Pocket & paperback
Woman of letters. A life of Virginia Woolf door Phyllis Rose (Pandora 298 p., f24,50). Een leven is, net als een gedicht en een roman, een kunstwerk; de taak van de literaire biograaf is alle kunstwerken van een auteur te bestuderen. Dit is kortweg het uitgangspunt van Phyllis Rose, die voor haar studie van Virginia Woolf grotendeels hetzelfde materiaal gebruikt als Quentin Bell. Ze prijst zijn werk maar merkt op dat hij vooral over haar ziekte en zelfmoord schrijft, zonder daarbij haar gepubliceerde werk te betrekken, terwijl schrijven centraal stond in Woolfs leven. Rose legt de nadruk bewust niet op de ziekte maar op het feit dat Woolf ondanks haar ziekte immens produktief is geweest. Ze heeft haar leven in eigen hand genomen. Zowel in haar emotionele als haar intellectuele leven was het feminisme de essentie. De heldere inleiding van Rose wekt veel verwachtingen die vervolgens voor de volle honderd procent waargemaakt worden. Met gebruik van studies, ego-documenten én vooral de literaire werken van Woolf geeft ze een levendig portret van de vrouw die door Forster ‘the Invalid Lady of Bloomsbury’ werd genoemd. Rose laat in deze doortimmerde studie, die leest als een roman, zien dat ze meer was dan dat. Voor het eerst verschenen in 1978.
Emily Brönte. Her life and work door Muriel Spark en Derek Stanford (Arena 271 p., f24,50). De kritische beschouwing van het werk van Emile Brönte staat hier juist volkomen los van de door Spark geschreven biografische schets in de herdruk van het boek uit 1960. De heer Stanford beschouwt de literatuur over en van Emile; in zijn uiteindelijke waardeoordeel vergelijkt hij haar met heren van grote faam. Telt ze dan pas mee?
Pasternak. A biography door Ronald Hingley (Unwin Paperbacks 294 p., f34,30). Boris Leonidovich Pasternak wilde publiciteit voor zijn werken, niet voor zijn leven. Hij is vooral bekend van Doctor Zhivago en de commotie die ontstaan is toen hij voorgedragen werd voor de Nobelprijs. Volgens Hingley gaat de door hem geciteerde uitspraak nog steeds op: ‘It is hard to think of another literary work in the whole history of literature that has aroused such a world-wide public stir.’ Hingley heeft meer biografieën van Russische auteurs op zijn naam staan, evenals vertalingen uit het Russisch en een literatuurgeschiedenis.
In een lijvig boekwerk Anastasia (Fontana/Collins 576 p., f 19,20) tracht Peter Kurth te bewijzen dat Anna Anderson - in 1920 uit een Berlijnse gracht opgevist - inderdaad Anastasia was, de jongste dochter van de vermoorde Romanovs. Iacocca door David Abodaher (A Star Book 276 p., f 16,65). De biografie van ‘the most dynamic businessman of our time’, die als top-functionaris bij Ford ontslagen werd en vervolgens het noodlijdende Chrysler-bedrijf van het bankroet redde. In de slotalinea wordt gesteld dat als een filmacteur president van Amerika kan worden, een succesvol zakenman toch ook wel een kans maakt.
Ook ontslagen, maar dan als minister van Buitenlandse Zaken, is Francis Pym. In The politics of consent (Sphere Books 212 p., f 19,20) stelt hij zijn ideeën tegenover de kortzichtigheid en intolerantie van de huidige politiek. De uitgave van 1984 is met het oog op de verkiezingen herzien en uitgebreid met een hoofdstuk, ‘which considers how the government should approach the next two years, so that the party goes united into the election and emerges victorious from it’.
Werner Filmer en Heribert Schwan hebben voor het boek Richard von Weizsäcker (Knaur 351 p., f 16,90) tachtig mensen uitgenodigd om hun mening over de bondspresident op papier te zetten. Deze ‘Zeitzeugen’ van vriend en vijand, voormalige collega's en politici, familieleden en kerkgenoten vullen de biografische schetsen van de redacteuren aan. Vooraf gaat de rede die Weizsäcker op 8 mei in de Bondsdag gehouden heeft ter herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Van de popjournalist Dave Marsh verscheen Trapped. Michael Jackson and the Crossover Dream (Bantam Books 259 p., f35,85) De popster Jackson bereikte in 1984 de top van zijn roem met de verkoop van 25 miljoen exemplaren van zijn elpee Thriller. In datzelfde jaar ging hij met zijn familie op tournee en moest constateren dat het publiek zich tegen hem keerde. Met grote brutaliteit schrijft Marsh zijn biografie in de vorm van een open brief aan Jackson, waarin hij aangeeft waarom de zanger in de val zit. Hij wil hem opvoeden tot zelfstandigheid en vraagt hem keuzes te maken. Keuzes, die wel gemaakt zijn door Liv Ullman. In haar boek Choices (Bantam Books 215 p., f 16,65) beschrijft ze hoe zij met veel moeite eindelijk voor zichzelf heeft kunnen kiezen, wat de consequenties zijn van haar beslissingen en hoe ze haar persoonlijke vrijheid heeft gevonden in het werk bij de Unicef.
REINTJE GIANOTTEN
Auteursrechtelijk beschermd