Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel XI. De provincie Groningen


Wildervank. Stadskanaal. g. Achtkante korenmolen met stelling, hout op steen (XIX).
Wildervank. e 1. De ned. herv. kerk, voltooid in 1687 als een driezijdig gesloten gebouw met toren, is door aanbouw (1777), in de vormen van het bestaande gedeelte, van een zeer breed, naar het N. drie en naar het Z. twee traveeën diep dwarspand tot een kruiskerk geworden. Aan den voet uitgezwenkte muurverzwaringen, rondbogige vensters en ingang. De lage toren, in het karakter van een voorbouw, heeft een open achtkantig, door een peervorm bekroond spitsje (1834). De kerk bezit: Preekstoel (XVII B), de kuippilasters met siertrossen en de paneelen met de symbolen der Evangelisten en van den Dood.
[pagina 226]
Een bank (XVII B) en twee banken-Lodewijk XV-XVI; deur, waarboven kuifstuk-Lodewijk XV. Zerken voor den stichter der kolonie Adriaan Geerts Wildervanck († 1666, in 1857 opgebeiteld en in de sluiting gemetseld), en den eersten predikant O. Oomkes († 1753). Twee zilveren Avondmaalsbekers. Twee klokken, o.s. gegoten in 1764 en 1834. 2. De luthersche kerk, een eenvoudig zaalgebouw (boven een deur een steen: 1760), inwendig met gesneden sleutelstukken bij de zoldering, bezit: Eenvoudigen preekstoel Lodewijk XV. Doophek Lodewijk XIV en banken (XVIII B). Koperen kroon (XVIII B), tweemaal zes-lichts.