Pocket & paperback
A room with a view door E.M. Forster met een voorwoord van en geannoteerd door Oliver Stallybrass (Penguin 256 p., f16,65). In 1908 verscheen deze prachtige roman voor het eerst, nu is hij net als A Passage to India verfilmd. De jonge Lucy wordt in Florence gezoend door George, de zoon van een socialist. De chaperonne troont haar direct weg van het gevaar; Lucy is zo verward door haar gevoelens dat ze zich laat overdonderen. Terug in Engeland krijgt ze kennis aan Cecil, een keurige heer die zich van zijn hogere sociale status terdege bewust is. Men vindt hem een goede partij en Lucy verdringt haar herinneringen aan Florence. Wanneer ze echter weer in aanraking komt met George, begint ze te twijfelen. Uit de tafelgesprekken in Pension Bertolini en de dorpsroddels in Summer Street komt een scherp beeld te voorschijn van de benauwende sociale conventies. De verteller richt zich enkele malen direct tot de lezer; een nu ondenkbare maar juist daardoor verrassende manier om bij de gebeurtenissen betrokken te worden. Het verhaal van een ontluikende liefde wordt besloten met een appendix uit 1958 waarin de auteur ons meldt hoe het verder is gegaan met zijn helden. Wat mij verbaast is dat de uitgever de moeite neemt een bij de film passend omslag te maken maar het gortdroge voorwoord van Oliver Stallybrass ongewijzigd aan de tekst vooraf laat gaan.
The Penguin Book of Caribbean Verse in English samengesteld door Paula Burnett (Penguin 448 p., f29,80. De Engelstalige poëzie uit het Caribisch gebied heeft een internationaal karakter, mede doordat ze haar oorsprong heeft in de Britse, de Westafrikaanse en de Noordamerikaanse traditie. De samenstelster van deze bloemlezing benadrukt het belang van de orale literatuur, waarmee ze dan ook begint. De eerste negentig pagina's zijn gevuld met liedteksten, verzen van krantedichters en werk van dub poets, dj-dichters die hun eigen teksten indubben op bestaande muziekbanden. De oudste slavenliederen dateren uit de tweede helft van de achttiende eeuw, voorbeelden van recentere songteksten komen van de zingende onderwijzer ‘The Mighty Chalkdust’ en Eddy Grant. De teksten zijn nu eens satirisch van aard, dan weer zijn het ordinaire roddels met scabreuze toespelingen. De literaire traditie, beginnend met een Jamaicaans gedicht uit 1718, laat een verhalende poëzie zien, die zeer verwant is aan de orale poëzie. De inleiding is nogal breedvoerig, de bewondering lijkt betuttelend en wat al te open, zoals de volgende conclusie mag doen blijken: ‘The poets of the English-speaking Caribbean have much to say to all those who care about the future, and who are prepared to look critically but constructively at the past.’
Marx for beginners door Rius (Writers & Readers in samenwerking met Unwin Paperbacks 158 p., f24,50). De tekenaar Rius heeft de opvattingen en de levensgeschiedenis van ‘Charlie’ Marx in cartoons weergegeven, daarbij flinke lappen tekst uit zijn voornaamste werken citerend. Behalve zijn eigen tekeningen gebruikt hij overbekend illustratiemateriaal waarvan gemakshalve maar geen bronvermelding gegeven is. De gewild humoristische teksten - ‘Wasn't he one of the Marx Brothers?’ - hebben op mij een averechtse uitwerking, maar wellicht kan de ‘verstripte’ tiener zich op deze manier het historisch materialisme eigen maken. Van eenzelfde type humor is Reich for beginners van David Zane Mairowitz met illustraties van German Gonzales bij de zelfde uitgevers (174 p., f24,50). Speciaal voor dames is een herdruk verschenen van The Origins of the Family, Private Property and the State van Friedrich Engels (Penguin Classics 236 p., f24,50), met een voorwoord van de feministe Michèle Barrett. Engels' opvatting dat de positie van de vrouw verslechterd is op het moment dat binnen de maatschappij privéeigendom van belang werd, wordt van kritische aantekeningen voorzien. In een helder en beknopt betoog vat Barrett de kritiek op dit werk van Engels samen. Ondanks de aanmerkingen op Engels' theorieën blijft de problematiek actueel: de discussie over het gezin en de rol van de vrouw daarbinnen is nog in volle gang. De voorwoorden van Engels zelf, bij de eerste en de vierde druk, zijn eveneens opgenomen.
REINTJE GIANOTTEN
Auteursrechtelijk beschermd