Vrij Nederland. Boekenbijlage 1989

[p. 9]

De nieuwe herfstkleuren liggen in de winkel
Amerikaanse seks-staaltjes in het aidstijdperk

Burning Desires Sex In America, A Report From The Field door Steve Chapple en David Talbot Uitgever Doubleday, 368 p. Importeur Van Ditmar, f 48,90

Ad van Iterson

De Amerikaanse journalisten Steve Chapple en David Talbot hebben het op zich genomen een hulde aan de slimme en smerige seks te schrijven. In de door aids getormenteerde jaren tachtig had het er de schijn van dat men Eros niet meer durfde te aanbidden, maar inderdaad, dat was slechts schijn. Seks ging ondergronds en het is die seksuele onderwereld van de Verenigde Staten die Chapple en Talbot in Burning Desires jubelend in kaart brengen.

Het duo heeft een groot aantal gesprekken met kenners en liefhebbers gevoerd, maar ze zijn ook zelf het veld in getrokken. Zo waren Chapple en Talbot aktief getuige van ‘The World's First Jack-and-Jill-Off-Party’ in hun woonplaats San Fransisco. Een gedenkwaardige gebeurtenis moet dat zijn geweest, deze eerste safe-seks-orgie voor beide geslachten en alle seksuele voorkeuren. Werden de (tegen die tijd reeds traditionele) louter homoseksuele Jack-Off partijtjes in het halfdonker gevierd, 's werelds eerste afruk- en vingerfeest was even helder verlicht als een ijssalon. Men kon zich onder meer vergapen aan de prille borstjes van een transseksueel in transformatie en aan een blote vrouw met één been.

De uitnodiging gold tevens als reglement. Géén geslachtsgemeenschap, géén orale seks en géén ruw gedrag stond op de kaart: voor de rest was de verbeelding van de deelnemers de enige limiet. Sommige leden van de voorbereidingscommissie waren wel bang voor rondvliegend sperma, want dat kon natuurlijk besmet zijn. ‘I mean, who wants to be squirted in the face by some stranger?’ zei Missy Manners, de ster van Behind the Green Door: The Sequel, de eerste safe-seks pornofilms. Maar de vrees voor besmetting via het waterkanon bleek ongegrond: de mannen vingen hun zaad discreet met hun buik op.

Deze eerste Jack-and-Jill-Off-Party was een lichtend voorbeeld van ‘redesigning Eros’, zoals Chapple en Talbot het noemen. Ook andere afstandelijke vormen-van seks - telefoonseks, computerseks en ‘experimenten met voyeurisme’ - beschouwen zij als slimme manieren om het gevreesde virus geen kans te gunnen en toch aan gerief te kunnen komen. Niet zo zorgeloos allemaal als gedurende de seksuele revolutie in de jaren zestig en zeventig, maar toch: ‘in private chambers across the land, adventurous Americans were demonstrating just how creative they could be under duress.’

En ocharm degenen die nog niet zover zijn! Met de ironische minzaamheid, zo kenmerkend voor mensen die zich trendsetter wanen, beschrijven Chapple en Talbot één voor één de groeperingen die het anders doen. De ‘swingers’ bijvoorbeeld. Een landelijk netwerk van heteroseksuelen dat het georganiseerd vreemdgaan tot doelstelling heeft en daartoe clubblaadjes uitgeeft vol schimmige naaktfoto's en tweeregelige teksten met veel afkortingen. Deze losgeslagen kleinburgers - het publiek van de voormalige Chickclub aan de Nieuwendijk of van NVSH-partnerruilavonden in de provincie, zeg maar - zijn er eind jaren tachtig nog steeds van overtuigd dat aids bij hun vrolijke samenkomsten niet aanklopt. Met nauwelijks verholen leedvermaak beschrijven Chapple en Talbot de paniek en vertwijfeling als blijkt dat het virus toch zijn weg onder de swingers heeft weten te vinden.

Zo mogelijker nog beklagenswaardiger, in Chapple's en Talbots ogen, zijn degenen die het geslachtelijk verkeer hebben afgezworen. Zoals afkickende seksverslaafden, die zich hebben verenigd in Sex Addicts Anonymous of The Augustine Fellowship, genoemd naar de Noordafrikaanse bisschop die de zelftucht zo ongeveer heeft uitgevonden. Zoals de masculinisten, een nieuwe stroming in de mannenbeweging waarbinnen niet langer wordt gezocht naar het vrouwelijke in de man, maar naar het beest in de man. In plaats van knuffelsessies organiseren ze schreeuwsessies. In deze ‘Cro-Magnon goings-on’ gebeurt er heel wat, maar aan seks doen deze mannen niet meer: te zeer een gedoe.

Siciliaanse bloedvete

Ronduit venijnig echter worden Chapple en Talbot als ze de feministen bespreken die steeds afwijzender ten opzichte van (mannelijke) seksualiteit zijn komen te staan. Deze furiën hebben tweedracht tussen de seksen gezaaid: wat eens een goed en vrolijk huwelijk was (vrije seks en feminisme) is in de jaren tachtig ontaard in een Siciliaanse bloedvete. Hoofdschuldigen zijn Andrea Dworkin (die porno omschrijft als ‘Dachau brought into the bedroom and celebrated’), Shere Hite (van wie het duo onthult dat ze in de Playboy heeft gestaan), en Germaine Greer.

Germaine Greer - die sappige feministe van weleer, die eveneens naakt poseerde, maar dan voor Suck, het undergroundblad waarin ze haar seksegenoten toeriep: ‘Lady, love your cunt!’ Kastanjebruine Germaine Greer met haar indrukwekkende benen - de vrouw van Chapple's en Talbot's adolescentendromen. Deze zelfde Germaine Greer is een vroegoude, doffe, grijze vrouw geworden, zoals de auteurs met eigen ogen moesten constateren toen ze haar interviewden. Een vrouw die tegen de vijftig loopt en op de vraag wat ze van orale seks vindt, antwoordt dat ze de voorkeur geeft aan conversatie. Ach, ach, wat een neergang.

Ze stond het duo te woord terwijl ze op haar hotelbed lag. Uit vermoeidheid, niet om te verleiden. Er was ook niets verleidelijks meer aan, schrijven Chapple en Talbot.

Nee, dan Anne Rice! Deze meest bekende schrijfster van fem porn - porno voor en door feministen - laat de auteurs bepaald niet onberoerd. Rice is, net als Greer, achter in de veertig, maar ze ziet er nog smakelijk uit. Haar ogen stralen geluk uit en haar haren zijn lang en ‘black as a moonless night’. En, interessant detail, ze heeft een rood zwarte zweep aan de muur hangen. Dat brengt Chapple en Talbot op hun eerste vraag: mevrouw Rice, heeft iemand bij ú wel eens de zweep erover gelegd?

Een goed boek, dat is waar je na lezing van dit boek naar snakt.

■