Vormen. Jaargang 3

Documenten

Attilio Gatti: ‘Tams-Tams in de nacht’, vertaald door V. Van Den Berghe, met 31 prachtige illustraties. Uitgegeven door ‘De Sikkel’, Kruishofstr. 223, Antwerpen. Prijs: geb. fr. 70; ing. fr. 55.

Nauwelijks een paar maanden geleden waren we in de gelegenheid hier een bespreking te geven van het mooie werk ‘Moeder Oerwoud’ van den Italiaanschen ontdekkingsreiziger, anthropoloog en natuurkundige kommandant Attilio Gatti, dat zoo prachtig werd uitgegeven door ‘De Sikkel’, en weer moeten we handelen over een werk van de hand van dezen auteur, nl. ‘Tam-Tams in de nacht’.

Wij hebben het boek in één adem gelezen en zijn dan nog eens van het begin af herbegonnen en toen we het neerlegden moesten we besluiten: nog nooit hebben we zulk verhaal gelezen. Want, ‘Tams-Tams in de nacht’ is een verhaal uit de tropen, meer nog, een opeenvolging van verhalen, het eene al boeiender dan het andere, waarin men de tropenatmosfeer, de neerdrukking, het demoralisante, maar ook het betooverende er van ondergaat op een ongeevenaarde wijze. Attilio Gatti sleept ons mee in allerhande avonturen die haast onwaarschijnlijk schijnen en toch loutere realiteit zijn, ongekunstelde werkelijkheid, opgesmukt met wat zin voor humor en een greintje sentiment dat niet onaardig aandoet. Het is bovendien buitengewoon interessant omdat het den lezer doordringen laat in de ziel, in de zeden en gewoonten van de inboorlingen van Afrika en het verwekt niet alleen bewondering maar een buitengewone waardeering en oefent een aantrekkingskracht uit die op den geest van den avontuurlijk en romantisch aangelegden lezer een ware obsessie moet uitoefenen. Dit is trouwens geen wonder wanneer men den auteur zelf hoort verklaren hoe hij door de atmosfeer geboeid en aangegrepen werd en men hem hoort uitroepen: ‘O Afrika, mooi Afrika, wreed en mild, maar altijd betooverend en verleidelijk! Gij hebt mij volkomen veroverd. Als ik ver van u ben, ben ik een zandkorrel in

[p. 259]

de woestijn. Maar als ik tot u kom, voel ik dat ik een man ben, vrij en volledig.’

Het heele werk is in een kloeken stijl gebouwd en is van hetzelfde gehalte als ‘Moeder Oerwoud’, maar meer aantrekkelijk voor den doorsnee-lezer dan dit laatste, omdat het avontuurlijke meer werd aangesneden. Men leest het als een boeiend roman en men verorbert het met wellust omdat heel Afrika leeft in deze verhalen, omdat het met een vlotte pen werd vertaald en vooral omdat ‘De Sikkel’, bekend om haar degelijkheid, het werk in een puik kleedje heeft gestoken.

Hiermede wordt de koloniale bibliotheek, waarvan de ‘Sikkel’ de samenstelling op zich schijnt te hebben genomen, vervolledigd.

S. de JONGHE

Lamberty, Max: ‘Stroomingen’. Uitg. De Garve. Brugge 1938, 62 blz.

De schrijver van de ‘Philosophie der Vlaamsche Beweging’ en ‘Heerschappij en Nood der Ideeën’ bundelt hier een zestal bijdragen handelend over actueele kwesties als Deutsch-religion, fascisme, democratie, daling van het geboortecijfer, wetenschap en monopolies, en Nietzsche. De stukken, oorspronkelijk radiolezingen, zijn met opzet zoo eenvoudig gesteld, dat zij in ieders bereik liggen. Het standpunt waaruit de onderwerpen belicht worden is bekend. Het komt, zooals in al de geschriften van Lamberty, uit een door de ideeënvereering getemperd marxisme en een onproletarische opvatting van de democratie.

R.F.L.

E. Verstraete: ‘Volksche opleiding in jeugdorganisaties’. - Uitg. H. Van den Reeck-Volksuniversiteit. Antwerpen 1938, 66 blz. 7,50 Fr.

De opleiding, waarvan spraak, omvat al wat het ideaal van waarachtig volksverbonden mensch uitmaakt. Verstraete is zich ten volle er van bewust, vermits hij uitdrukkelijk er op wijst dat de jeugdorganisaties, naar haar beste kunnen, moeten aanvullen wat de school niet geeft, - en wij weten uit ervaring dat de school, van den kindertuin tot de universiteit, slechts een zeer schamel bezit van geslacht op geslacht overlevert. Daarom waarschijnlijk is de stof, die in het boekje verwerkt werd, zoo veelzijdig. Men kan haast zeggen dat het, eerder dan een handleiding, een geestdriftige inventaris van al wat de nationale fierheid moet opwekken, geworden is. Als dusdanig is het een sympathieke inleiding tot den geest - hierop komt het toch vooral aan - van de op volkschen grondslag geschoeide jeugdopleiding. Het ware te wenschen dat de schrijver, die, meen ik, op een flinke ondervinding bogen mag, in een volgend schrift eens rustiger en dieper zou ingaan op bepaalde specifieke aspecten van de jeugdbeweging.

R.F.L.

[p. 260]

Eug. de Seyn: ‘Geschied- en Aardrijkskundig Woordenboek der Belgische Gemeenten’. Uitg. Bieleveld, te Brussel.

De 5^e aflevering geeft het einde van de letter C, waaronder voorkomen Corroy-le-Grand, Couillet, Courcelles, Court-St-Etienne, Couvin, Cromlach, Crupet, Cuesmes.

De letter D gaat van Dadizele tot en met Doornik. Daarin komen nog andere voor: Damme, Dampremy, Deerlijk, Deinze, Denderleeuw, Dendermonde, Denderwindeke, Dentergem, De Panne, Destelbergen, Deurne, Diegem, Diest, Diksmuide, Dilbeek, Dinant, Doel met tal van illustraties: kerken, kasteelen, panoramas, enz.

Het ‘Geschied- en Aardrijkskundig Woordenboek der Belgische Gemeenten’ zal 25 afleveringen omvatten en twee prachtige deelen vormen, elk van ongeveer 800 bladzijden.

Men teekent in voor het volledig werk aan den prijs van Fr. 18, - per aflevering; Fr. 450, - ingenaaid of Fr. 490, - ingebonden met lederen rug.