Zeeuwsche Nachtegael en bijgevoegd Tafereel van sinne-mal

[p. 236]

Ghedicht Op het bouck Des vveerde eervveerden ende Godsalighen Dienaers des VVoordts MR. Willem Teellinck. Ghenaemt Balsem Gileads voor Zions VVonde.

DE Dochter Zions queelt, en sit met bleycke wanghen,
Sit treurich in het stof, met groote pijn bevanghen;
De gheest is wonder flau die in haer aders speelt:
O droevich ongheval! de Dochter Zions queelt.
Wat is u, teere Maecht, wat mach u sieckte wesen?
Waer van is u het quaet, het droeve leet gheresen?
Ontstaetet uytte maegh? off uyt een koude sucht?
Off uyt een hittich bloet? off uyt een quade lucht?
Ach, wat een seldsaem ding! wat alle meesters soucken
Off in haer eyghen breyn, off vreemde meester-boucken,
Is hier maer enckel droom. Een yder is verstelt,
Onseker wat vergiff u swacke leden quelt.
Ach! die haer gantsche werck van siecke luyden maken,
Hoe-wel sy metter hant aen u ghewrichten raken,
En weten gheen bescheyt. de kunste blijft te cort.
Men voelt niet aen de pols wat in haer herte schort.

[p. 237]

 

Hier uyt comt dit ghevolgh, dat gheenderley ghewassen,

 

Hoedanich datse zijn, u toe en zijn te passen.

 

Want niemant, wie het zy, en weter goeden raet,

20

Indien hy niet en weet de gronden van het quaet.

 

Een Man, in dit ghewoel, met yver aen-ghesteken,

 

Een Vrient tot aen het merch bedrouft in u ghebreken,

 

Die tast u naerder aen, en vint ten lesten uyt

 

Van waer de slimme sucht van dese cortse spruyt:

25

Dies spreeckt hy met bescheyt; O Dochter, dese wonden

 

Ontfanghen haer begin uyt uwe drouve sonden:

 

Wat sal, in dit ghevaer, wat sal u plaester zijn?

 

Daer baet gheen slechte salf tot diepe ziele-pijn.

 

Al watter voor ghebreck mach aen het lichaem wesen,

30

Can sap, off pap, off gom, off zout, off smout ghenesen,

 

Off yet dat in den hof, off aen der heyde staet:

 

Tot yder onghemack is veelderhande raet.

 

't Is anders mette Gheest, en mette snoode qualen

 

Die door het innich merch tot in de ziele stralen;

35

Daer is maer een behulp dat ons ghesontheyt biet,

 

En dat en wast voor al hier op der aerden niet.

 

Het is een hemels zaet, een onbegrepen wesen,

 

Noyt door een menschen tong noyt hoog genoeg gepresen;

 

God in het swacke vleesch, het onbevleckte Lam,

40

Dat een-mael voor de mensch hier in de weerelt quam;

 

Sijn weerde bloet alleen can u het eerste leven,

 

Can u de nieuwe jeucht, en crachten weder gheven.

 

O noyt begrepen heyl! ô Balsem Gilead!

 

O dierbaer oogen-salf! ô soet en crachtich nat!

45

Doch om op vasten gront uyt dit verdriet te comen,

 

Soo leert wat u behoeft, en hoe het dient ghenomen;

[p. 238]

 

Hier staet u voor-schrift in: leest, weerde Dochter, leest,

 

En soeckt met alle vlijt, hoe dese coorts gheneest.

 

Dunckt u het Bouck te lang; soo denckter weder teghen

50

Hoe diep u dese quael is in de borst gheleghen;

 

Denckt vry dat noyt een mensch werd in der haest gesont,

 

Off van een innich zeer, off van een oude wond.

 

J. Cats.