Op de leugen rust Gods zegen niet
De ondergang van Jim - ‘Praise the Lord’ - Bakker
Forgiven The Rise and Fall of Jim Bakker and the PTL-Ministry door Charles E. Shepard Uitgever Atlantic Monthly Press, 635 p. Importeur Van Ditmar, f 60,35
Ad van Iterson
Forgiven - zo luidde de publiciteitscampagne die de Praise the Lord-kerk lanceerde toen haar leider, televisiepredikant Jim Bakker, in 1987 ernstig in opspraak kwam. Forgiven - Jim Bakker had gezondigd, maar God had het hem vergeven en de mensen zouden het hem ook moeten vergeven. Het woord verscheen op alle plaatsen. De PTL-kerk verspreidde baseballpetten en reversspeldjes met het woord erop, in lokale kranten verschenen paginagrote advertenties met het woord en er werd zelfs overwogen bijbels uit te geven met op de voorkant het woord. Geld speelde geen rol: de kerk kreeg jaarlijks 120 miljoen dollar aan giften binnen. De belangen daarentegen waren groot: de kerk had een half miljoen zieltjes te verliezen. Maar de campagne kwam te laat. Jim Bakkers val was niet meer te stuiten. Had zijn vroegere werkgever en latere concurrent, Pat Robertson, hem niet gewaarschuwd? ‘Jim,’ had de leider van de Christian Broadcasting Network aan Bakker geschreven, ‘op de leugen rust Gods zegen niet... Tenzij je Hem vergiffenis vraagt, zal hij je neerhalen - He is going to bring you down.’
Jim en Tommy Baker
abc
In Forgiven beschrijft de journalist Charles E. Shepard de onwaarschijnlijke opkomst en onvermijdelijke neergang van Jim (en zijn vrouw Tammy) Bakkers elektronisch imperium van pinksterachtige snit en hij heeft er terecht de Pulitzer Prize van 1988 mee gewonnen. De auteur zelf speelt een belangrijke rol in het boek. Het waren zijn onthullingen in de Charlotte Observer die Bakker ertoe dwongen uit de PTL-kerk terug te treden. Het betrof - wat anders? - een seksschandaal. Jessica Hahn, een meisje uit New York, liep op haar veertiende een gebouw van de pinksterbeweging binnen. Op haar eenentwintigste was Jessica al dusdanig geaccepteerd in de wereld van het spreken in tongen dat ze op een vliegtuig werd gezet om zich in Florida door Jim Bakker in eigen persoon te laten nemen. Het gebeurde in kamer 538 van een Sheraton-hotel, terwijl Bakkers tienjarige dochtertje in het zwembad was achtergelaten. ‘Ik moet weten of ik nog een man ben,’ had Bakker zijn initiatief ingeleid. Toen Jessica later verhaal wilde halen en met een rechtzaak dreigde, kreeg zij van de PTL-kerk 265.000 dollar zwijggeld toegestopt.
Dit schandaal is niet het enige waarin Jim Bakker de hoofdrol heeft gespeeld en Jim Bakker is niet de enige televisiepredikant die in schandalen is ondergegaan. Meer dan zeshonderd bladzijden vol - inmiddels overbekende - Amerikaanse religieuze kitsch, oplichterij en seksuele affaires is dan ook misschien wat te veel van het kwade. Maar wie zonder schuldgevoelens hier en daar een alinea kan overslaan, leest een goed geschreven boek in de beste tradities van de speurdersjournalistiek.
■