De Vorsterman Bijbel

§ Dat .iiij. Capittel.

[p. Y7v]

1

⁺ENde Gorgias nam vijf duysent mannen met hem, ende duysent wtuercoren rosuolcs Ende hi verroerde des nachts den heyrlegher

+ A

2

om der Ioden heyrleger waert te trecken, dat sise onuersienlijc slaen souden, Ende die kinderen die wter borcht waren, die waren haer leytsmannen,

3

Ende Iudas die hoordet, ende stont op om die machtige te slaen, die machte van des conincs heyr die in Ammaum waren,

4

Want noch was dat heyr gescheyden vanden heyrlegher,

5

Ende Gorgias quam in Iudas heyrleger bi nachte, Ende Gorgias en vanter niemant, Ende hi sochtse ooc int geberchte, want hi seyde dese vlieden van ons.

6

Ende doent dach geworden was, so saghen si Iudam op dat velt met drie duysent mannen alleen, die noch wapenen noch swaert en hadden,

7

Ende si sagen der heydenen leger starc, ende al omme ende omme hen, die gewapende, ⁺ ende dat rosuolck, Ende dese mannen waren gheleert ten strijde.

+ exo. xiiij.b

8

Ende Iudas seyde totten mannen die met hem waren, En ontsiet dese menichte niet, ende en veruaert v niet van haeren geruchte,

9

Ghi sult gedencken, hoe onse vaderen werden behouden in die roode zee, daer hen Pharao na volchde met eenen grooten heyre.

10

Ende nv laet ons roepen inden hemel ende die HEERE sal onser ontfermen, ende sal ghedencken onser vaderen testament, ende sal huyden dit heyr in twee wriuen voor onse aensichten,

11

Ende alle dye heydenen sullen weten, dattet Godt is die Israel vrymaect, ende verlost.

12

Ende die vremde gheboren hieuen haer ooghen op, ⁺ ende sagense comen teghen hen,

+ B

13

Ende si trocken wten tenten totten stride, ende die met Iudas waren trompten metten trompetten,

14

Ende si vergaderden, ende die heydenen ghinghen tonder ende vloden op dat velt,

15

Maer die achterste vielen metten swaerde, ende si volchden hen tot ^* Gazeron) ende totten velden van Idumeen ende van Azoten, ende van Iamne, ende van dien vielen tot drie duysent mannen toe,

* Tgriecs assaremot.

16

Ende Iudas keerde weder, ende zijn heyr volchde hem,

17

Ende seyde totten volcke, En begheert gheenen roof, want den strijt is tegen ons,

18

ende Gorgias ende zijn heyr is opten berghen bi ons, Maer staet nv tegen onse vianden ende veriaechtse, Ende daer na suldy sonder sorge vrij den roof nemen

19

Ende doen Iudas noch dit sprac, so openbaerde een partie van verre aenschouwende vanden berge,

20

Ende Gorgias sach, dat die sine geuloden waren, ende dat die tenten ontsteken waren, want den rooc diemen sach bewees, wat aldaer geschiet was,

21

⁺Ende doen si dit sagen, so ontsaghen si hen herde zeere, om dat si Iudam ende zijn [kolom] heyr sagen ghereet om te striden, op dat velt,

+ C

22

Ende si vloden alle in der heidenen velt,

23

Ende Iudas keerde hem totten roof waert, vanden tenten Ende si namen veel gouts ende siluers ende blau cleederen, ende purpur vander zee, ende ooc veel costelike cleynodien, ende groot goet,

24

Ende als si weder keerden so songen si lof, ende dancten God vanden hemel, want hi goet is, ende inder eewicheyt duert zijn ontfermherticheyt,

25

Ende in dien dage gesciede groote salicheyt in Israel.

26

Ende die ghene die vanden heydenen ontgaen waren quamen en seydent Lisias, al datter geschiet was.

27

Ende doen hi dit hoorde, soo wert hi aelmachtigh van grooten rouwe in sinen moet om dattet in Israel, alsoo niet gheuallen en was, so hi woude, ende also als die coninck beuolen hadde.

28

⁺Ende int tweede iaer vergaderde Lysias tsestich duysent wtuercoren mannen, ende vijf duysent rosuolcs, om dat hise beuechten soude,

+ D

29

Ende si quamen int ioetsche lant, ende sloeghen tenten in Bethoron. Ende Iudas quam hen te gemoet met thien duysent mannen,

30

ende si sagen een sterck heyr, ende hy badt ende seyde, Verlosser van Israel, ghi zijt ghebenedijt, ⁺ die des machtichs oueruallinge in stucken braect, door Dauid ws knechts hant, ende leuerde dier vremde gheboren ghetelde in Ionathas Sauls soons hant ende zijns schiltknechts, ⁺

+ i.re. xvij.f

+ i.re. iiij.b.

31

Besluyt dit volc HEERE, in ws volcs van Israel handen, ende laetse gescheynt worden, in haer heyr ende in haer rosuolck,

32

Gheeft hen anxt, ende die stouticheyt haerder macht doet smilten, ende laetse beroert ende veruaert worden, met haer vernielinghe

33

Worptse neder met der ghenen swaerden die v lief hebben, ende alle die uwen naem bekennen, moeten v louen in lofsangen,

34

Ende si maecten strijdt, ende van Lysias heyr vielen af vijf duysent mannen.

