Vrij Nederland. Boekenbijlage 1988

[p. 9]

[Een wastafel vol boeken - vervolg]

oude, zeer platte portemonnaie, een tube scheercrème, nog geheel vol, een reep van een hemd, zilverpapier, stof, broodkruimels en dode vliegen.’

IJsberg

Heb ik het verzonnen? Later elders gelezen? Of heb ik, pedante puber die ik was, bij het lezen van Vestdijks beschrijving van die kamer gedacht: gemiste kans, met alleen boeken in die wastafel zou hij Philip scherper getypeerd hebben? Misschien moet de geheugoloog prof. Wagenaar zich hier eens over buigen. Maar het ergste moet nog komen. Als zich rond Philip een reeks verwikkelingen heeft afgespeeld die ik me ook maar zeer ten dele herinner lees ik op bladzijde 221 ineens hoe rector Hovenius Schotel die Bie bij zich roept en zegt: ‘Vanmorgen is Philip Corvage, uit 6A, u weet wel, niet op school verschenen. Een kwartier geleden werd 'k door de politie opgebeld, die om inlichtingen vroeg. Hij blijkt zich verdronken te hebben. 't Is 'n ramp.’

Dat is natuurlijk weer een van de vele suspense-trucs die ik vergeten ben, dacht ik nog, Philip is niet dood. Maar terwijl de laatste negentien pagina's van het boek zich omslaan wordt de constatering onontkoombaar: Corvage sterft!

Ik heb het, nu ik erover nadenk, met meer boeken die ik reken tot de meest indrukwekkende die ik ooit las. Komen er geboorten of sterfgevallen voor in Haus ohne Hüter van Böll? Hoe loopt The Grapes of Wrath af? Een roos van vlees, van Wolkers, prachtig boek, maar waar ging het ook al weer over? De plots van de talloze Iris Murdochs die ik als scholier las: hoe het al die tragische, onbeholpen intellectuelen die ze creëerde nu precies ook weer verging weet ik niet meer, in mijn hoofd vormen ze de cast van één groot Murdochiaans mega-drama.

Boeken vormen een soort ijsberg in je geheugen, lijkt het wel, en in het geval van Vestdijks Ivoren wachters is die duizenduit declamerende Philip Corvage kennelijk het enige deel van de berg dat nog boven water uitsteekt. Arme Philip. Ik wist niet beter of hij leefde nog.

■