Huiveren in New York
Blue Belle door Andrew Vachss Uitgever Alfred A. Knopf, 337 p. Importeur Van Ditmar, f 41,30
R. Ferdinandusse
Andrew Vachss (‘Je hebt geen idee hoe slecht mensen kunnen zijn’) is een Newyorkse advocaat die zich inzet voor het (seksueel) mishandelde kind. Hij doet dat met veel emotie; hij haat bedrijvers van seks met kinderen, hij haat de makers van kinderporno. Hij schreef zijn eerste thriller, Flood, om zijn ideeen bij een breed publiek bekend te maken. Het werd in ons land uitgebracht als Burke's Manhattan, Burke is de hoofdpersoon, de harde kruisridder die behoedzaam, niemand vertrouwend, in de Newyorkse jungle opereert. Zijn huis is een vesting, en de mensen met wie hij de boeven bevecht zijn ook al geen brave burgers.
Zijn tweede thriller heette Strega (net als Flood de naam van een vrouw). Strega geeft Burke de opdracht een foto op te sporen. Op die foto staat haar zoontje met de clown die hem heeft meegenomen en gebruikt; zij gelooft dat als zij de foto voor de ogen van haar zoontje kan vernietigen zijn angsten zullen verdwijnen. Strega is met de nodige hardheid geschreven (het begint al met een scène waarin Burke en zijn helper een kinderlokker betrappen en zijn hand in stukken hakken - moraal: ‘even slime can leam’) en bevat een pleidooi voor een felle jacht zonder regels op de makers en verspreiders van kinderporno. Het is een interessant boek, ik schreef het al eerder in VN, omdat Vachss, puttend uit zijn praktijkervaringen heel wat gegevens over de makers, de handelaars, de kopers en de rol van de clown kwijt kan.
Maar een sterke thriller is het niet. Burke heeft, net als De Schaduw bij Havank, een flink aantal medewerkers: Max, de Prof., Michelle (een prostituée; ‘I may be a whore but I am not a cunt’), de Mol en Mama Wong. Die worden allemaal beschreven en gemobiliseerd voor de grote aanval op de deugniet, de clown in dit geval - en die afrekening, in een normale thriller het hoogtepunt, verloopt in zo'n tempo dat het boek uit is voor de lezer het beseft.
Strega werd uitgegeven door de grote Amerikaanse uitgeverij Knopf omdat men het daar een belangrijk boek vond. Dat heeft Vachss ongetwijfeld geïnspireerd, want inmiddels verscheen zijn derde thriller, weer met Burke en zijn legertje, weer genoemd naar een vrouw, Blue Belle. Belle is een wulpse, exotische danseres en wordt gebruikt om Burke op de hoogte te brengen van het bestaan van de Ghost Van, een spookachtig voertuig dat door de donkere straten van New York glijdt, en van waaruit jacht wordt gemaakt op zeer jonge prostituées, die daarna meestal ook vermoord worden. Burke neemt de uitdaging aan (hij heeft een andere reden dan de 50.000 dollar beloning, uitgeloofd door de Newyorkse pooiers). Bovendien moet hij daarvoor de strijd aanbinden met Mortay, een dodelijke killer - zijn naam komt ook van Muerte (‘He deals death, man. Eats it alive’). En passant krijgen we de gewone mededelingen over de kinderporno, en misbruik van (en handel in) kinderen. Maar Vachss heeft in dit boek meer aandacht voor de sterk lichamelijke liefde die opbloeit tussen Burke en Blue Belle, een mooie, stevige meid met een prachtige kont. ‘This big, fat thing’, zegt zij, maar Burke kan er niet genoeg van krijgen. Hij wedt ook dat als hij een kwartje langs haar rug laat glijden die kont het het effect van een skisprong zal geven. Hij slaat er ook graag op, dan klinkt ‘a sharp crack’. Belle kan het goed vinden met zijn gruwelijke hond, een eng soort vechtmachine, zodat als ze samen spelen ze ook samen zijn orders accepteren.
De opbouw is weer net als bij de vorige: een lange aanloop tot de actie, er is maar één vijand. Mortay, en 250 pagina's lang worden alle manschappen in stelling gebracht voor die ene, ook weer snelle afrekening. Er staan weer heel wat kalenderwijsheden in (‘Once you jumpoff the bridge, everything's smooth until you hit the water’) maar Vachss heeft een zo overtuigende manier van schrijven dat het leuk wordt. De jungle die hij tekent wekt huiver genoeg en brengt de spanning die zijn actieloze gemanoeuvreer ontbeert.
■
Auteursrechtelijk beschermd