[Schaken]
Volgens kameraad Lenin was schaken het gymnastieklokaal van de geest. Op een foto in het hoofdstuk ‘Soviet Hegemony - Western Challenge’ in ‘Chess, An Illustrated History’ van Raymond Keene (Phaidon, 128 p., f 65,50, importeur Nilsson & Lamm) praktizeert hij zijn dialectische vaardigheid in een gevecht tegen A. Bugdanov terwijl Maxim Gorki sceptisch toekijkt. Het is een van de vele illustraties die laten zien dat schaken een klassenloze sport is, beoefend door koningen en keizers, prinsessen en kleuters, grootmeesters en klungels. Het boek vertelt curieuze verhalen over schaken, maar is vooral een boek om je aan te vergapen: aan de afbeeldingen van bijna prehistorische schaakborden en stukken, de parafernalia van schaakklokken tot computers, schilderijen en spotprenten.