Een opwaartse financiële druk
In Amsterdam, aan de Gelderschekade nummer 107, bevindt zich een heel bijzonder huis. Zodra je binnen bent, word je vanzelf in hogere sferen opgenomen, er is sprake van spontane levitatie. Niet dat je ineens in de yogazit boven de grond gaat zweven - dat is wéér een andere wereld. Nee, het is meer dat je ineens heel anders over literatuur gaat denken, hoger en dan vooral in de financiële zin. Er ontstaat spontaan ontzag (mocht dat er niet zijn). Normaal bevind je je in de lagere sferen van een portemonnaie. Daar diep je wat gespaard geld uit om een boek te betalen dat je begeerte heeft opgewekt. In dit huis echter - we hebben het over Antiquariaat Schuhmacher - heerst meer de creditcard-sfeer. Catalogus 220 bij de tentoonstelling Nederlandse Literatuur & Drukkunst, 246 Collector's Items getiteld In den zoeten inval bevat een losse prijslijst waarin de prijzen vaker in duizenden dan in honderden guldens staan vermeld. We mogen blij zijn dat de Nederlandse literatuur in het Nederlands is geschreven! Dit zijn op een Japanse belangstelling toegesneden prijzen: 11 brieven van Jan Hanlo aan W.F. van Leeuwen: f 8000, -; 2 brieven van Robert van Gulik aan W. Jos de Gruyter: f 4500, -; De in eigen beheer in 1928/29 uitgegeven Cahiers van een lezer van E. du Perron, vijf deeltjes: f 6500, -; een ‘Proefdruk’ uit 1926 van Slauerhoffs bundel Clair-Obscur: f 10.000, -; een van de twaalf exemplaren op Japansch papier (hier zou toch wel belangstelling uit Japan kunnen ontstaan) van de eerste druk van Jan van Nijlens Geheimschrift uit 1934: f 1800, -; een luxe editie van de eerste druk van Couperus' Eline Vere: f 3600, -; een uitgaafje van de ‘Zondagsdrukkers’ (Reinold Kuipers) van een Kronkel van Carmiggelt
(‘Bezoek’): f 1850, -. Het zijn allemaal, zoals de catalogus terecht zegt, collector's items, maar toch kun je sterk de indruk hebben dat in het Antiquariaat Schuhmacher een sterke opwaartse financiële druk heerst. Een van de gevolgen die zulke prijzen kunnen hebben is dat Nederlandse schrijvers elkaar niet meer zo vaak zullen opbellen, maar brieven schrijven: die worden veel waard en kunnen hun kinderen en kindskinderen van een belegde boterham voorzien. Zo pakt alles altijd weer gunstig uit.
CP
Auteursrechtelijk beschermd