Onbeschaafd, eentonig en toch warm-menselijk
Perfecte geluidskwaliteit is hoorbaar niet de eerste zorg van Nederlands enige ‘cassetteboeken-uitgeverij’ I.C. Het is minder dat het hier en daar wat bonkt en klappert, maar er staat tegenover dat het authentiek-gezellig is om Mulisch de bladzijden te horen omslaan bij het voorlezen van zijn verhaal ‘De grens’. Het gekozen verhaal, over de bizarre, droogkomiek vertelde avonturen van de eenenzestigjarige magazijnchef Joachim Lichtbeeld en echtgenote, is gebouwd op instant-succes bij scholieren, en ontbreekt dan ook in geen schoolbloemlezing. Ook het medium van de geluidscassette verlangt eenvoudig amusement, Mulisch leest kundig voor, en zo is het geschikte stof voor een leraar die een uurtje de handen vrij wil hebben. ‘Jan Wolkers leest voor’ (twee verhalen, ‘Vivisectie’ en het Bijbels-prachtvolle ‘De achtste plaag’) is door mysterieuze stemkwaliteiten - onbeschaafd, eentonig en tóch warm-menselijk - een ervaring die je jezelf niet zou willen onthouden. Deeltje drie en vier van I.C.'s nieuwe aanbieding (Serie Hun eigen stem, speelduur per cassette 60 minuten, prijs f 14,90) betreffen Renate Rubinstein, die twaalf verhalen leest uit ‘Liefst verliefd’ en Rudy Kousbroek, met ‘De grote matras in de hemel’. Rubinsteins koninklijke intonatie doet onweerstaanbaar aan Beatrix denken, maar die ongenaakbaarheid breekt bij passages waarom ze zelf óók lachen moet. Kousbroek (zes essays uit Het meer der herinnering, Een kuil om snikkend in te vallen en De aaibaarheidsfactor) klinkt, met bekentenissen over het verlangen naar de afgeworpen behaatjes en broekjes van ‘de andere helft van de mensheid’, heel intiem. Ook zijn onderwerp behelst verliefdheid, omschreven als ‘een zinkend gevoel in de maag’. Voor zover literatuur er is om gelezen te
worden en het op huisvredebreuk lijkt om een schrijver via je luidsprekers binnen te laten, is er ontegenzeggelijk meerwaarde: een stem die breekt bij het verdriet om een kwijtgeraakte poes.
DS
Auteursrechtelijk beschermd