Lucretius
Vervolg van pagina 9
zo droevig omdat het een leven wacht te doorschrijden in zoveel ellende?’
De pasgeboren baby als een schipbreukeling aan het strand, voor wie niet-geboren zijn gelukkiger zou wezen. Een veelgehoord argument in de Oudheid, jazeker, maar nooit voorzien van een zo jammerlijk beeld, dat geen lezer vergeet.
Een ander zeer indringend beeld, dat zijn navolgers in latere literatuur dan ook rijkelijk gevonden heeft, staat tegen het eind van Boek 1. Lucretius verantwoordt er zijn keuze van de poëzie als medium voor zijn boodschap. Zoals een dokter aan kinderen een medicijn te drinken geeft in een beker die voorzien is van een rand van honing ‘zo doe ik nu ook omdat dit betoog in de regel wat bitter aan hen schijnt, die het tot nog toe niet proefden, 't publiek er met afschuw zich afwendt... Daarom besloot ik met zoetklinkend Muzenlied, als met een zoete honing, hetgeen ik betoog te bestrijken. Op die manier zou ik wellicht uw geest door mijn vers kunnen boeien, terijl gij doorschouwde hoe van 't heelal het karakter en uiterlijk wezen gebouwd is.’
Hoe moet je de technisch zo moeilijke en maatschappelijk soms zo provocerende boodschap van Epicurus op een aantrekkelijke wijze presenteren? De dichter was zich het probleem zeer wel bewust.
Ruim tweeduizend jaar later blijkt Lucretius zijn probleem meer dan overtuigend te hebben opgelost. Zijn keuze voor de poëzie, met de zo vaak onvergetelijke beelden ter illustratie van zijn betoog, maakt hem tot een der allergrootsten.
Misschien had Gorter toch wel gelijk!
■
Auteursrechtelijk beschermd