Pocket & paperback
Turtle diary door Russell Hoban (Picador 191 p., f 19,20). William G. komt in contact met de even zo eenzame Neaera H. wanneer beiden onafhankelijk van elkaar het plan hebben opgevat enkele volwassen zeeschildpadden uit de Londense dierentuin te bevrijden. Zij willen de dieren in zee terugzetten zodat die de meer dan 2000 kilometer lange tocht naar Ascencioneiland kunnen maken om daar eieren te leggen. Omdat de hoofdpersonen zelf zo zwaar op de hand zijn, raken ze geobsedeerd door schildpadden, die zich het nut van hun tocht niet afvragen naar gewoon zwemmen. Beurtelings ligt het perspectief bij Neaera, een drieënveertigjarige kinderboekenschrijfster die in een impasse verkeert, en bij William, een vijfenveertigjarige boekenverkoper die zijn scheiding van vrouw en kinderen niet kan verwerken. De dierenoppasser verleent medewerking. Zijn antwoord op de vraag van de twee tobbende redders hoe hij erin slaagt zo'n goed humeur te houden, luidt: ‘I don't mind being alive.’ De bevrijdende daad en de bezinning daarop doet hen beiden tot de conclusie komen dat zij nooit vrijgemaakt kunnen worden zoals de schildpaden, maar dat ze zelf beslissingen moeten nemen om vorm te geven aan hun leven. De fase van inertie komt ten einde met het aanvaarden van het leven, ‘don't mind being alive.’ De stijl is sober, het verhaal onderhoudend, en Hoban legt zijn personages enkele verrassende observaties in de mond. Toch is mij het gegeven wat al te triviaal. Het boek verscheen voor het eerst in 1975; de film is hier slechts korte tijd in roulatie geweest.
Love always door Ann Beattie (Vintage Contemporaries 247 p., f23,45). Deze derde roman van Beattie is een grappige en tegelijkertijd treurige satire op het moderne Amerikaanse leven. De centrale figuur is Lucy, die in het trendy tijdschrift Country Daze een soort Lieve Lita-rubriek heeft onder de naam Cindy Coeur. Zij heeft al jarenlang een verhouding met de getrouwde Hildon, de drijvende kracht achter het blad: ‘Instead of the. Let's-Open-a-Restaurant dream, he had started a magazine.’ Haar eigenlijke grote liefde - Les Whitehall - heeft haar verlaten. Zij verwijt hem weg te lopen voor situaties die hij niet in de hand kan houden. Lucy krijgt een nichtje te logeren in Vermont; de veertienjarige tienerster die in de televisieserie Passionate Intensity speelt moet tot rust komen. De confrontatie tussen Nicole en Lucy is verrassend. Het Hollywood-idooltje zegt over haar omgang met anderen: ‘We just show up together to make each other look good,’ en tegen Lucy: ‘It's a thing from your generation that people have friends.’ We krijgen de verwikkelingen rondom het familie- en liefdesleven van Lucy vanuit verschillende gezichtspunten te zien en ieder die met haar te maken heeft, wordt door Beattie puntig geportretteerd. De gefustreerde romanschrijver die het script voor Passionate Intensity moet bewerken, de journaliste die over Country Daze schrijft, de vrouw van Hildon die in therapie gaat: allemaal spelen ze een verrassende rol in het verhaal dat leest als een verslavende soap opera.
Snow Country and Thousand Cranes door Yasunari Kawabata, vertaald door Edward G. Seidensticker (Penguin Books in association with Secker & Warburg 204 p., f24,50). De eerste van deze twee korte romans speelt in de afgelegen bergstreek Honshu en gaat over de onmogelijke liefde van de uit Tokyo afkomstige Shimamura - ‘who lived a life of idleness’ - voor de lokale geisha Komako. Hij treft de onevenwichtige vrouw tijdens zijn wintervakanties, benadrukt de speciale band met haar, maar voelt zich desalniettemin niet verplicht zich aan afspraken te houden. De suggestieve, poëtische manier waarop Kawabata de wanhopige situatie van de diepongelukkige geisha beschrijft en de subtiele wijze waarop hij het gedrag van Shimamura ter discussie stelt, maken dit verhaal tot een juweel van Japanse vertelkunst. De tweede roman heeft de traditionele theeceremonie tot onderwerp. In zijn inleiding waarschuwt Kazuo Ishiguro de lezer dat de plot en karakters in Kawabata's proza van minder belang zijn dan de lyriek en de stemming; toch is het van begin tot eind boeiend, zelfs spannend.
Colette door Allan Massie (Penguin Books 152 p., f 19,20). De serie Lives of Modern Women beoogt korte, biografische portretten te geven van vrouwen wier ideeën onze manier van denken beïnvloed hebben, met als doel verdere lezing te bevorderen. Het lichtvoetige relaas van de heer Massie over de Franse schrijfster Colette beantwoordt absoluut aan dit doel: hij citeert voldoende uit het werk om daarvan een indruk te krijgen, en geeft een aantrekkelijk beeld van haar huwelijken, haar schandaalverwekkende optredens in het variété-theater en haar lesbische relaties. Colette schrijft met een zelfde inleving en begrip over mannen als over vrouwen, en altijd over de liefde. Dit overigens tegen de zin van Willy, haar eerste echtgenoot, onder wiens naam haar eerste romans verschenen. De Penguin is verrijkt met acht fotopagina's en een korte bibliografie, waaruit blijkt dat er zes biografische studies over Colette in het Engels verkrijgbaar zijn. Dat doet de vraag rijzen naar de noodzaak van deze uitgave. Tegelijkertijd is in deze serie verschenen Hannah Arendt door Derwent May (Penguin Books 140 p., f 19,20)
REINTJE GIANOTTEN