De kunst om dingen in te pakken
Sinds het begin van hun geschiedenis hebben de Japanners in ongeveer acht miljoen goden geloofd. Hun religie vertoont sterke animistische trekken - in hun opvatting worden ook alle voorwerpen op de een of andere manier begeesterd met een toets van het goddelijke. Volgens Shinya Izumi is dit de reden dat in Japan de voorwerpen niet alleen met eerbied behandeld worden, maar ook met grote zorg verpakt. Aan omhulsels, verpakkingen, doosjes, cadeaupapier wordt minstens evenveel aandacht besteed als aan de inhoud. Een verpakking heeft niet zozeer de functie van bedekken als wel van het geven van een behuizing aan de ziel van de voorwerpen. En die behuizing moet dan zo mooi mogelijk eruit zien. Het kleinste artikeltje dat je in Japan koopt wordt op verzoek kunstig ingepakt, zodat een aantrekkelijk cadeautje ontstaat. Elke winkel heeft zijn eigen speciaal ontworpen cadeaupapier. Ook aan de achterkant van het inpakpapier wordt zorg besteed - op die manier blijven de esthetische sensaties gedurende het hele uitpakproces bestaan. Dit mechanisme vindt zijn perfectie in de traditionele uitklapbare vouwdozen: glimmend zwart aan de buitenkant, met telkens wisselende kleurige oppervlakken aan de binnenkant, wanneer ze opengevouwen worden. In Package Design in Japan (Uitgeverij Taschen, Importeur Librero Nederland/Hedel, 240 p., drietalige editie, f 29,95) staan de mooiste voorbeelden van de Japanse kunst van het verpakken: lunchtrommeltjes, kokers voor eetstokjes, rijstwijncontainers, bonbonschaaltjes, pakjes thee en wierook, chocoladewikkels, etiketten voor van alles en nog wat, zeepen shampoo-omhulsels, sierlijke doosjes voor een klein stukje taart, draagtassen, de meest elegante flessen die ik van mijn leven gezien heb, exquise doppen, kokers om appels of sinaasappels in te vervoeren, en talloze soorten bedrukt papier, karton of ander emballagemateriaal. Als de voorwerpen over een ziel beschikken, kan ik me voorstellen dat die ziel het in
zijn esthetische omhulsel wel naar zijn zin heeft en weinig behoefte meer aan verhuizen heeft.
BR