35

Ende doen Lysias sach, dat zijn luyden vloden, ende der Ioden stoutheyt, ende dat si bereet waren te leuen, oft sterckelijcken met eenen moet te steruen, soo voer hi wech tot Antiochien, ende koos ruyters wt, dat hi met grooter menichten weder comen soude int Ioetsche lant.

36

Ende Iudas ende zijn broeders seyden, Siet, onse vianden zijn nv tonder ghedaen, ⁺ Laet ons op trecken, om die heylighe plaetsen te suyueren ende te vernieuwen,

+ E

37

Ende alle dat heyr vergaderde, ende troc opten berch van Syon,

38

Ende si saghen die heylighe plaetse verwoest, ende den outaer ontsuyuert, ende die porten verbrandt, ende in die voorhouen vanden tempel Gods schueten ghewassen, ghelijck si in die bosschen, ende in berghen

[p. Y8r]

plaghen te wassen, ende die eedtcameren om geworpen,

39

Ende schoerden haer cleederen, ende weenden met grooten geweene, ende si deden asschen op haer hooft,

40

ende vielen op haer aensichte op die aerde, ende si riepen met trompetten der teekenen, ende riepen totten hemele,

41

Iudas ordineerde doen ter tijt mannen die vechten souden, teghen die gene, die in de borcht waren, tot dat si dat heylich huys ghesuyuert souden hebben.

42

Ende hy verkoos priesteren sonder smette, die den wille in Gods wet hadden,

43

ende die suyuerden dat heylich huis, Ende si droegen die steenen die besmet waren, in een onsuyuer plaetse,

44

Ende Iudas peynsde vanden outaer des brantoffers die geontwijdet was, wat hi daer mede doen soude

45

⁺Ende hem viel eenen goeden raet in, dat hy dien breken soude, op dat hi hen tot gheenen lachter en werde, want die heidenen hadden dien besmet ende si braken dien,

+ F

46

Ende leiden den steen opten berch vanden huyse, in een betamelijke plaetse, Tot dat een propheet comen soude, ende antwoorden daer af,

47

Ende si namen heele steenen nader wet Ende si timmerden eenen nieuwen outaer dien gelijc, die te voren was,

48

ende si stichten die heylige plaetse, ende heylichden, dat binnen int huis was ende inden portael ende binnen den voorhoue.

49

Ende si maecten nieuwe heylighe vaten, ende droeghen eenen candelaer inden tempel, ende den brantoffer outaer,

50

ende si ontstaken dye lichten die opten candelaer waren, ende si lichteden inden tempel.

51

Ende si leyden op die tafele brooden, ende hingen die gordinen, ende volbrachten alle haer werc, dat si ghemaect hadden.

52

Ende opten vijf ende twintichsten dach, der neghenster maent, dat is dye maent dye Casleu heet, int honderste ende achten veertichste iaer, stonden si voor den dage op,

53

⁺ende offerden offerhande, opten nieuwen outaer, vanden brantoffer, dien si ghemaect hadden, om offerhande daer op te doen, naeder wet,

+ G

54

Naeder tijt ende naden dach, dat dye heydenen den outaer besmet hadden, inden seluen daghe is hi wederomme vernieut met sange, met fluiten harpen ende cymbalen.

55

Ende alle tvolck viel op zijn aensicht, ende aenbadt ende gebenedijden god inden hemel, die hen voorspoet gaf,

56

ende si deden die wijnghe des outaers acht daghen, ende si offerden brantoffer, ende danckelijcke spijsoffer met blijschappen,

57

Ende vercierden dat aensicht vanden tempel, met gulden croonen, ende met schildekens, ende si volmaecten die poorten ende eedt cameren, ende hingen dueren aen

58

Ende daer gheschiede seer groote blijschap inden volcke, ende der heydenen lachter wert van hen gekeert,

59

Ende Iudas ende zijn broede-[kolom]ren, ende alle die vergaderinghe van Israel oordineerde, datment van iare tot iare soude doen, ende houden tot zijnder tijt, den dach van des outaers wijnghe met vruechden, ende met blijschapen acht dagen lanc, vanden vijf ende twintichsten dach vander maent Casleu.

60

Ende in dien tiden stichte Iudas ende zijn broeders den berch Syon met hoogen mueren, ende vaste torrens, al om ende omme, op dat dye heydenen nemmermeer comen en souden ende vertreden dien, also si te voren gedaen hadden

61

Ende si leyden daer een heyr omme, dat si hem houden souden, ende si maectent vast om Bethsuram te bewaren, ende om dattet volck een vaste stede soude hebben, tegen dat aensicht van Idumeen.

§ Hoe Iudas die heydenen bestreedt dye Ierusalem wilden verderuen, Van Timotheo den hertoge van Ammon, Hoe Simon van sinen broedere gesonden, die heydenen bestreet