Dirk van Weelden
Er viel een lange pauze. De man met de verdorde rechterhand keek haar aan. Meteen erop schoten zijn ogen weer door de lunchroom. Een gokmachine keerde de winst uit. De reeks harde klappen overstemde Debbie Gibson op de radio.
‘Luister jongedame, zolang ik je ken doe je je dommer voor dan je bent. Niks op tegen, maar ik ben zelf ook niet onnozel. Voor ik je help moet ik precies weten wie hij is en waarom het gaat.’
Ze glimlachte en zag hoe de ander haar charme waarnam.
‘Voor jou is hij ongevaarlijk, een ongevaarlijke fantast met ongevaarlijke contacten. Maar hij heeft nu eenmaal iets dat ik per se wil hebben.’
‘En het idee is dat ik het steel, zonder dat er verband met jou gelegd wordt?’
‘Ja, ik kom naar jou toe, omdat ik het niet alleen kan,’ en ze lette erop nu niet verontschuldigend te glimlachen.
De verdorde hand was een taps toelopende stomp met twee babyvingers en een duim, die meer op een stijve teen leek. De man kon er wel een gasaansteker mee bedienen. Hij stak een filtersigaret aan. Zij keek nadrukkelijk naar de imitatie-bloemen op tafel tot de sigaret brandde. De hand lag weer roerloos en brutaal midden op tafel. De hand leek een derde.
‘Ik dacht het te kunnen vragen, vanwege vorig jaar. Het zou in feite een wederdienst zijn, bovendien een kleinigheid voor jou, dacht ik,’ waarbij ze hem zonder uitdrukking aankeek. Hij staarde in haar pupillen. Zijn blik was hard en onderzoekend, maar te neutraal om achterdochtig te kunnen heten. Even bekeek hij haar alsof ze hem niet kon zien.
‘Je moet niet slijmen, dat past niet bij je. Ik mocht je graag omdat je taai en trots was. Daarom heb ik je laten gaan, destijds’ en schoof opeens ongedurig op zijn stoel toen hij haar zag glimlachen. Hij verborg zijn verdorde hand nu in de andere. ‘Waar gaat het precies om?’
‘Foto's.’
‘Negatieven?’
‘Natuurlijk, ik bedoel foto's en de negatieven.’
‘Lisa, alsjeblieft, dit gaat niet om afpersing? Ik heb al problemen genoeg.’
‘Nee, hij mag niet eens weten dat ik de foto's heb.’
‘Wat staat er op die foto's, zijn ze geld waard? Is het kunst?’
‘Dit heeft niets met kunst te maken. Het zijn persoonlijke foto's, hij staat er zelf op.’
De serveerster bracht hun bestelling en leegde de asbak. De man pakte met zijn linkerhand het mes op en schroefde het op zijn plaats tussen de stompjes van zijn rechterhand. Hij ging geconcentreerd aan het werk op zijn uitsmijter rosbief. Hij at alsof hij het voedsel strafte.
Na de eerste drie teugen bier zei hij: ‘Dan moet hij wel een bijzondere kop hebben, dat je die foto's zo graag hebben wil. Of is het wat anders?’
Ze had net een hap van haar broodje lever genomen. Hij keek op en staarde haar ongeduldig aan terwijl ze haar mond leeg at. Ze stak verontschuldigend haar hand op.
‘Die foto's houdt hij geheim en ik weet waarom: zijn hele verleden is er in vastgelegd. Verder is er niets meer.’
‘Dat is toch wel bij meer mensen zo?’
‘Bij hem is het anders. Hij weigert me iets van zijn verleden te vertellen, zolang als ik hem ken en dat is nu acht maanden.’
Nu was het zijn beurt om met effect te glimlachen.
‘We hebben het nu over je minnaar mag ik aannemen?’
Ze knipperde langzaam met haar ogen, om niet te knikken en zei: ‘Maar geen gewone. Hij kondigt aan dat hij spoorloos zal verdwijnen als er precies een jaar voorbij is. Hij heeft geen verleden, een vals paspoort en misschien wel een gerepareerd gezicht. Ik heb nog vier maanden.’
