Bandeloze boeken
Wie er, net als ik, een gewoonte van heeft gemaakt met grote regelmaat literair overspel te plegen, realiseert zich zijn zondig bestaan na enige tijd niet meer. ‘Overspel’ betekent hier boeken lezen, niet omdat men kennis wil maken met de mythes over hartstocht, leven en dood maar omdat de betreffende boeken er zo verschrikkelijk mooi uitzien, zulke uitdagende titels hebben, zo sterk appelleren aan de lagere hartstochten waaraan alleen de meest strenge of saaiste lezers weerstand kunnen bieden. De boeken die de maîtresses van de boekenkast zijn: de inhoud is zo belangrijk niet, wel zijn ze amusant, ontspannend en op hun manier onweerstaanbaar. Ik werd er zeer nadrukkelijk aan herinnerd door de verschijning van Bizarre Books, een bibliografie waarin boeken worden opgesomd en toegelicht waarvan men het bestaan voor onmogelijk zou houden (Sphere Books, 180 p., f 17,85, importeur Van Ditmar).
Deze boeken bijvoorbeeld. De richting van het haar bij dieren en mensen, door Mary Marbury (1955); Leven zonder te eten, door Herbert Thurston (1931); Hoe kook ik mijn echtgenoot, door Elizabeth Worthington (1899); Modern vampirisme, de gevaren en hoe ze te vermijden, A.O. Eaves (1904); De ‘Wandelstok’-methode in de zelfverdediging, Herbert Lang (1926); Water koken in een papieren zak. Anoniem (1891); Ik kende 3000 gekken, door Victor Small, M.D. (1935). Op de omslag staat een foto van een dame die met iedere hand een enorme kikker bij de poten houdt, een afbeelding uit een handleiding over het plezier van het zelf kikkers en padden fokken. Totale inhoud, schat ik, 1700 dergelijke titels, gerangschikt over 17 rubrieken.
Ze bestaan echt. Na de verwondering en de glimlach volgen de nieuwsgierigheid en de uitdaging. Ik zou mijn echtgenote niet willen koken, ik ben niet bang voor vampieren, heb geen wandelstok nodig om me te verdedigen tegen de gekken die ik ken en zou geen paddenfokkerij willen beginnen, al is die diersoort nog zo bedreigd. Maar ik zou die boeken wel kopen als ik ze in het antiquariaat zag. Ik zou ze wel lezen, doorbladeren, een leuk plaatsje in de kast geven, af en toe ter hand nemen. Overspelig zijn. Het beste bewijs van die neiging vormen de boeken die Bizarre Books noemt en die ik inderdaad eens gekocht en gelezen heb, zoals Eric Dingwalls Infibulatie bij de man. Bruno Partridges Geschiedenis van de orgie en De vreemde geschiedenis van het kunstgebit van John Woodforde. En die er niet in staan en die ik onlangs las: Myo, het leven van een vleermuis. Het handschrift van heiligen. Absolutely Mad Inventions. En Bizarre Books.
Wat heb je eraan, wat kun je ermee, leer je er wat van? Moet die tijd niet besteed worden aan het zoeken naar een nieuwe, levenslange relatie met een boek? Maar ik heb al zoveel vaste relaties en dus flirt ik regelmatig en graag met bizarre banden, pleeg ik overspel met papieren flodders, ga ik vreemd met bandeloze boeken.
Bizarre Books wordt gepresenteerd als komisch, onderhoudend en met een beetje leedvermaak bij zoveel bizarre auteursdriften. Zo hebben de opgenomen auteurs hun boeken uiteraard nooit bedoeld. Ik hoop niet dat ik de samenstellers beledig of teleurstel als ik zeg dat hun werk ook hanteerbaar is zoals zij het niet bedoeld hebben. Als een heuse bibliografie, een gids naar al die onwaarschijnlijke maar plezierige en fascinerende uithoeken van de literatuur die ik ooit nog eens hoop te betreden. De moeder van Goethe, Heldhaftige maagden. Op de fiets door Siberië. De encyclopedie van het zakmes... Nieuwsgierigheid en ongeduld strijden om voorrang. Je moet er wel mee uitkijken. Voor je het weet willen ze met je trouwen.
ES
Auteursrechtelijk beschermd