De Vorsterman Bijbel
(ca. 1528-1531)–Anoniem Vorsterman Bijbel– Auteursrechtvrij1Ga naar margenoot+SAlich zijn die ghene, dye onbesmet zijn opten wech, Dye in des HEREN wet wandelen. | |
2Salich zijn die ghene die zijn getuygenissen Ga naar margenoot* ondersoecken) die hem van geheelder herten soecken, | |
3Want die quaet doenders, en wandelen niet op zijn wegen. | |
4Ghi hebt geboden naerstelic te houden, so wat ghi geboden hebt. | |
5Och oft mijn wegen recht gescict werden om te bewaren uwe rechtuerdichmakingen | |
[pagina B3r]
| |
6Dan en sal ic niet beschaemt worden, als ic alle uwe gheboden aenschouwe. | |
7Ick sal v beliden met oprechter herten, dat ghi mi gheleert hebt, die oordeelen uwer rechtueerdicheyt. | |
8Vwe rechtueerdichmakingen sal ick bewaren, En verlaet mi niet alsoo algheheel. § Den tweeden In quo cor. | |
9Ga naar margenoot+WAer mede sal een iongelinc sinen wech beteren Als hi bewaert uwe Ga naar margenoot* geboden) | |
10Ick hebbe v gesocht wt geheelder mijnder herten, en verstoot mi niet van uwen gheboden. | |
11Ick hebbe uwe redenen in mijnder herten verborgen, Op dat ic niet tegen v en sondighe. | |
13Ic heb dit met minen lippen vertelt, alle die oordeelen ws monts. | |
14Ick verblide mi inden wech uwer ghetuyghenissen, Als in alderhande rijcdom. | |
15Ick sal mi oeffenen in uwe geboden, Ende aenschouwen op uwe paden. | |
16Ick sal ouerpeynsen om mi te oeffenen in uwe rechtueerdichmakinghe, ende ic en sal niet vergheten uwer woorden. Den derden. Retribue. | |
17Ga naar margenoot+GHeeft Ga naar margenoot* uwen knechte wederom zijn loon, maect mi leuendich, ende ick sal dijn woorden bewaren.) | |
18Opent mi die oogen, ende ic sal sien, die wonderlicheden in uwe wet. | |
21Ghi strafte die hoouaerdighe, vermaledijt zijn si die wech gaen van uwen geboden. | |
22Keert van mi versmaetheit ende verachtinge, Want ic Ga naar margenoot* begheerde) uwe ghetuyghenissen. | |
23Want sekerlijck die princen saten oock, ende spraken tegen mi, Maer uwe knecht oeffende hem in uwen rechtuaerdichmakingen. | |
24Ga naar margenoot* Want uwe ghetuyghenissen zijn ooc mijn ouerpeynsinghen, ende uwe rechtuaerdichmakinghen zijn minen raet) Den vierden Adhesit. | |
27Onderwijst mi den wech door den welcken ghi rechtuaerdich maect, so sal ic mi oeffenen in uwe wonderen. | |
28Mijn ziele heeft Ga naar margenoot* gesluymert) van verdriete Ga naar margenoot* vesticht mi in) uwe woorden. | |
29Doet van mi wech den val-[kolom]schen wech der onrechueerdicheyt, Ga naar margenoot* ende van uwe wet ontfermt mi.) | |
30Ick heb eenen sekeren wech der waerheyt vercoren, uwe oordeelen en heb ic niet vergheten. | |
31Ick hinc aen uwe ghetuygenissen, HEERE en wilt mi niet bescamen. | |
32Ick liepe den wech uwer gheboden, Als ghi mijn herte verbreydet. Den vijfsten. Legem pone. | |
33Ga naar margenoot+HERE Ga naar margenoot* stelt) mi een wet den wech uwer rechten, ende ic salse eewelic Ga naar margenoot* ondersoecken) | |
34Gheeft mi verstant, ende ic sal Ga naar margenoot* doorsoecken) uwe wet, ende ick salse houden in gheheele mijnder herten. | |
35Leyt mi opten pat uwer geboden, want ic heb lust daer toe gehadt. | |
