| |
Een fabel.
Gy deed my, Reiziger, in opgesmukte taal,
Van een gezaligd Land een wonderlyk verhaal,
Dat, wyl 't verzonnen scheen, ik naauwlyks kon geloven,
Dewyl het myn begrip oneindig ging te boven.
Gy zegt dat elks gedrag, geregeld door de Deugd,
Daar vergenoeging kweekt, en ongestoorde vreugd;
Dat Herders daar hun vee door hunne zorgen hoeden,
En 't steeds, met welk geweld de wreede Wolven woeden,
Beveiligen, zoodat geen Schaap hun valt ten prooi:
Daar stelt de Herder zich, in 't waken by de kooi,
| |
| |
Gestadig bloot aan 't woên van hunne scherpe tanden.
Daar ziet men geen gebrek van zorg voor de Akkerlanden:
Daar is geen jonge Knaap in 't melken onbedagt.
Men zal nooit al de wol afrukken van de vagt,
Maar gantsch omzigtig zyn in 't melken en in 't scheeren,
En yvrig weeren 't geen het nutte vee kan deeren.
Wanneer een Lam of Ooy het allerminste smart,
Voelt hy, die 't hoedt, de pyn in 't mededoogend hart;
Geen Herder laat zyn Kudde, in afgelegen dalen,
Door kreupelbosch en struik, van een gescheiden, dwalen,
Om, in een ander oord, een jonge Herderin
Te streelen, en den geest in trekjes van de min,
Vol drifts en zorgeloos, wellustig te verpoozen,
Terwyl hy, uitgestrekt op een tapyt van rozen,
Zyn' togt den teugel viert: terwyl, van lieverleê,
De Maagd zyn vryheid rooft, en 't Woudgedrogt zyn vee.
Daar volgt geen wufte hoop, te los en zonder reden,
't Gebrekkelyke spoor van 's Waerelds ydelheden.
Het onverderflyk goed wordt daar niet dwaas bespot,
Men ziet den eerbied voor den Godsdienst en voor God
Daar niet beschimpt, gehoond, of smaadlyk nagewezen
Van zulken, die alleen schavot of kerker vrezen.
Des Regters handelwys voldoet 'er aan zyn' naam.
Geen gift, hoe groot, geen mensch, hoe magtig, is bekwaam
Tot krenking van zyne eer, tot schade en smart der vroomen;
Hy blyft der deugd getrouw. Hier heeft geen Wees te schroomen,
Dat haar een ryke schoft, door overmagt van geld,
Zal dwingen dat haar goed worde in zyn hand gesteld.
Hy straft den schuldigen, beschermt met zorg den goeden.
| |
| |
Men kan, in dat gewest, met reden, niet vermoeden
Dat ooit een kwade zaak, vol onregtvaardigheid,
Door menig valschen draai, gemengeld onder 't pleit,
Zal worden uitgesteld en jaren blyven hangen,
Waardoor men de onschuld zeive in 't pleitnet houdt gevangen.
Het geen de Regter wyst vindt ieder weêrzyds goed,
Dewyl geen mensch van hem verkeerd gedrag vermoedt.
Het volk, dat zich beroemt op ziekten te genezen,
En dat by ons, als goed en nuttig, wordt geprezen,
Is daar in 't algemeen, by groot en klein, veragt,
Als 't schadelykste deel van 't menschelyk geslagt.
Daar kwelt geen ziekte of smart een mensch geheele jaren.
De zwakheid groeit 'er niet by 't gryzen van de hairen.
Geen vlym, geen bittre drank, maakt daar het leven bang:
Daar is geen Apotheek: men leeft 'er egter lang.
De Koopman, eerlyk in zyn' uitgestrekten handel,
Getrouw in 't geen hy zegt, voorzigtig in zyn' wandel,
Verschaft elk nut en heil, door vlyt en kloek verstand,
Dewyl hy d'overvloed verspreidt door 't gantsche land.
Een redelyke winst kan zynen geest vernoegen:
Der dingen waarde alleen betaalt zyn zweet en zwoegen;
Ontvangst, die hooger gaat en stygt dan die waardy,
Noemt hy, in waren ernst, verniste dievery.
Zyn deugd, alom geroemd, verwekt hem elks vertrouwen;
Zyn woord is als zyn eed, men mag 'er steeds op bouwen.
Hy meent het geen hy zegt, wyl hem geen list bekoort,
En elk vertrouwt, gerust, hem alles op zyn woord.
Gehuwden leven daar bevryd van huisverdrieten;
Dewyl opregte trouw hen vrede doet genieten.
De gloed van hunne vlam, die nieuwe lustjes voedt,
| |
| |
Schenkt hun steeds nieuw vermaak voor 't ongeveinsd gemoed.
Naaryvrige agterdogt, die, schoon uit Min geboren,
Haar Moeder niet bemint, maar telkens durft verstooren,
Ontrust daar 't huwelyk nooit door schadelyken twist,
Die, voor de waarheid blind, geen zaak te regt beslist,
Maar koppigheid verwekt om reden te verjagen,
En 't hart belet zich naar heur lessen te gedragen.
