[Fritzi Harmsen van Beek - vervolg]
oom Hein omdat die zo stapeldol op bulldogs was): aan de ene kant zie je een grote dikke engel met bulhondekop en een papier in zijn handen waarop men leest (dat kan alleen maar met een hele sterke loupe): ‘Welgefeliciteerd met Kerstmis en Gelukkig Nieuwjaar.’ Aan de andere kant staat de heilige maagd Maria eveneens met bulhondekop, wit-zwarte mopsogen en ook nog een stralend aureool. In de kribbe ligt een heel klein bulhondje te lachen.
De raadselachtige techniek waarmee dit alles gemaakt is, kan ik beter niet uit de doeken doen, want voor je het weet staat er weer een legertje slappe naäpers op. Alleen de ogen zal ik vertellen. Midden in het holst van de nacht staat Fritzi meestal op om met een minuscuul bijltje glazen kralen en diamanten te klieven. Die deeltjes worden vervolgens netjes beschilderd met een nog kleiner verfkwastje en dat zijn dan de ogen. Reuze praktisch is dat al het benodigde materiaal voor deze kunstwerkjes past in één grote luciferdoos: kralen, edelsteentjes, karmozijnen bonbonpapiertjes, venushaartjes, gemarmerde snorrebaarden, slakketanden, spaanders van sigarendoosjes en noem maar op.
Behalve ettelijke kerstnoten heeft ze nog noten gemaakt met de volgende thema's:
- | een vos die de passie preekt |
- | Hoop, Geloof en Liefde |
- | een ledikant met een konijn erin |
- | de engel Gabriël als geneesheer |
- | de gespikkelde kat en de tamme haas uit het schitterende gedicht van Yeats |
- | de drie koningen |
Het is meer dan jammer dat deze miniatuur tableaux vivants nauwelijks te fotograferen zijn om hier af te beelden. Dat moet dus maar een andere keer en liefst in full colour! Daar komt nog bij dat de maakster zelf nog slechts één van deze tovernoten bezit. De rest is liefdevol weggeschonken en het is maar de vraag of al die noten even liefdevol zijn bewaard. Vooral ten aanzien van sommige ex-verloofdes rijzen sombere twijfels.
Gelukkig is het wel mogelijk om hier een paar van haar tekeningen af te beelden. De kleine tekeningetjes stonden her en der verspreid op schetsbladen. De mooie slanke hondekop behoort toe aan haar hazewindhond Lifa die volgens haar minstens zoveel weg heeft van een reiger of slang als van een hond en buitengewoon veel krankzin in de ogen heeft. Het leuke is dat Lifa alvast voor Kerstmis een alleraardigste hondemand cadeau heeft gekregen en deze bruine hondemand lijkt verdraaid veel op een walnotedop maar dan meer dan duizend maal vergroot. Een schip van een hondemand! En er is godzijdank plaats in voor twee zodat mijn hond lekker kan aanschuiven.
Gefeliciteerd met Kerstmis, hondekoppen!
■
Fritzi Harmsen van Beek (1927) is de schrijfster van de gedichtenbundels Geachte muizenpoot en achttien andere gedichten (1965), Kus of ik schiet (1975) en de verhalenbundels Wat knaagt (1968) en Neerbraak (1969).