36Neycht mine herte, tot uwe ghetuygenissen, ende niet tot ghiericheit. | |
37Keert af mine oogen, dat si dat ydel niet en sien, maect mi leuende op uwen wech. | |
39Keert van mi wech de versmaetheit die ic vermoede, want v oordelen zijn lieflijc. | |
40Siet, ic begeerde wat ghi beuolen hebbet, maect mi leuende door uwe gerechticheyt. Den sesten. Et veniat. | |
42Ende ick sal antwoorden een woort minen lasteraers, Want ick verliet mi op uwe woort. | |
43Ende en neemt niet van minen monde, dat woort der waerheyt so geheelic, want ic verhoepte op uwe oordeelen | |
44Ende ick sal uwe wet altoos bewaren, immermeer ende eewelijck. | |
45Ende ick wandelde in wider ruymte, want ic sochte uwe geboden. | |
46Ende ic sprac van uwen getuygenissen, voor dat aensicht der coningen, ende ic en schaemde mi niet. | |
48Ende ic hief mine handen op tot uwen geboden, die ic beminnede, Ende ic sal mi oeffenen in uwen rechten. Den seuensten Memor esto. | |
50Dat heeft mi vertroost in mijnder ootmoedicheyt, Want uwe wtspraken maecten my leuende. | |
51Die hoouaerdige Ga naar margenoot* deden onrechtuaerdelijc tot allen tijden) Maer ic en wijcte niet van uwer wet. | |
52HEERE, ic gedachte uwer oordeelen, die vander werelt ane zijn, ende werde getroostet. | |
54Vwe rechten waren mine liedekens, inden huyse mijnder wooninghen. | |
[pagina B3v]
| |
55HEERE ic gedacht snachts op uwen naem, ende ic bewaerde uwe wet. | |
56Dat is mijn gheworden, dat ick bewaerde uwe gheboden. § Den achtsten Portio mea | |
57Ga naar margenoot+ICk hebbe geseyt, HEERE, mijn deel ist, dat ick uwe Ga naar margenoot* wet) houde. | |
58Ic bede uwe aensicht van mijnder gheheelder herten, ontfermt v mijnder na uwe redene. | |
59Ick ouerdachte mine wegen, ende ick keerde mine voeten, om tot uwen getuygenissen. | |
61Der sondaren zeelen hebben mi geknoopt al omme, maer ic en vergat uwer wet niet, | |
62Te middernacht stont ic op, om v te dancken, Ouer die oordeelen uwer gerechticheyt. | |
63Ick ben mede deelachtich alle der gheender die v vreesen, die v geboden onderhouden, | |
64HERE die aerde is vol van uwer ontfermherticheyt, leert mi uwe rechten. § Den neghensten Bonitatem fecisti. | |
66Leert mi goetheyt, leeringhe, ende conste, Want ick ghelooft hebbe uwen gheboden, | |
67Eer ic verootmoedicht wert, dwaelde ick, Ga naar margenoot* Daerom) heb ic uwe redenen onderhouden, | |
68Ghi zijt goet ende vriendelijck, leert mi uwe rechten in uwe goetheyt. | |
69Die onrechtueerdicheyt der hoouaerdigher is vermenichfuldicht ouer mi, Maer ick sal ondersoecken wt mijnder gheheelder herten uwe gheboden. | |
71Het is mi goet, dat ghi mi verootmoedicht hebt, op dat ic uwe rechten mach leeren. | |
72Die wet ws monts is mi beter, dan veel duysentstucken gouts ende siluers. Den thienden Manus tue. | |
73UWe handen hebben mi ghemaect ende bereyt, gheeft mi verstant, dat ick uwe geboden leere. | |
74Die v vreesen, die sullen mi sien, ende hen verbliden, Want ic hebbe ghehoept op uwe woorden. | |
75HEERE ick bekent dat uwe oordeelen rechtueerdicheyt zijn, Ende ghi hebt mi verootmoedicht in uwer waerheit. | |
76Vwe barmherticheyt moete mi troosten, Na uwe redene laet uwen knechte gescieden. | |