Die wreede en nare pest, met haar getaand gezigt,
Lokt in dat zalig Land geen menschen van hunn' pligt;
Zy nestelt nooit in 't hart, dat Liefde zich te voren,
Na goed en ryp beraad, ter woning had gekoren.
Elk Man is daar volmaakt verzekerd dat zyn Vrouw
Hem, als het voorwerp van haar zuivre huwlykstrouw,
Alleen beminnen zal in hare levensdagen.
Hy ziet in haar, die hy door diensten wil behagen,
De schoonste Vrouw, voor hem het meest beminnenswaard,
Zyn heil, zyn' levenslust, zyn' grootsten schat op aard':
Het minlykst schepsel, dat Natuur ooit heeft geschapen.
Hy zal zich nimmer aan verboden ooft vergapen,
Noch snufflen, wulpsch van aart, met zyn geluk te onvreên
Gelyk een Hartebok, gestaag naar vele Reên,
Zich stellende in gevaar, door van zyn' pligt te dwalen,
Dat hem zyn Vrouw zal met gelyke munt betalen.
Dus volgt ook dat men daar geen Horendragers kent.
Geen Vrouw is in dat Land aan ydlen tooi gewend,
Noch schept, om schoon te zyn, ooit Roozen op haar kaken,
Door zalfjes, die zy zelf weet naar de kunst te maken.
Zy zet het kunstig wit nooit glans of luister by,
Door zwarte pleistertjes, geplakt aan elke zy
Van 't aangezigt, waarvan, als 't sineer begint te droogen,
| |
| |
Het schoon by schilfers valt, en rimpels laat voor de oogen.
Daar noodigt nooit een Wyf, door tooisel of gewaad,
Hoog opgehaalde borst, en dartelend gelaat,
Dat eerbre schaamte kwetst, al die haar immer zagen,
Om haar gedwongen eer, met voordeel, te belagen.
Daar is geen Vrouw, die om een Boel haar lokken krult,
En zweert by haren Man, dat zy voor hem zich hult:
Ook laat geen Man zich daar door zulk een list bedriegen:
Die kunstjes zyn te zwak om hem in slaap te wiegen;
Want die zulks half gelooft is reeds geheel misleid.
De Jufferschap leeft daar in alle zedigheid,
Gedraagt zich wyslyk, en vermydt de slinksche streken
Der Minnaars, afgerigt op wettelooze treken,
Gevaarlyk voor de Deugd van menig jonge Maagd,
Die overal 't blazoen der Eere met zich draagt,
En nimmer zich beroemt op ongeregeldheden,
Noch minnaars slaven maakt van hare schoone leden.
Nooit kweekt zy door bedrog een valsche en ydle hoop:
Zy wint geen hart door kunst: het hare is niet te koop.
Men ziet geen blyde jeugd, onzinnig en verwaten,
Uit zugt tot wyn of spel, de goede zeden haten,
Of ylen, als ontzind, naar eene ligtekooi,
Of worden, door haar drist verraden, haar ter prooi.
Lyfeigen aan de Deugd, blyft daar de jonkheid wraken
Al 't geen hier ondeugd mengt in 't midden der vermaken.
Aan zuiverheid gewend, volgt zy het effen spoor
Der wysheid, gevende aan geen wulpsche taal gehoor.
Zy volgt de wet, die steeds de mensch zich voor moet stellen,
En schuwt al wat de Ziel besmetten kan en kwellen.
Zy volgt geen minnelust, tot aan den blyden stond,
| |
| |
Dien haar de min gebiedt, in 't heilig egtverbond.
Men ziet in dat gewest geen oorlogsvlammen woeden,
Men voelt de slagen niet van 's Hemels zwaarste roeden.
Geen Kryg is daar bekend, die land en geld verteert,
De blyde welvaart bant, en rotsen zelfs verneêrt.
Elk een kan daar gerust, van God gezegend, leven;
Men heeft, van Oorlog vry, aksyns noch pagt te geven.
De Hoogmoed, Gierigheid of Grootsheid zyn hier niet,
Die beulen van den mensch en kweekers van verdriet.
Men wordt daar niet verliefd op vrugten, duur verboden:
Elk is in 't zyn vernoegd, en heeft 'er niets van noden.
Verdienste en Eer zyn, in dat wenschelyk gewest,
De zuilen van de rust voor 't gantsch gemeenebest.
Is, Reiziger! dat Land in 's waerelds Kaart te vinden?
Wordt die gezaligde Oord verfrischt door onze winden?
Is ze in het Noorder deel, of aan de Zuider Pool?
Hoe langer ik haar zoek, hoe verder ik verdool.
't Is best niet vrugteloos naar zulk een Land te zoeken.
't Is nergens, dan alleen in Digterlyke boeken.
|
|