'T leven en bedrijf van den tegenwoordigen keiser van China. Utrecht, Anthony Schouten, 1699. (000)
466.Cheminais de Montaigu, Timeléon. Sermons. Paris, George & Louis Josse [Noordnederlands?], 1699. (UBM)
467.Le Comte, Louis. Nouveaux mémoires sur l'etat present de la Chine. Amsterdam, 1699. (000)
468.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Delft], Hendrik van Rhijn, 1699. (UBU)
469.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Haarlem], Claes Braau, 1699. (Rotterdam, Petrus en Paulus)
470.Makeblyde, Lodewijk. Den schat der gebeden. Antwerpen [= Amsterdam], Willem van Bloemen, 1699. (TilbMSC-CK)
471.Mercado, Pedro de. Obras espirituales. Amsterdam, [z.u.], 1699. (000)
472.Tachard, Guy. Dictionarium latino-belgicum. Dordrecht, Theodorus Goris / Rotterdam, Petrus van der Slaart, 1699. (UBU)
473.Bellarmino, Roberto. De vier uyttersten. Leuven, Jan Maes voor: Amsterdam, Joannes Stichter, 1700. (UBA)
474.[Berghe, Paul van den]. Kort onderwys in het regt geloof. Antwerpen [= Amsterdam], Willem van Bloemen, 1700. (UBM)
475.Bouhours, Dominique. Pensées ingénieuses des Peres de l'Eglise. Amsterdam, George Gallet, 1700. (KUN)
476.Gautruche, Pierre. Les dieux et la religion des payens. De goden en godsdienst der heydenen. Amsterdam, Jacobus van Hardenberg, 1700. (UBL)
477.Gracián, Baltasar. L'homme de cour, of De konst der wysheit. Den Haag, Pieter van Thol, 1700. (KB)
478.[Linckens, Petrus]. Otto, derden keyser van dien naeme, treur-spel. [Maastricht?], 1700. (SJH)
479.Rosweyde, Heribert (ed.). De naevolginghe Christi, van Thomas a Kempis. Utrecht, Theodorus van den Eynde, [1700?]. (UBU)
480.Strada, Famiano. De bello Belgico decas prima. [Amsterdam,] Abraham van Someren, 1700. (UBA)
481.[Verbiest, Frans]. Breve memoriale. [z.p., z.u.], 1700. (UBU)

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs


landen