Der Vrouwen-peerle. Dryvoudighe Historie van Helena de Verduldighe, Griseldis de Saechtmoedighe, Florentine de ghetrouwe

Helena wordt ten brande qualijc veroordeelt.

DOen seyde den Patriarch yemant mochten wel ghekonterfeyt hebben, dus schrijft, datmen uwer vrouwen vruchten beware tot dat ghy selver te lande comt, ende ick sal den brief met eenighe van mijn boden senden dat hy nerghers belet en worde Aldus heeft den koninck gedaen dat hem den Patriarch hiet Ende den bode is gekomen by Doeveren daer d'oude koninginne haer bespieders hadde die den bode aenveerden, ende brochten hem by de oude koninghinne, dien sy in haer camer leyde, ende dede hem soo goede ciere aen dat hy in slaep viel van dronkenschap Doen namse den bode den brief dien sy gelesen heeft, ende verbrant, ende dede haren Secretaris eenen anderen brief schrijven waerom sy hem groote ghiften beloofde. Ende sy dede schrijven aenden Ruwaert dat hy Helena terstont verbernen soude met haer twee kinderen sonder toeven. Ende desen brief heeft de valsche Tramaschele toegesegelt met den valschen seghel. Ende den bode heymelijck in sijn bus gesteken. Doen ginck sy weder tot den Secretaris, ende heeft noch acht diergelijcke brieven doen schrijven, daer in d'leste stont dat den Hertoge niet laten en soude hy en verbrande Helena met haer kinderen op lijf ende goet, want hy deyrlijck bedrogen was. En dede hys niet, hy soudet op hem verhalen, ende op alle de gene die hem thienden leden bestonden. Dus is den Bode van daer gescheyden ende is gecomen totten Ruwaert die hy den brief gaf. Den hertoghe heeften gelesen dies hy seer beschaemt wert ende seyde wie heeft u dese brieven gegeven? Den Bode seyde Coninck Henrick. Den Hertoge seyde ghy lieght, want den Coninck dat noyt en peysde. Waerom den hertoge den Bode dede gevangen setten tot dat hy de waerheyt soude weten. Ende als den bode vande oude Coninginne was gescheyden keerde sy weder totten secretaris, ende sat by hem tot dat hy noch acht brieven geschreven had, ende besegelt metten valschen segel ende sy nam een mes inde hant, ende stac den Secretaris doot, ende werp hem door een venster int water, op dat haer verraderije verborghen soude blijven. Ende hier nae dede sy terstont tot haer komen acht onbekende mannen, ende seyde datse hen elck gheven soude thien marck goudts

[fol. A7r]

dat elck van dese brieuen eenen draghen soude den Hertoghe van Clocestre, Hem segghende dat zy van Coninck Hendrick quamen, dien sy binnen Napels lieten. Ende dit hebben deze acht mans ten heylighen ghesworen te doen. Ende zy dede alle daghe twee van henlieden gaen elck met eenen brief aen den Hertoghe d'een voor d'ander na. Den Hertoghe dit siende en wist wat maken, ende ontboodt de oude Coninginne, seggende dat hy haer van doen had. Ende sy is totten Hertoghe ghecomen die haer seyde: Siet vrouwe dese brieuen, ick en derf die onser iongher vrouwen niet thoonen. Doen soo seyde die ouder verradersse. Waerom zy moetet doch eens weten, ick salse haer wel thoonen. Ende is soo metten Hertoghe ghegaen tot Helena, haer toonende des Conincks brieuen. Ende als Helena die ghelesen hadde, seyde zy: Eylacen hoe mach dit comen, dat de groote liefde die my den coninck bewees als hy wech trock aldus verkeert is. Dit hoorende den Hertoghe ende Maria sijn Nichte werden seer weenende, ende meer ander vrouwen die daer by waren. Maer die oude Tramaschele vertroostese al te samen met gheveysder herten. Ende als zy aldus by Helena waren, quam daer den derden brief, die noch scherper bevel dede dan d'ander twee brieven. Doen ghinck de oude Coninghinne sitten by Helena ende seyde; Dochter weest te vreden, soo langhe als ick leue en sal u niet misschien al soude ick mijn lijf voor u avontueren. Daer Helena luttel af verblijde: maer des anderen daechs smorgens quam daer noch eenen Brief

ende na der noenen eenen anderen die van deser saecken soo langher soo swaerder bevel dede. Waer af den Hertoghe seer bedroeft werdt, ende seyde totter oude Coninghinne: Wat sullen wy maken met deser saken. Doen seyde de oude matrone: Die brieuen die mijnen sone seyndt zijn hoe langher hoe strangher, hierom en wil Icks my niet moeyen, want ick zijn gramschap ontsie. Ende des anderen daechs quamen noch twee mannen elck met eenen brief tot neghen toe waer af den lesten den stranghste was, ende als den negensten brief comen was so is d'oude Coninginne ghereyst na Doeveren, ende seyde datse haers Soons bevel niet langher wederstaen en wilde. Waer af den Hertoghe seer bedruckt was, want hy duchte, waert dat hy s'Konincs bevel niet en dede, dat hy lijf en goet verliesen soude, nochtans en wist hy niet hoe hy zijnder vrouwen t'leven soude connen nemen. Doen seyden des Hertoghen Raetslieden Heere t'is beter dat een vrouwe sterue naer dattet den Koninck soo belieft dan ghy ende noch hondert daerom sterven souden want oorloochde den coninck teghen u, ghy ende alle u vrienden waert daerom verdoruen.