Gezien
Gezien is een selectie uit recent verschenen boeken
Aan het woord door Harry Mulisch. De Bezige Bij, f22,50. Zeven toespraken waaronder die bij de opening van de Anne Frank-tentoonstelling in Berlijn.
Selling Culture door Debora Silverman. Pantheon, importeur Van Ditmar, f51,50. Over de nieuwe Amerikaanse aristocraten die zich van de cultuur meester hebben gemaakt.
Collected Stories door Tennessee Williams. Inleiding Gore Vidal. Ballantine-paperback, f22,75. De korte verhalen van de toneelschrijver.
Het corporatieve image Beeldvorming van de onderneming, door Ed Blauw. De Viergang, f35, -. Hoe het gezicht van een onderneming wordt gevormd door fantasie en werkelijkheid.
Janie, haar buren en God door Zora Neale Hurston. Vertaling Lieke Frese. In de Knipscheer, f29,50. De roman die voor Alice Walker van levensbelang was, oorspronkelijk verschenen in 1937.
Mijn dappere moeder door Halil Gür. De Geus, f19,90. Nieuwe verhalen van de Turkse schrijver van Gekke Mustafa.
Zure regen De georganiseerde vernietiging, door Jozef Schildermans en Peter Vanhoute. Epo-dossier, f34,50. Waarom België de grootste producent van zure regen is.
Vaderschap door Bill Cosby. Vertaling Rifke Porcelijn. Fontein, f19,50. Verhalen over vaders door de hoofdrolspeler van de gelijknamige comedyserie op de televisie.
Logboek door Jan Cremer. De Bezige Bij, f34,50. Zesde druk van Cremers reportages over Groenland, filmsterren, wolven, slachthuizen en bordelen.
Fidel A Critical Portrait door Tad Szulc. William Morrow, f57,25. Biografie door de New York Times-reporter die in het begin van de jaren zestig de affaire rond de Varkensbaai onthulde.
Het hoofd en de benen Sport en psychologie door prof. dr. Stefan Lievens en Marc Reunes. Epo, f49,50. Een praktisch handboek met een voorwoord van de Belgische minister van Cultuur Patrick Dewael.
The Man Who was M. The Life of Maxwell Knight door Anthony Masters. Grafton-pocker, importeur Van Ditmar, f17,50. Biografie over de raadselachtige figuur die model stond de ‘boss’ in de verhalen over James Bond van Ian Fleming.
Mijn honderd gedichten door Hugo Claus. De Bezige Bij, f24,50. Claus' eigen keuze uit zijn gedichtenbundels sinds 1948.
Vigelerende vrouwen, gedienstige meiden Seksualiteit in Nederland in de negentiende eeuw door Johan P. Nater. Ad. Donker, f22,50. Prostitutie, handel in blanke slavinnen, de libertijn en zijn escapades, abortus, homoseksualiteit en venerische ziekten komen in dit boek aan de orde.
Pietje Bell op discosokken door Donald Olie. Rap, f19,50. Verhalen.
hij de letterlijkheid, de daad had gekozen? Door zijn activiteiten is zijn vader gedwongen de muziekgroep op te heffen; Nina moet vluchten. Ze heeft echter begrip voor zijn romantische opstandigheid, ook later nog wanneer hij een geharde ‘subversief’ geworden is die de onmenselijke daden van de junta vanuit een razende wraaklust bestrijdt met dezelfde onmenselijkheid. Zij heeft nooit anders dan haar pen als een wapen tot verweer gehanteerd tegen het onrecht. Maar nu denkt Nina dat er nog een andere Pepe bestaat, een leverancier van geweld op betaling, schakel in het internationaal terrorisme, een romantisch-idealist die met het zaaien van dood en verderf vergroeid is geraakt. Die Pepe kan Nina niet accepteren; hoewel haar zuster Felicia tijdens hun beider verblijf in het Blauwe Huis een ontmoeting arrangeert, wijst Nina haar stiefkind juist om die reden af. Voor hem telt de waarheid van de poëzie: de kracht van de literatuur niet meer. Zijn stiefmoeder Nina moet hem in opdracht van de schrijver wel afwijzen: literatuur laat zich niet verenigen met ‘de’ daad.
Wat literatuur dan wel kan: misschien een in zichzelf gekeerde wereld creëren, zoals een huis bijvoorbeeld, waarin de buitenwereld zich weerspiegelt. Aanvankelijk is het koor optimistisch: met de terugkomst van de zusters lijkt iets te zullen herleven van wat de oudsten en ouderen onder ons voorgoed verloren wanen: voorname stijl, een vleug avontuur en romantiek. Misschien is er nog een andere, diepere oorzaak, konden wij geen afstand doen van ons geloof, dat het Blauwe Huis een geheim eigen leven leidde, en dat dit eenmaal, voor de afbraak, door de aanwezigheid aan ons zou worden geopenbaard. Dat alles zal niet plaatshebben; de buitenwereldse werkelijkheid is ontluisterend voor iedereen, ondoorgrondelijk ook. Het koor besluit met: Wij weten niet alles, maar wat wij weten verzwijgen wij niet! Wij houden niet van fantaseren, wij schrijven geen romans. Wie het aangaat, make gebruik van onze berichten. De vragen zijn gesteld, de kaarten liggen op tafel, de lezer kan aan de slag. Hella Haasse schreef een roman die staat als een huis, die avontuur en romantiek bevat, die door alle onderlinge verbanden tussen schijnbaar losse observaties een geheim leven leidt, dat zich voor wie zoekt naar diepere betekenis als een ‘bericht aan de wereld’ openbaart. Als literatuur dat alles kan, heb ik er grote bewondering voor.
■