Roberto Jacketti
Patrick Süskind, Het parfum
Op zoek naar de ultieme geur
Roberto Jacketti (1963) is de artiestennaam van Erik van der Hoff. Hij speelt in de groep ‘Roberto Jacketti en de Scooters’.
De vertaling van Das Parfum, die Geschichte eines Mörders verscheen als Het parfum, de geschiedenis van een moordenaar bij uitgeverij Bert Bakker, f 28,90.
Als de eindexamens naderen krijgen de meeste leerlingen met alle talen in het pakket het vrij tot zeer zwaar. Er moeten in de meeste gevallen nog stapels boeken worden gelezen. Ook ik verkeerde in een dergelijke situatie. Mijn interessen in die tijd lagen toch veel meer bij het organiseren van schoolstakingen, bezettingen (omdat wij het niet eens waren met de manier waarop het lustrum werd gevierd) en het mede runnen van een toch steeds heftiger wordende schoolkrant. De tijd die in al deze acties en organisaties gestoken werd groeide naarmate het examen dichterbij kwam. Ook de uren waarop wij ter verantwoording bij de schoolleiding dienden te verschijnen, die hun gezag telkens ondermijnd zagen, tikten lekker aan. Tijd voor de studie werd schaars.
Patrick Süskind
Roberto Jacketti
Maar goed, zonder het fenomeen uittreksels zou het leven een stuk zwaarder geweest zijn. Uittreksels, die vaak al meer dan tien jaar door de diverse lagen van het Nederlandse onderwijs circuleerden hebben ook mijn ogen gepasseerd. Zoals uit het voorgaande blijkt, beslist niet uit gemakzucht, maar uit pure nood moest ook ik grijpen naar dit toch praktische maar zeer verfoeilijke hulpmiddel. Het grote nadeel ervan is echter dat de ‘gelezen’ literatuur weinig indrukken achterlaat. De boeken die ik wel gelezen heb kan ik mij, weliswaar vaag, maar toch, herinneren. Le petit prince, wie kent hem niet. Het schitterende werk uit Paul Gallico's oeuvre waarvan de titel mij even ontschoten is, maar het had iets met een gans te maken. Heinrich Bölls Groepsfoto met dame, de Max Havelaar van ons aller Multatuli en ga zo maar door. O ja, niet te vergeten, Oek de Jong: Opwaaiende zomerjurken.
Tegenwoordig ben ik een boekenverslinder. Voor het slapen gaan moet ik lezen. Achterin de auto op weg naar mijn werk breng ik menig avontuur samen met de hoofdpersonen door. Biografieën, novellen, romans, mijn ogen slurpen gretig de inhoud op van alles wat gebonden of gelijmd is (dus ook stripboeken).
Een boek dat mij nog niet zo lang geleden onder ogen kwam, en dat ik echt in één adem uitgelezen heb, was Het parfum, van de Duitse schrijver Patrick Süskind (Das Parfum, die Geschichte eines Mörders) Echt, zonder te overdrijven, een boek dat je moet lezen. Het speelt zich af in het Frankrijk van de achttiende eeuw. Een tijd van pest, stank, cholera en andere vreselijke ziekten. Daar wordt de hoofdpersoon. Jean-Baptiste Grenouille, geboren. Het valt niemand op dat deze jongen helemaal géén geur heeft. De mensen vinden hem vreemd, en laten hem links liggen. Jean-Baptiste blijkt te beschikken over een reukorgaan dat onvoorstelbaar sterk is. Zijn gedachten zijn in geuren, en zeer boeiend beschreven. Op een dag ruikt hij een geur die mooier is dan welke ook, deze blijkt echter aan een roodharige maagdelijke Française toe te horen. Hij wurgt haar, besnuffelt haar, en slaat de geur in zich op. Wij hebben hier te maken met moord, maar de manier waarop Patrick Süskind de gedachtenwereld van deze jongen beschrijft, doet ons het begrijpen. Om een lang verhaal kort te maken - anders gebruik je dit artikel als zijnde uittreksel terwijl ik net geprobeerd heb om duidelijk te maken dat je dit boek echt moet lezen - hij stelt zijn leven in het teken van het scheppen van de ‘ultieme’ geur. Vermoordt en passant nog vijftwintig maagden en komt op gruwelijke, en zeer onverwachte wijze om het leven.
Jean-Baptiste is een heel eenzame, onbegrepen jongen, omdat hij een talent heeft dat niemand kent en begrijpt. Hij doet ook helemaal geen moeite om begrepen te worden, juist omdat hij beseft dat hij de enige is. De sfeer die dit boek uitademt is echter niet mistroostig, wel zeer boeiend. Lezen dus.
■