J.J.A. Mooij
Vervolg van pagina 3
noodgedwongen, wat polemischer en dat is een grote vooruitgang.
Dat is ook zo bij de laatste essays, waarin waarden in de literatuur aan de orde komen. In ‘Literatuur en ethiek’ neemt Mooij het impopulaire standpunt in dat de literaire verbeelding een morele waarde heeft. Met instemming haalt hij Shelley aan: ‘The great instrument of moral good is the imagination.’
Overigens moet men zich nu ook weer niet te veel voorstellen van die meer polemische toon in deze essays. Het zinkt in het niet bij de buitengewone felheid waarmee sommigen het l'art-pour-l'art verdedigen tegen ook maar het meest aarzelende ja-maar. Het probleem van de waardencrisis gaat J.J.A. Mooij na aan het hart, dat merk je op elke bladzijde. Ondanks zijn persoonlijke emotionele betrokkenheid blijven echter ‘gerichte discussie’ en ‘redelijke afweging’ hoog in zijn vaandel staan.
‘De wereld der waarden’ is, als we een redelijke afweging moeten maken, een goed boek. Net zoals een gesprek goed kan zijn. En hoewel een goed gesprek niet alles is in het leven - hoe vaak eindigt een goed gesprek in ruzie of in bed? - het is van grote waarde dat mensen er steeds weer opnieuw zin in hebben. Dat is wat Mooij op inspirerende wijze doet: de draad oppakken van een kwestie die ons allemaal hoe dan ook aangaat: de waardencrisis in de burgerlijke samenleving.
■