77Laet uwe ontfermherticheden tot mi comen dat ic leue, want mijn Ga naar margenoot* oeffeninge ende ghepeys) is uwe wet. | |
78Laet die hoouaerdige beschaemt worden, [kolom] Want si onrechtuaerdelike Ga naar margenoot* boosheyt tegen mi ghedaen hebben) Maer ic sal geoeffent worden in uwen gheboden. | |
79Die v vreesen, ende uwe getuyghenisse kennen, moeten hen tot mi keeren. | |
80Laet mijn herte onbesmet worden in uwe rechtueerdichmakingen, op dat ic niet beschaemt en worde. Den elfsten Defecit. | |
81Ga naar margenoot+MIin ziele Ga naar margenoot* is verghaen van haer seluen in) uwe salicheyt, Ende ick hebbe hope gehadt op uwe woort. | |
82Mijn oogen zijn verghaen na uwer spraken, ende segghen Wanneer sult ghi mi troosten? | |
83Want ick ben ghelijc een wijnflessche inden rijm, Vwe rechten en heb ic niet vergeten, | |
84Hoe vele zijn der dagen ws knechts? Wanneer wildi oordeel houden, ouer mine veruolgers. | |
85Die boose menschen hebben mi Ga naar margenoot* clapperije vertelt) die niet en zijn als uwe wet. | |
86Alle uwe geboden zijn rechtueerdicheyt, Die boose menschen hebben mi veruolcht, helpt mi. | |
87Si hebben mi bi na verteert opter aerden, Maer ic en hebbe uwe geboden niet achter gelaten. | |
88Maect mi leuende na uwe barmherticheyt, ende ic sal die ghetuyghenissen ws monts bewaren. Den twaelfsten In eternum domine. | |
90Vwe waerheyt duert van geslachte tot geslachte, ghi hebt die aerde gefundeert, ende si blijft staen. | |
91Na v oordinancie blijuen die dagen volherdich, Want alle dingen dienen v. | |
92Ten waer dat uwe wet mijn Ga naar margenoot* oeffeninghe) en waere, ick waer messchien verghaen in mijn Ga naar margenoot* ootmoedicheyt.) | |
93Ic en sal nimmermeer vergeten dat ghi beuolen hebt, want ghi maect mi daer mede leuende. | |
94Ic ben uwe, maect mi ghesont, want ic sochte uwe gheboden. | |
95Die Ga naar margenoot* sondaren) wachten op mi, dat si mi verdoen souden, Maer ic Ga naar margenoot* verstont) uwe getuyghenissen. | |
96Ic hebbe alle verghanckelics dincs een eynde gesien, V gebot is zeer breet. Den derthienden Quommodo dilexi. | |
98Ghi hebt mi met uwen geboden wiser gemaect, bouen mine vianden, want het is eewelijc mijn. | |
99Ick heb meer verstaen bouen alle mine leeraers, want uwe ghetuyghenissen zijn mine ouerpeynsinghen. | |
100Ick hebbe meer verstaen dan die ouden, Want ic hebbe uwe gheboden ghesocht | |
101Ick hebbe bewaert mijn voeten van allen | |
[pagina B4r]
| |
quaden weghen, op dat ic uwe woorden soude bewaren. | |
102Ic en ben niet getreden van uwen oordeelen, want ghi hebbet Ga naar margenoot* mi een wet gestelt.) | |
104Ic Ga naar margenoot* hebbe van uwen geboden verstaen) daerom hate ic allen valschen wech. Den veerthienden. Lucerna pedibus meis verbum tuum. | |
106Ic swoere ende houde voor mi dat, Dat ic die oordeelen uwer gerechticheyt bewaren sal, | |
107Ick ben zeer verootmoedicht, HEERE maect mi leuende na uwen woorde. | |
108Laet v behaghen HEERE die vrywillighe offerande mijns monts, ende leert mi uwe oordeelen. | |
109Mine ziele is altoos in mine handen, Ende ic en hebbe niet vergeten uwe wet. | |
111Vwe ghetuyghenissen hebbe ic tot een erffenisse vercregen tot inder eewicheyt, Want si zijn mijns herten genoechte. | |
