Vrij Nederland. Boekenbijlage 1989

Brieven

Pamela Koevoets

Pamela Koevoets is een bekend schrijfster, sinds zij werd ontdekt door uitgever Ger van Wulften. Hij gaf haar de mogelijkheid te debuteren en haar schrijftalent te ontplooien.

Van Wulften onderscheidt zich van andere uitgevers omdat hij het lef heeft zijn nek uit te steken en te investeren in nieuw talent. Andere uitgevers zitten gelijk aasgieren in de kale kruin van de boom en wachten tot anderen, zoals Van Wulften, iets nieuws ontdekken. Zo hebben de gieren zich ook over Koevoets ontfermd.

Weg was Koevoets toen zij dacht een gulden meer te kunnen verdienen. Dat haar nieuwe literaire gelegenheidsuitgever haar uitgaven slecht verzorgde, viel in het niet tegen de schijn van deftigheid.

Schrijvers doen aan cultuur en worden om die reden van integriteit verdacht. Een misverstand. Schrijvers zijn met een natte vinger te lijmen wegens de tragische melange van armoe en ijdelheid. De grote uitgevers wijzen hen arrogant de deur, tot een kleinere hen oppikt en hun schrijftalent etaleert. Pas dan wordt de grote uitgever wakker en zet de poort van zijn fonds open.

‘Ik vond het wel leuk om bij een pornobaas te worden uitgegeven,’ citeert Jaap Boots Pamela Koevoets in VN van 18 februari. Daarmee geeft zij aan geen benul te hebben van de kwaliteit die het uitgevershuis Van Wulften publiceert. Met die uitspraak bevuilt ze haar eigen nest. Dat is niet chic van iemand die opeens deftig wil doen.

Amsterdam,

Frans van der Beek

Homo caudatus

In de Boekenbijlage van 25 februari j.l. geeft Louise Fresco een nogal gekleurde, zo niet eurocentrische interpretatie van de oratie van Mineke Schipper. Wat Louise Fresco niet heeft kunnen of willen begrijpen is dat Mineke Schipper een zelfportret van de mensen zonder staart gaf, van eurocentrisme in het algemeen, van noordcentrisme in het bijzonder. Een zelfportret dat zeker pijnlijk is, maar wel noodzakelijk. Eurocentrisme heeft niet te maken met je oorspronkelijke geboorteplaats, maar met je visie van de wereld, met je ideeën, met je redeneringen, met je gevoelens, met je dagelijkse houding. Eurocentrisme wordt bijna overal ter wereld geëxporteerd als het beste. Via de school, via de media leer je dat ‘blond, bleek, dun en lang’, ‘mooi, dapper en intelligent’ is. Sommige mensen zijn daarvan overtuigd. Daardoor, de neoblanken als Naipaul b.v. Dit betekent niet dat alles wat van de Derde Wereld afkomstig is per definitie goed moet zijn. Dat zei Mineke Schipper ook niet. Dat zou een andere vorm van eurocentrisme zijn: paternalisme. Maar waarom moeten we accepteren dat alles wat van het Noorden, d.w.z. V.S. en Noord-Europa afkomstig is, beter is? Wie kan bepalen wat ‘goed’ en ‘slecht’ voor ons is? De zelfherkenning van de Derde Wereld is een reaktie op jaren van, niet alleen fysiek geweld maar ook morele, psychologische onderdrukking. Vernietiging van identiteit en vervreemding heersen nog steeds, ondanks het feit dat sommige uitgeverijen alleen Derde Wereld auteurs publiceren - heel goed, trouwens. Je moet ook kijken naar hoe vaak deze auteurs besproken worden in de grote bladen: nauwelijks, ondanks de goede kwaliteit. Misschien moet je zelf een homo caudatus zijn om juist de goede bedoeling en de dapperheid van de woorden van Mineke Schipper te kunnen waarderen. Gelukkig bestaan er Nederlanders met een staartje.

Amsterdam,

Ana Sebastián