Sony Labou Tansi
Vervolg van pagina 11
ogen naar blijf kijken.
Aan ditzelfde euvel lijdt De grote eenzaamheid van Lorsa Lopez. Ook hier gaat het om macht en machtsmisbruik en in het magisch realistische universum van Tansi wemelt het wederom van de meest wonderbaarlijke gebeurtenissen. Zo hebben de autoriteiten van een imaginaire Afrikaanse ananasrepubliek aan het begin van de roman voor de zevende keer besloten de oorspronkelijke hoofdstad Valancia te verplaatsen naar hun bolwerk Nsanga-Norda, ‘de hoofdstad van de ijdelheid’. ‘Maandenlang reisden muren, bruggen, openbare parken, pleinen, zwembaden en stations door de lucht en over het water, via het spoor en langs de weg.’ De bevolking ondergaat apathisch de loop der gebeurtenissen. Ook op de dag dat Lorsa Lopez zijn vrouw, die hij van overspel verdenkt, op bloedige wijze om het leven brengt doet niemand iets. Tot de ongenaakbare Estina Bronzario, de vrouwelijke burgemeester, zich opwerpt als spil van het verzet. Niet alleen tegen Nsanga-Norda, ook van de vrouwen tegen de mannen. ‘Het Tijdperk van de Misbruikte Vrouw’ is voorbij. Gedurende dertien manen zullen de vrouwen hun lendendoek niet openmaken voor een man. De maatregel is aanleiding tot groteske verwikkelingen, waarbij Tansi niet nalaat het machismo komisch op de korrel te nemen. Zo worden ook de autoriteiten over de hekel gehaald middels de satirische beschrijving van hun absurde decreten, politieapparaat en rechtspraak. Overigens is de door Estina Bronzario geproclameerde cultuur van eer en schande evenzeer een zegen als een vloek: bron van verzet, maar tegelijkertijd oorzaak van een reeks van zinloze (zelf)moorden. Aan prachtige passages ook hier weer geen gebrek, maar zoals Nsanga-Norda, op de dag dat Estina Bronzario wordt vermoord, als in een apocalyptisch visioen door de zee wordt verzwolgen, zo gaat de roman als geheel ten onder aan Tansi's op hol geslagen fantasie en overvloed aan personages.
Tansi's stijl wordt nog wel eens vergeleken met die van García Márquez. Met name in De grote eenzaamheid van Lorsa Lopez en Het teken van Martial dringt die vergelijking zich inderdaad bij vlagen op. Maar waar de personages bij de Latijnsamerikaanse grootmeester in al de letterlijk fantastische avonturen die ze beleven altijd van vlees en bloed blijven, worden Tansi's helden stripfiguren. Ze zijn ondergeschikt aan schrijvers surrealistische verbeelding van de wereld als ‘een immens kadaver dat vecht om tot elke prijs in leven te blijven’. Het is jammer dat Tansi soms al te veel trommels en trompetten gebruikt om zijn lezers zijn wanhoop in het gezicht te smijten, want schrijven kan hij.
■
Auteursrechtelijk beschermd