Pocket & paperback
Double Yoke door Buchi Emecheta. Fontana African Fiction 160 p., f 8,75. ‘For what is a woman if after all her degrees and what have you, she is not married?’ Nko studeert aan de universiteit van Calabar in Nigeria. Ze wil graag een goed opgeleide, moderne vrouw worden en carrière maken, maar ze wil ook een goede, traditionele vrouw zijn voor Ete Kamba. Ze wil met hem trouwen, want wat ben je waard als vrouw zonder man? Ete studeert aan dezelfde universiteit en heeft problemen met haar moderne opvattingen. Hij probeert haar streven naar onafhankelijkheid te begrijpen, kan echter niet nalaten haar te controleren. Als Nko twijfelachtige contacten onderhoudt met professor Ikot, keert hij zich van haar af. Nko wil zowel de carrière als de man, dreigt met lege handen achter te blijven, maar treedt doortastend op. Met hulp van een docente en solidaire vrienden komt het toch tot een happy end. De vertelstructuur is niet zo sterk; het verhaal zou gedeeltelijk het resultaat zijn van een schrijfopdracht van de ongelukkige Ete, maar daarvoor is het te veel vanuit een vrouwelijk standpunt geschreven. Het verhaal is belerend maar toch boeiend; vooral de discussies tussen de studenten die enerzijds nog traditionele waarden hebben en anderzijds willen voldoen aan de eisen van de moderne tijd, zijn interessant.
Christina Alberta's father door H.G. Wells. The Hoggarth Press 410 p., f 21,15. Meer dan vijftig romans schreef Wells, waarvan deze in 1925. Christopher Priest citeert in zijn voorwoord de auteur zelf, die heeft gezegd dat ‘the larger part of my fiction was written lightly and with a certain haste’, daarmee doelend op de boeken die hij in de jaren twintig schreef. Het lijkt alsof hij zo gehaast was dat hij niet kon kiezen wie de hoofdpersoon moest worden in dit boek, de vader of de dochter. Na de dood van zijn vrouw doet de heer Preemby de wasserij meteen van de hand en vertrekt met zijn dochter naar Londen om een nieuw leven te beginnen. Christina Alberta zoekt een pension voor haar vader en neemt zelf haar intrek in een studio in Chelsea. Hij ontdekt tijdens een seance de reïncarnatie van een Sumerische grootheid te zijn, Sargon, koning der koningen. Hij neemt zijn taak serieus, wil het volk redden, maar verdwijnt en belandt uiteindelijk in een gekkenhuis. Zij wordt tijdens de speurtocht naar haar vader in een razend tempo volwassen en vormt zich moderne ideeën over de liefde, het feminisme en de wetenschap. Zij wijst de theorieën van haar vrienden over haar vader af, verdedigt hem met haar eigen levensfilosofie. De twee sympathieke helden met hun eigenzinnige opvattingen dragen deze ietwat te breed uitgemeten roman.
A difference of design door W.M. Spackman (A Dutton Obelisk Paperback 116 p., f 26,25) In opdracht van de rijke weduwe Newman komt Lewis Lambert Sather naar Frankrijk om haar zoon Chad uit de handen van de comtesse Fabienne de Borde Cessac te bevrijden om hem terug te brengen naar Amerika, waar hij het familiebedrijf moet runnen. In Parijs neemt Sather via een escort-service Maria Godfrey in dienst, die hem naar de juiste hotels, restaurants en bezienswaardigheden brengt. In bed hebben ze het veelvuldig over vroegere verhoudingen en huwelijken, waarbij hij de stelling poneert dat de verliefdheid van vrouwen bij hun goede manieren hoort, dat het geen passie is maar een stijl. De getrouwde comtesse is meteen razend verliefd op Sather en ze ruilt haar minnaar Chad Newman graag voor hem in. In het eerste en laatste hoofdstuk is zij de ik-figuur. Een mengeling van Frans en Engels in een ah- en oh-stijl die je doet duizelen, is het resultaat. ‘For I thought ah mes belles aïules how straightforward being alive must one have been, au grand siècle.’ Ten dele vanuit een vrouwenperspectief schotelt Spackman ons een aantal vooroordelen voor over de wijze waarop vrouwen mannen liefhebben waar ik me toch heel slecht in kan vinden.
The colonel's daughter and other stories door Rose Tremain. Arena 174 p., f 16,10. Charlotte, de dochter van de kolonel, is een gevierd revolutionaire in de vrouwenbeweging. Als haar ouders in Wengen, Zwitserland, op vakantie zijn, steelt ze uit hun huis een koffer vol juwelen en andere waardevolle spullen. Ze doet dit om haar vriend Jim Reese, een lethargisch type, ooit drummer in een band, aan kapitaal te helpen zodat hij een nieuwe band kan oprichten. Hij voelt zich echter gekleineerd en slaat haar het ziekenhuis in. Franklin Doyle, die zichzelf verwondt als zijn vriendin hem verlaat, belandt in hetzelfde ziekenhuis. Charlotte wordt gearresteerd omdat de butler die ze vastgebonden had bij de diefstal, de schok niet overleefd heeft. Reese verdrinkt zichzelf, Doyle gaat Charlottes leven beschrijven. Dit overvolle verhaal wordt nog opgevuld met sfeerschetsen uit Wengen, die de gemankeerde relatie tussen Charlotte en haar ouders moeten verhelderen. Het bezwaar van dit verhaal, en andere verhalen uit deze bundel, is dat het te veel onuitgewerkte elementen bevat. Bovendien is bijvoorbeeld de relatie van Charlotte met haar ouders, en met Jim oppervlakkig beschreven. Het verhaal over de tweede huwelijksnacht van een vader, waarin de belevenissen van de twee zoons beschreven zijn, is mooi maar het slot is geforceerd. Kortom de lezer blijft onbevredigd achter.
The little drummer girl door John Le Carré. Pan Books 522 p., f 13,55. De lokvogel is de titel van de Nederlandse vertaling van dit boek, tevens titel van de film die nu in de bioscopen draait. Dat laatste is reden om een nieuwe editie van deze bestseller van Le Carré op de markt te brengen. Marty Kurz, een Israëlisch geheim agent komt naar West-Europa om een einde te maken aan een serie bomaanslagen, waarvan vooral joden het slachtoffer zijn. Om de Palestijn die de aanslagen pleegt uit te schakelen, gebruikt hij als lokvogel Charlie, een Engelse actrice met revolutionaire opvattingen. Kurz brengt haar ertoe een rol te spelen in ‘the theater of the real’. De Palestijnse zaak wordt hier tegenover de joodse zaak gezet. Maar het is niet alleen een politieke roman, het is ook een thriller. Dit uitermate spannende boek is door R. Ferdinandusse ‘schitterend’ genoemd (VN 26-3-1983). Het is inderdaad ruim vijfhonderd bladzijden lang genieten.
REINTJE GIANOTTEN