Postzegelstrijd
De dagboeken van Tony Benn
Out of the wilderness Diaries 1963-67 door Tony Benn Uitgever: Hutchinson, 620 p., f 61,30
Bert Zeeman
‘The House of Lords is the British Outer I Mongolia for retired politicians.’ Aldus Anthony Wedgewood (Tony) Benn in februari 1962 op het moment dat hij verbannen wordt uit het Britse Lagerhuis vanwege een erfelijk verkregen adellijke titel die het hem onmogelijk maakt zijn Lagerhuiszetel nog langer te bezetten; een plaats tussen de Lords in ‘Buiten-Mongolië’ is zijn deel. Drie jaar lang strijdt hij voor het recht om afstand te doen van zijn titel en weer verkiesbaar te worden voor ‘zijn’ zetel van South-East Bristol in het Lagerhuis en op 20 augustus 1963 smaakt hij het genoegen met een overweldigende meerderheid als titelloos burger weer herkozen te worden.
De strijd tegen dit feodale onderdeel van het Britse verkiezingsstelsel vormt de inleiding van het eerste deel van Benns gepubliceerde dagboekaantekeningen en, voor de liefhebbers, er zullen nog meer delen volgen. Out of the Wilderness, dat handelt over de jaren 1963-1967, betreft niet het meest interessante deel van de carrière van dit omstreden lid van de Labour Party. Benn behoorde nog niet tot de coryfeeën van de partij en moest zich vanaf 1964 dan ook tevreden stellen met een ondergeschikt ministerschap in de eerste regering van Harold Wilson: hij werd benoemd tot Postmaster General, ofte wel baas van de PTT en de BBC.
Op zichzelf leven dat aardige dagboekaantekeningen op, met name door het inzicht dat verschaft wordt in het archaïsche karakter van de Britse politiek. Eén van de regelmatig terugkerende thema's in Benns aantekeningen is de kwestie of de beeltenis van het staatshoofd van het koninkrijk, in dit geval Elizabeth II, van 's lands postzegels mag verdwijnen. Benn is daar vierkant voor, maar het hele rechtse establishment is tegen hem. Hij denkt de strijd gewonnen te hebben na onder meer een audiëntie op Buckingham Palace waar hij, op de vloer gezeten aan de voeten van Elizabeth, ontwerpen van postzegels toont waaraan haar beeltenis ontbreekt. Helaas, de ‘forces of reaction’ zijn sterker dan Benn. Onder sterke druk vanuit paleiskringen wordt toch bepaald dat het profiel van hare majesteit elke nieuw te verschijnen postzegel zal sieren. Benn noteert daarop in zijn dagboek dat hij zijn vendetta tegen het paleis maar op moet geven en zich aan de (belangrijkere) financiële, beheersmatige en beleidsmatige aspecten van het ministerschap moet wijden (sic!).
Blijkbaar deed hij dat naar tevredenheid van Wilson en zijn partij, want na de verkiezingsoverwinning van Labour in 1966 volgde een bevordering tot volwaardig lid van het kabinet als minister van Technologie. De eerste vluchten van de Concorde behoren tot de meer plezierige kanten van zijn ministerschap. Niet zonder jaloezie noteert Benn dat de Fransen veel beter dan de Britten in staat zijn het vliegtuig als een teken van nieuw verworven ‘grandeur’ te etaleren. Zoals gezegd, wordt vervolgd.
■
Auteursrechtelijk beschermd