112Ick hebbe mijn herte na uwe recthuaerdichmakinghe te doen, gheneycht eewelijc Ga naar margenoot* om des loons wille.) Den vijfthienden Inniquos odio. | |
113Ga naar margenoot+IC hebbe die Ga naar margenoot* boose menschen) gehaet, ende beminnede uwe wet. | |
115Wijct van mi ghi boosachtige, Ende ic sal die gheboden mijns Gods Ga naar margenoot* ondersoecken) | |
116Ga naar margenoot* Ontfanct mi door uwe redene, ende ick sal leuen, ende en laet mi niet beschaemt worden van mijnder hope. | |
117Helpt mi, ende ic sal gesont worden, so sal ick Ga naar margenoot* met ouerdencken mi oeffenen in) uwe rechten | |
118Ghi Ga naar margenoot* versmaet) alle die van uwe rechtuaerdicheden wech gaen, Want haer ghedachte is onrechtuaerdich. | |
119Ga naar margenoot* Ick heb alle die sondaren der aerden gheacht als ouertreders) daeromme beminde ic uwe ghetuygenissen. | |
120Ga naar margenoot* Maect vast mijn vleesch met dine vreese) want ic heb mi ontsien van uwen oordeelen. Den sesthienden Feci iudicium. | |
121Ga naar margenoot+ICk hebbe ghedaen oordeel ende gherechticheyt, en gheeft mi niet ouer, den ghenen die mi verdrucken. | |
122Ontfanct uwen knecht ten besten, dat mi die hoouaerdige niet en verdrucken. | |
123Mijne oogen gebraken na uwe salicheyt, ende nae die redene uwer gherechticheyt. [kolom] | |
124Doet met uwen knechte na uwer ontfermherticheyt, ende leert mi uwe rechten. | |
125Ic ben uwe knecht, onderwijst mi, ende geeft mi verstant, dat ic bekenne uwe getuyghenissen. | |
126Het is tijt dat ghi die HEERE daer toe doet, Si hebben uwe wet gebroken | |
127Daeromme beminde ic uwe gheboden, bouen gout, ende bouen costelike Ga naar margenoot* Topasion.) | |
128Daeromme schicte ic mi tot alle uwe geboden, ende ic hatede alle boose weghen. Den seuenthiensten Mirabilia testimonia. | |
129Ga naar margenoot+UWe getuyghenissen zijn wonderlijc, Daeromme Ga naar margenoot* doorsochtse) mine ziele, | |
130Ga naar margenoot* Die wtlegghinge van uwen redenen verlicht) ende geeft den cleynen kinderen verstant. | |
131Ic dede minen mont open, ende haelde adem, Want ic begeerde uwe gheboden. | |
132Siet op mi, ende zijt mi genadich, Ga naar margenoot* na dat oordeel der) ghenen die uwen naem beminnen. | |
133Rechtet mine ghanghen na uwe redenen, ende en laet gheen onrechte ouer mi heerschappie hebben. | |
134Verlost mi vander menschen onrecht, Op dat ic mach houden dat ghy beuolen hebt. | |
135Verlicht v aenschijn ouer uwen knecht, ende leert mi uwe rechten. | |
136Wateruloeden gingen van minen oogen, om dat si uwe wet niet en bewaerden. Den achthiensten Iustus es domine. | |
138Ghi hebt gheboden die rechtueerdicheyt ws ghetuyghenissen, ende uwe waerheyt zeer te houden. | |
139Mine toornige liefde heeft mi doen beginnen te Ga naar margenoot* verrotten) om dat mine wederpartiders uwer woorden vergheten hebben. | |
141Ick ben een cleyn ionghelinck, ende veracht, ic en hebbe niet vergeten uwe Ga naar margenoot* rechtuaerdichmakinghen.) | |
142Vwe gherechticheyt is een eewighe gherechticheyt, ende uwe wet is die waerachticheyt. | |
143Benautheyt ende druck hebben mi gheuonden, V geboden zijn mijn Ga naar margenoot* ouerpeynsingen om te oeffenen. | |
