Pocket & paperback
Rhapsody door Dorothy Edwards (Virago Modern Classics 234 p., f21,95). De tien verhalen in deze bundel zijn van een grote eenvoud. Ze gaan over ontmoetingen tussen mannen en vrouwen; onbeantwoorde liefde, jaloezie en eenzaamheid lijken onbewuste emoties die juist daarom wellicht met naïeviteit beschreven zijn. Het decor van buitenhuizen, theepartijen, lange wandelingen en pianoduetten is weinig realistisch, enkele details echter treffend. In ‘Treachery in a forest’ neemt de hoofdpersoon als cadeau drie bruine eieren mee voor het echtpaar bij wie hij gaat theedrinken: de beschrijving daarvan is ontroerend en uitgebreid, terwijl de jaloezie van de echtgenoot heel terloops aandacht krijgt. Opvallend is dat de hoofdpersonen allen romantische, weinig zelfverzekerde mannen zijn en dat de vrouwen met beide benen op de grond staan. Muziek speelt een belangrijke rol: in ‘Rhapsody’ blijkt de hoofdpersoon slechts te willen leven met een vrouw met een mooie zangstem; in ‘Days’ vindt de componist Sorel inspiratie in de beeldschone, getrouwde celliste Leonora. De affaire tussen hen wordt als volgt beschreven: ‘It was not a tragedy that sweeps to its climax with hysterical and ironic laughter.’ Dat kan ook gezegd worden van de ingehouden verhalen van deze schrijfster, die zich helaas op haar eenendertigste het leven benam. Deze bundel verscheen voor het eerst in 1927; de nieuwe inleiding is van Elaine Morgan. Ook bij Virago is verschenen And Still I Rise van Maya Angelou (100 p., f21,65), poëzie waaruit blijkt dat zij niet alleen schrijfster en zwarte activiste maar vooral zangeres is. De gedichten lezen als liederen. Deze bundel is ook opgenomen in Poems van Maya Angelou (Bantam Books 210 p., f16,95) waarin vier dichtbundels verzameld zijn.
The fall of Kelvin Walker door Alasdair Gray (King Penguin 142 p., f19,20). Kelvin Walker is vanuit een kleine, religieuze gemeente in Schotland naar Londen gekomen. Met Nietzsche in de hand heeft hij ontdekt dat niet God maar de mens zelf verantwoordelijk is voor zijn daden. In Londen denkt hij zijn daadkracht te kunnen opvijzelen en hoopt daar mensen te ontmoeten die zijn opvattingen delen. Jill biedt de wereldvreemde Schot onderdak in het schamele huurkamertje dat ze met haar vriend deelt. Kelvins frisse ideeën vinden bij het assertieve stel wel gehoor, zoals zijn uitspraak over belangrijke en beroemde mensen: ‘Important people own and control things, but the public hardly ever know who they are. Famous people are mentioned a lot in the newspapers, actors and writers and royalty are famous, but they aren't important.’ Niet door enige kennis of opleiding gestoord solliciteert hij naar topfuncties binnen het bedrijfsleven, daarbij de naam van een beroemdheid uit zijn dorp gebruikend. Hij prijst zichzelf om zijn ‘energy, intelligence and integrity’, doorbreekt vaste codes en vindt een baan. Wordt beroemd in plaats van belangrijk; zijn godvruchtige vader wijst hem op zijn inconsequente gedrag en lokt hem mee terug naar Schotland. Een vlotgeschreven, komisch boekje dat terecht omschreven is als een ‘calvinist slapstick’.
One writer's beginnings door Eudora Welty (Warner Books 114 p., f14,75). In een kort, autobiografisch relaas schetst Eudora Welty het begin van haar carrière. Ze typeert haar ouders, de stimulerende kracht die van hen uitging. Vader hield niet van fictie, keek liever naar de toekomst maar kocht desalniettemin een typemachine voor zijn dochter. Moeder was blij dat dochter ging schrijven: het was wel veilig en bovendien hield ze zelf ontzettend van lezen. Welty legt verbanden tussen gebeurtenissen in haar leven en de manier van schrijven die ze ontwikkeld heeft. Uit beginprodukten geeft ze voorbeelden van slechte technieken en verkeerde accenten. Menselijke relaties blijken het belangrijkst te zijn voor haar, de personages mogen niet volgens vaste patronen getekend worden of binnen bestaande kaders passen. Aardig om te lezen is wat ze van zichzelf in de personages heeft gestopt. Welty schrijft met enthousiasme en niet veel pretenties over haar werk: ‘Freedom ahead is what each story promises - beginning anew.’ Je zou zo aan de slag willen gaan.
The lightning of august door Jorge Ibargüengoitia, vertaald door Irene del Corral (Avon Books 117 p., f16,65/Chatto & Windus 117 p., f24,50). In 1963 is deze scherpe satire op de Mexicaanse Revolutie voor het eerst verschenen. Generaal José Arroyo doet menige poging om aan de macht te komen, wil alles doen voor de revolutie (óf, zo nodig, om het eigen vege lijf te redden!). In twintig hoofdstukjes is dit zelfingenomen stuk onbenul de onbetrouwbare verteller, door zijn ogen krijgt de lezer een idee hoe de onuitroeibare corruptie werkt. Het beperkte perspectief heeft een uitermate onthullend én komisch effect maar wordt iets te veel tot procédé. Toch is het boekje aan te raden voor ieder die zich voor meer dan het voetballen uit Mexico interesseert. Bij Avon verscheen eerder The Dead Girls en The Crimes van Ibargüengoitia, beide ook in het Nederlands verkrijgbaar.
REINTJE GIANOTTEN
Auteursrechtelijk beschermd