‘Hoe kan je zeggen dat hij ongevaarlijk is? Je weet helemaal niks van hem! Lisa, ik heb geen zin om straks opgeblazen te worden als ik de wagen start om een dagje naar het strand te gaan. Hij heeft niets Colombiaans of Italiaans, dat weet je zeker? Mijn god...’ en hij bestelde een glas bier door zijn verdorde hand hoog op te steken en de aandacht van de serveerster te trekken.
steye raviez
‘Nee, je begrijpt het niet, Paul, alsjeblieft je moet me helpen, het is anders dan je denkt. Hij is lid van een soort geheim genootschap, maar het is eerder een sekte dan zoiets als de maffia, het zit over de hele wereld en ze helpen elkaar om ieder jaar van identiteit te veranderen.’
‘Lisa, Als je denkt dat je me geruststelt heb je het mis! Een sekte is waarschijnlijk het enige dat griezeliger is om als vijand te hebben, dan de maffia.’
‘Nee, ze hebben niets met geweld of bekeren van anderen. Het gaat ze erom in alle betekenissen van het woord anti-burgers te zijn en zelfs hun privé-leven is dus een façade, die om het jaar verwisseld wordt. Ze geloven erin een soort Niemand te zijn, en tientallen levens te kunnen leven in één leven.’
Voor het eerst kan hij zien hoe wanhopig ze is.
‘Maar die foto's dan, Lisa, die mogen dan voor jou geheim zijn, toch zeult hij ze al jaren met zich mee.’
‘Die foto's zijn niet alleen voor mij geheim. Het is tegen de regels. Hij mag ze niet hebben van die verdwijnclub.’
De man speelt nu hoofdschuddend met de stramme vingertjes aan zijn verdorde hand.
‘Ik maar denken dat het om zaken ging, en nou zit ik midden in een liefdesdrama. Die inbraak waar je me om vraagt is een echte crime passionel, weet je dat?’ Hij lachte kort en hoog. Ze beet op haar onderlip.
‘Lisa, zo ken ik je niet. Wat moet je met zo'n griezel?’ ‘Het is geen griezel, integendeel, maar ik kan er niet meer tegen dat alles wat hij me over zichzelf vertelt een leugen kan zijn. Ik wil alles doen om te voorkomen dat hij weggaat, zomaar, terwijl we het goed hebben samen. En hij twijfelt over dat geheime genootschap, dat voel ik. Andere keren had hij steeds al zijn persoonlijke spullen vernietigd, volgens de regels. De foto's, en dat hij me ervan verteld heeft, verraden zijn twijfel, hij wil ermee ophouden. Als ze gestolen worden, denkt hij dat het genootschap er achter zit. Dat is het duwtje in de rug dat hij nodig heeft om eruit te stappen.’
‘En ze leefden nog lang en gelukkig. Shit, wat heeft ie je nog meer voor sprookjes verteld?’
Het duurde even voordat ze wat zeggen kon.
‘Zoals ik hem ken is hij een Nederlandse Amerikaan, begin dertig, heeft in Amerika gestudeerd, kreeg een beurs als basketballer, heeft een halve baan bij een computerbedrijf, schrijft voor kranten en radio, werkt aan een roman.’
‘Hou maar op. Heb je daarvan iets proberen te controleren?’
‘Ongeveer de helft klopt, de andere helft is moeilijk na te gaan.’
Ze keek hem aan alsof hij haar huisarts was.
‘En die verdwijnclub?’
‘Ik heb papieren gezien, in het Engels, maar verder niets.’
Er kwam een kleine Tamil met een bos afzonderlijk verpakte rozen binnen. Zonder hem aan te kijken kocht de man met de verdorde hand een roos. Hij gaf de Tamil teveel geld en wuifde hem weg toen die naar wisseldgeld ging graaien. Buigend en grijnzend liep de bloemenventer de lunchroom uit.
Ze draaide de roos tussen haar vinger rond vlak voor haar gezicht. De man rookte. Zijn verdorde hand tikte mee op de maat van de radiomuziek, Rick Astley.
‘Ik wil het voor je doen, maar ik voorspel je dat er geen geheim genootschap is, en dat ik een map vind met foto's van een gewone, Noordhollandse jeugd, een studie in Groningen of Delft, reizen en vakanties naar Griekenland en Marokko of Amerika, foto's van bandjes waar hij in heeft gezeten, en allerlei lachende snoetjes van ex-vriendinnen, ik noem maar wat.’
Ze keek hem aan alsof ze geslapen had. Hij tilde zijn handen op en hield ze open aan weerszijden van zijn gezicht, de handpalmen naar haar gericht in een gebaar van excuus en onwetendheid. De verdorde hand gehoorzaamde, maar maakte het gebaar met tegenzin.
■
Auteursrechtelijk beschermd