144Ga naar margenoot* Die gerechticheden zijn uwe ghetuyghenissen inder eewicheyt, Gheeft mi verstant) ende ic sal leuen. Den neghenthiensten Clamaui in toto | |
145Ga naar margenoot+ICk riep in gheheelder wijnder herten verhoort mi HEERE Ic sal uwe rechten Ga naar margenoot* versoecken.) | |
146Ic riep tot v, maect mi ghesont, Op dat ick uwe gheboden beware. | |
147Ic voorquam inder schemeringhe vanden daghe, ende riep, want op uwe woorden | |
[pagina B4v]
| |
hadde ick hope. | |
148Mine ooghen voorquamen tot v inder dagheraet, dat ick uwe redenen soude hanteren. | |
149Hoort mine stemme nae uwer barmherticheyt, HEERE maect mi leuende na uwen oordeele. | |
150Mijn veruolghers ghenaecten Ga naar margenoot* totter onrechtueerdicheyt) ende zijn verre van uwer wet gheworden. | |
151HEERE, ghi zijt na bi, ende alle uwe weghen zijn die waerachticheyt. | |
152Ick wiste te voren vanden beghinne van uwe ghetuyghenisse, Dat ghise eewelijck ghefundeert hebt. Den twintichsten Vide humilitatem | |
153Ga naar margenoot+SIet mijne vernedertheyt, ende verlost mi, helpt mi wt, Want ic en heb uwer wet niet vergheten. | |
155Die salicheyt is verre vanden Ga naar margenoot* sondigen) Want si uwe rechten niet ghesocht en hebben. | |
156HEERE, uwe ontfermherticheden zijn vele, Maect mi leuende nae uwen oordeele. | |
157Mijnder veruolghers ende die mi bedroeuen zijn vele, maer ic en wijcte niet van uwen ghetuygenissen. | |
158Ick sach die ouertreders, ende Ga naar margenoot* ic begonste te verdwinen) dat si uwe redene niet en hielden. | |
159Siet, ick beminde uwe gheboden, HEERE, maect mi leuende nae uwe barmherticheyt. | |
160Dat beghinne van uwen woorden is die waerachticheyt, Alle oordeelen uwer rechtueerdicheyt dueren tot inder eewicheyt. Den eenentwintichsten Principes perse. | |
161Ga naar margenoot+DIe princen veruolchden mi sonder sake, Ende mijn herte vreesde voor uwe woorden. | |
162Ick sal mi verbliden van ouer uwe redene, Ghelijc eenen die eenen grooten roof gheuonden heeft. | |
163Die Ga naar margenoot* boosheyt) hebbe ic gehaet, ende afgriselijcken versmaet, Maer uwe wet hebbe ic lief gehadt. | |
164Ic seyde v des daechs seuenwerf lofsanck, van die oordeelen uwer gherechticheyt. | |
165Grooten vrede hebben si, die uwe wet beminnen, ende en hebben geene verargheringhe. | |
167Mijn ziele bewaerde uwe getuygenissen, Ende heeftse wtermaten zeer liefgehadt. | |
168Ick hebbe onderhouden uwe gheboden, ende uwe ghetuyghenissen, Want alle mine wegen zijn voor uwe aensicht. Den tweentwintichsten Appropinquet. | |
169HEERE, laet mine bedinge voor uwen oogen genaken, Gheeft mi verstant [kolom] na uwer wtsprake. | |
170Laet mine smeeken voor uwe ooghen comen, Verlost mi na uwer redene. | |
171Mijn lippen sullen lof wtspreken, Als ghi mi uwe rechten leert. | |
172Mijn tonghe sal voortsegghen uwe wtsprake, want alle uwe gheboden zijn rechtuaerdicheyt. | |
173Laet uwe hant mi bistaen, op dat si mi behoede, want ic hebbe vercoren uwe geboden. | |
175Mijn ziele sal leuen ende v louen, ende uwe oordeelen sullen mi helpen. | |
176Ic dwaelde ghelijc een verloren schaep soect uwen knecht, Want ick en verghete uwer gheboden niet. |
|