Over Jean Echenoz
Jean Echenoz
Jean Echenoz werd in 1947 te Parijs geboren en publiceerde tot nu toe vier romans: Le méridien de Greenwich (1979), Cherokee (1983), L'équipée malaise (1986) en Lac (1989). Het zijn romans boordevol grappige en spannende voorvallen, kleurrijke personages, uitbundige intriges; romans die de vaart hebben van een thriller of een spionageverhaal. Maar Echenoz heeft niet alleen Chandler en Le Carré gelezen, veel jazz beluisterd en veel film noirs gezien: hij kent ook de Beckett van Murphy, en hij kent vooral Raymond Queneau. Zijn romans zijn verrukkelijke pastiches; de wilde voorvallen, personages en intriges zijn in de eerste plaats tekstuele effecten, woordgrapjes zelfs waarmee Echenoz de betekenismekaniekjes van de detective en de polar maar ook van de klassieke roman demonteert. Op wat het hoogtepunt van zijn verhaal zou moeten zijn wendt hij vaak zijn blik af, en beschrijft dan met onthechte nauwkeurigheid een auto, een groententuin, een flat, een kamer vol papegaaien. De psychologische motieven van zijn personages interesseren Echenoz geen zier: het zijn nauwelijks meer dan marionetten (met namen als Vito Piranese, Spielvogel, Vital Veber, Radion Rathenau, Perla Pommeck of Mouezy-Eon) op zoek naar geld of liefde, overgeleverd aan de wetten van een verhaal dat vaak niet meer is dan een reeks coïncidenties. Echenoz’ verhalen zijn wat de Engelsen yarns noemen: ongelofelijke verhalen, over-tuigend verteld. En net zoals bij zijn geestesverwant Jean-Philippe Toussaint bestaan ze uitsluitend bij de gratie van een nonchalant virtuoze stijl, waaraan Echenoz zelf duidelijk
veel plezier beleeft.
Voor zijn vierde roman Lac (1989) kreeg Echenoz in 1990 de Europese Literatuurprijs. Het boek werd ook in het Nederlands vertaald (Meer, uitg. Ten Bosch & Van Oorschot). Het in dit nummer vertaalde verhaal L'occupation des sols, een beheerste meditatie over melancholie en rouw, is een buitenbeentje in Echenoz’ werk. Het verscheen in 1988 als afzonderlijke publikatie bij de Editions Minuit, waar ook zijn romans zijn uitgegeven.
Eddy Bettens