Vrij Nederland. Boekenbijlage 1985

Brieven

Amos Oz

Na het lezen van de roman: ‘A perfect Peace’ van Amos Oz, zit mevrouw Brouwers met een ongemakkelijk gevoel (Boekenbijlage, 5-10-'85). En dat zou iets te maken kunnen hebben met de diepere wortels van joden, die niet in Israël zouden liggen. Overigens, alleen ‘alwetenden’ Nederlandse recensenten kunnen het in hoofd halen om een romanschrijver uit een ander werelddeel, waarvan zij, in het Engels vertaald, iets gelezen hebben, een protocol voor te willen schrijven, volgens welk, hij een roman over zijn eigen samenleving dient te componeren. Of zit het mevrouw Brouwers misschien dwars, dat de romans van een schrijver, wiens wortels nog maar veertig jaar in dezelfde bodem steken, in vijftien talen werden vertaald, terwijl, anno 1985, een Chinese chemicus, voor zijn hobby, zojuist Multatuli's Max Havelaar onder handen heeft genomen? Misschien zou mevrouw Brouwers in een volgend artikel eens kunnen aangeven, hoe zij zich een uit diepe wortels ontsproten vervolgroman van Oz het liefst indenkt: - In elk hoofdstuk een opgejaagde Palestijn, met op de achtergrond schimmige joden, die de gesprekken hoofdzakelijk binnensluipen, in termen van gevaar, aanranding en doodslag, of gewoon een ontmoeting tussen de hoofdfiguur van het boek Yolek Lifschitz en premier Jaruzelsky in bijvoorbeeld een joodse wijk in Warschau.

Zeist

H. de Bruyn

NASCHRIFT MARJA BROUWERS:

Ik heb een vergelijking getrokken die de auteur bijna zelf aanreikte en die een opmerking van I.B. Singer verduidelijkt. Over diepe wortels, ja. Ik haal Singer aan met bronvermelding en al. De zin, frase, alinea of zelfs maar suggestie dat ik ‘protocollen’ voor ogen heb die ik wil voorschrijven, of mij allerlei nonsens indenk, kan ik nergens vinden en die had de briefschrijver wel even moeten aanwijzen. Bij gebrek daaraan: kijkend hoe wij zelf al eikaars woorden verdraaien als het nog maar om een simpel artikeltje gaat, zit mij niks dwars en heb ik het vertrouwen dat de rustige aandacht van een Chinese chemicus heus niet het ergste is dat Multatuli overkomen kan.

Claude Simon

Jullie schrijven in ‘Ter zake’ (Boekenbijlage, 2-11'85) over Claude Simon: Het Duitse televisieprogramma ‘Die grofie Bücherschau’ kon geen Duitse uitgever vinden bij wie het werk van Simon ooit verschenen kon zijn. Dit is natuurlijk in de eerste plaats een ‘testimonium paupertatis’ voor de Bücherschau. Ter informatie - van Claude Simon zijn de volgende vertalingen in het Duits verschenen: Bij Piper, München: Der Wind (Le vent), 1959. Die Straße in Flandern (La route des Flandres), 1960. Der Palast (Le Palace), 1962.

In ‘Bibliothek Suhrkamp’: Das Seil (La corde raide), 1964. Bij Luchterhand, Darmstadt: Das Gras (L'Herbe), 1970. Die Schlacht bei Pharsalos (La bataille de Pharsale), 1972. Die Leitkörper (Les corps conducteurs), 1974. Zijn laatste drie boeken zullen bij Rowohlt, Hamburg, verschijnen. (Sorry voor deze ‘deutsche Gründlichkeit’!) Simon wordt dus niet alleen in Zweden maar ook in Duitsland veel gelezen. Is het voor journalisten te moeilijk er achter te komen?

Amsterdam

M. Grootendorst-Wagener