Geschiedenis van de Molukken
Binnen de Indonesische archipel nemen de Molukken een bijzondere plaats in. Al vroeg was er Europese invloed: de Portugezen kwamen rond 1500, om een eeuw later plaats te maken voor de Hollanders. Verzet tegen de vreemde overheersing leidde in 1621 tot de meedogenloze Banda-moord onder leiding van de onvermoeibare J.P. Coen. Het zou niet de laatste keer zijn dat Molukkers en Nederlanders tegenover elkaar kwamen te staan, al was er ook sprake van intensieve samenwerking. Het unieke karakter van deze eilandengroep in wat vroeger de ‘Grote Oost’ heette, staat centraal in Maluku Geografie en geschiedenis van de Molukken sinds het kolonialisme, geschreven door Liem Soei Liong en Wim Schroevers (Koninklijk Instituut voor de Tropen, 152 p., f 24,50). Na een algemene karakteristiek volgt een hoofdstuk over de natuur, het unieke, maar ook hier bedreigde tropisch regenwoud dat op Ambon sterk is aangetast. De geschiedenis van het kolonialisme bestaat niet alleen uit onderdrukking en uitbuiting, zoals bij voorbeeld blijkt uit het bezoek van gouverneur-generaal Van der Capellen in 1824, die oprecht verontwaardigd was over de erbarmelijke toestand waarin hij de eilanden aantrof. Later zouden Molukkers een belangrijke rol spelen als Knil-soldaten. De onafhankelijkheidsstrijd leidde ten slotte tot een harde confrontatie tussen de in 1950 uitgeroepen Republik Maluku Selatan (RMS) en de Republik Indonesia. Een jaar later vertrokken ruim twaalfduizend Molukse militairen en hun gezinsleden naar Nederland. De verplichte demobilisatie werd als een groot onrecht ervaren. Anders dan de Indische Nederlanders wenstende Molukkers, die hier in ballingschap verbleven, zich niet zonder meer aan te passen. Dat gold, zoals bekend, vooral voor de jongeren, die in de jaren zeventig overgingen tot harde acties. Het overheidsbeleid heeft er tot dusver nog steeds niet toe geleid dat alle problemen op het gebied van huisvesting,
welzijn en werkgelegenheid als opgelost kunnen worden beschouwd. Terwijl in Nederland het RMS-ideaal plaats lijkt te maken voor een nieuw soort realisme, komt op de Molukken, waar grote ontevredenheid heerst over het beleid van Jakarta, het verlangen naar meer onafhankelijkheid sterker naar voren. Deze aspecten komen alle aan de orde in dit informatieve boekje, dat bovendien een uitgebreide literatuuropgave en een lijst van Molukse organisaties bevat. Onder de 58 illustraties bevinden zich ook enkele van de fraaie foto's die Bert Nienhuis maakte voor Terug op de Molukken van Tessel Pollmann en Juan Seleky (VN, Kleurenbijlage 1978)
PvZ
Aan deze pagina werkten mee: Atte Jongstra, Carel Peeters, Diny Schouten, Peter van Zonneveld.
Auteursrechtelijk beschermd
